عکس | فناوری خیره‌کننده جام‌جهانی ۲۰۲۲ قطر

فیفا می‌گوید در مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲ فوتبال از فناوری آفساید نیمه‌خودکار استفاده می‌شود. این فناوری، ابزاری کمکی برای داوران حاضر در زمین مسابقه و کمک‌داوران ویدیویی است تا تصمیم درباره‌ی آفساید را سریع‌تر و دقیق‌تر بگیرند.

به‌دنبال استفاده‌ی موفقیت‌آمیز از فناوری کمک‌داور ویدیویی (VAR) در مسابقات جام جهانی ۲۰۱۸، جانی اینفانتینو، رئیس فیفا، در رویدادی اعلام کرد که فدراسیون بین‌المللی فوتبال تمام تلاش خود را به کار می‌گیرد تا از پتانسیل‌های صنعت فناوری در فوتبال استفاده کرده و سیستم کمک‌داور ویدیویی را بهینه‌تر کند. در سال‌های اخیر فیفا فناوری‌های بیشتری را وارد فوتبال کرده است تا نه‌تنها تماشای مسابقات لذت‌بخش‌تر شود، بلکه حاشیه‌های پیرامون داوران کاهش یابد.

براساس آنچه در وب‌سایت رسمی فیفا آمده است، این فدراسیون ازطریق همکاری با آدیداس و شماری از شرکای تجاری دیگر ازجمله کارگروه تعالی نوآوری و ارائه‌دهندگان سرویس‌های مبتنی‌بر فناوری‌های روز، توانسته است بهبودهای قابل توجهی در عملکرد سیستم کمک‌داور ویدیویی اعمال کند. یکی از مهم‌ترین بهبودهای این سیستم، اضافه شدن فناوری آفساید نیمه‌خودکار است.

فناوری آفساید نیمه‌خودکار از ۱۲ دوربین اختصاصی برای رهگیری حرکات استفاده می‌کند که در زیر سقف ورزشگاه نصب شده‌اند. این دوربین‌ها در هر ثانیه ۵۰ بار توپ فوتبال و ۲۹ نقطه از بدن فوتبالیست‌ها را رهگیری می‌کنند تا جایگاه آن‌ها در زمین با دقتی مثال‌زدنی محاسبه شود. ۲۹ نقطه‌ی موردبحث شامل تمامی اندام‌های فوقانی و تحتانی بدن بازیکن است که روی آفساید تأثیر می‌گذراند.

الرحله، توپ رسمی جام جهانی ۲۰۲۲ که توسط آدیداس ساخته شده، در عملکرد دقیق‌تر فناوری آفساید نیمه‌خودکار اثرگذار است. این توپ به داور برای تشخیص آفسایدهای میلی‌متری کمک می‌کند، چون در داخل خود یک حسگر IMU (واحد اندازه‌گیری اینرسی) دارد. این حسگر که در مرکز توپ قرار گرفته، ۵۰۰ بار در ثانیه داده‌های توپ را برای کمک‌داوران ویدیویی که در اتاقی ویژه حضور دارند ارسال می‌کند و با دقت بسیار بالا نقطه‌ی ضربه به توپ را تشخیص می‌دهد.

فناوری آفساید نیمه‌خودکار ازطریق ترکیب داده‌های مربوط به رهگیری حرکات بدن بازیکن و داده‌های حسگر IMU داخل توپ و در نهایت اعمال مدل‌های هوش مصنوعی بر این داده‌ها، هشداری برای کمک‌داوران ویدیویی ارسال می‌کند. این کمک‌داوران پس از دریافت هشدار، دوربین‌ها و داده‌ها را به دقت بررسی می‌کنند و تصمیم نهایی را می‌گیرند. پس از اتخاذ تصمیم نهایی، داوری که در مرکز زمین حضور دارد مطلع می‌شود.

کمک‌داوران ویدیویی برای بررسی آفساید، نگاهی به نقطه‌ی ضربه به توپ و خط فرضی آفساید که به‌صورت خودکار توسط سیستم و بر پایه‌ی محل حضور بازیکن در زمین کشیده شده است می‌اندازند. کل این فرایند تنها چند ثانیه طول می‌کشد و باعث می‌شود تصمیم نهایی درباره‌ی آفساید بسیار سریع‌تر و دقیق‌تر گرفته شود.

پس از تأیید آفساید توسط کمک‌داوران ویدیویی و همچنین داور اصلی مسابقه، داده‌های موقعیت‌یابی ناشی از دوربین‌ها که برای اتخاذ تصمیم آفساید استفاده شده‌اند به انیمیشنی سه‌بعدی تبدیل می‌شوند که با دقتی بسیار بالا محل قرارگیری اندام‌های بدن بازیکن را در زمین به هنگام لمس توپ مشخص می‌کند.

انیمیشن سه‌بعدی که همیشه بهترین زاویه‌ی دید ممکن را در هر موقعیت آفساید به تصویر می‌کشد، روی نمایشگرهای بزرگ ورزشگاه و همچنین پخش زنده‌ی تلویزیونی نمایش داده می‌شود تا تمامی کسانی که مشغول تماشای فوتبال هستند به شفاف‌ترین شیوه‌ی ممکن از دلیل آفساید مطلع شوند.

فیفا می‌گوید مدت‌ها پیش از آغاز جام جهانی ۲۰۲۲، عملکرد سیستم آفساید نیمه‌خودکار و حسگر موجود در توپ الرحله را با موفقیت در چند رویداد آزمایشی و شماری از مسابقات رسمی شامل عرب‌کاپ ۲۰۲۱ و جام باشگاه‌های جهان ۲۰۲۱ آزموده است. در جریان این مسابقات، فناوری جدید فیفا توانست به داوران کمک کند در مدت‌زمانی کوتاه‌تر از حالت عادی، تصمیمات دقیق‌تری دررابطه‌با موقعیت‌های آفساید بگیرند.

داده‌های جمع‌آوری‌شده در آزمون‌های آنلاین و آفلاین توسط آزمایشگاه ورزشی مؤسسه‌ی MIT تجزیه‌وتحلیل و تأیید شده‌اند. فیفا می‌گوید پژوهشگران گروه TRACK در دانشگاه ویکتوریا با اتکا بر داده‌های علمی، فناوری پایش حرکات اندام‌های بدن را تأیید کرده‌اند.

گروهی از پژوهشگران مؤسسه‌ی فناوری فدرال زوریخ (ETH Zürich) تحقیقات گسترده‌ای درباره‌ی مزایای سیستم رهگیری چند دوربینه‌ی فیفا انجام داده‌اند و فدراسیون بین‌المللی فوتبال قصد دارد همچنان آزمون‌های مختلفی روی این سیستم انجام دهد تا فوتبال با بهره‌گیری از فناوری‌های جدید، روزبه‌روز جذاب‌تر شود.

فیفا تمامی اطلاعات مربوط به فناوری آفساید نیمه‌خودکار و حسگر استفاده‌شده در توپ الرحله را به تیم‌هایی که در مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲ حضور دارند ارائه داده است.

مسابقات جام جهانی ۲۰۲۲ از امشب با بازی قطر و اکوادور شروع می‌شود.

۲۲۷۲۲۷