نخستین میمون که از فضا زنده بازگشت / تصاویر واقعی از جنگ ویتنام / استالین، روزولت و چرچیل در تهران / راه آهن ایران در ۱۳۲۰ و میانه جنگ جهانی دوم

بسته ویدیویی «تابناک» مجموعه‌ای از ویدیوها پیرامون رویدادهای سیاسی عمدتاً متکی بر گزارش‌ها و تحلیل‌ها و ویدیویی‌هایی درباره دیگر موضوعات فرهنگی، اقتصادی و... است که تماشایش را از دست داده‌اید؛ نگاهی دوباره و متفاوت به آنچه در این بستر می‌توان فرا گرفت.

 

تصاویر واقعی از جنگ ویتنام

آمریکا به منظور جلوگیری از شیوع کمونیسم بر اساس نظریه دومینویی که می‌گوید هر کشور کمونیستی کشورهای کمونیستی دیگر را هم کمونیست می‌کند، وارد جنگ بین ویتنام جنوبی و شمالی شد. در این جنگ که بین نیروهای ویتنام شمالی و جبهه ملی آزادی‌بخش ویتنام جنوبی معروف به «ویت‌کنگ» از یک سو و نیروهای ویتنام جنوبی و متحدانش به ویژه ایالات متحده آمریکا از سوی دیگر رخ داد، آمریکا شکست سنگینی خورد. امروز جمهوری سوسیالیستی ویتنام به نام ویتنام معروف است. شکست آمریکا در این جنگ به عنوان پیروزی آمریکا در جهان شناخته شد، زیرا موجب آگاهی مردم دیگر کشورها نسبت به کمونیسم شد و نهایتاً جنگ سرد طی سال‌های ۱۹۹۰ و ۱۹۹۱ با جدا شدن کشورهای پساشوروی از این اتحاد که به فروپاشی شوروی شناخته شد پایان یافت.

 

در قلب نبرد دانکرک

در جریان جنگ جهانی دوم، ارتش آلمان با عبور از خاک بلژیک و هلند از پشت خطوط ماژینو سر درآورد و عملا ارتش‌های فرانسه و بریتانیا در شمال غرب آلمان را غافلگیر کرد. با این یورش ۴۰۰ هزار سرباز بریتانیایی و فرانسوی از ارتش اصلی فرانسوی جدا افتاده و در محاصره کامل آلمانی‌ها گرفتار شدند. ارتش آلمان با روحیه بسیار بالا، در حال درهم کوبیدن مواضع متفقین و به سرعت در حال نزدیک شدن به نیروهای شکست خورده انگلیس بود. این نیروها برای فرار از مرگ به سوی دانکرک عقب نشینی کردند. شش روز پس از یورش سراسری آلمان به شمال فرانسه هنگامی که نیروهای ژنرال فون روندشتت در حال پیشروی به سوی دریا بودند، هیتلر با فرمان احمقانه‌ای دستور ۴۸ساعت توقف به آنها را داد.

ژنرال گودریان دیگر سردار آلمانی به دستور پیشوا عمل نکرد و تانک های خود را به سرعت به سمت غرب به حرکت درآورد؛ اما درست در ۹ مایلی دانکرک با دستور مستقیم پیشوا، مجبور به توقف ۷۲ ساعته شد! تا به امروز هیچ کس دلیل اقدام هیتلر را نفهمیده است. در همین سه روز بریتانیایی‌ها توانستند ارتش خود را از دانکرک نجات دهند و این اقدام بعدها به معجزه دانکرک معروف شد. بعد‌ها دستگاه پروپاگاندای بریتانیا از تخلیه موفق دانکرک در ۱۹۴۰، و بویژه نقش کشتی‌های کوچک دانکرک بهره‌برداری نمود. بسیاری از این کشتی‌های کوچک، کشتی‌های شخصی همانند کشتی‌های ماهیگیری بودند که از نواحی دوردست مانند جزیره من در شمال غرب انگلیس و گلاسکو برای کمک آمده بودند. تصاویری تاریخی از این نبرد را در «تابناک» می‌بینید.

اولین میمون که از فضا زنده بازگشت

برای مطالعه پیامدهای فیزیولوژیکی سفر فضایی ایالات متحده و شوروی چندین حیوان مختلف را به فضا فرستادند اما همه آن‌ها در اثر خفگی، انفجار ضربه پس از فرود یا فرایند پزشکی قبل و بعد از سفر کشته شدند. تا زمانی که بیکر و هابیل در دماغه مخروطی موشک ژوپیتر به فضا پرتاب شده و زنده و سالم بازگشتند. ویدیو پرتاب و بازگشت این دو میمون که گامی بزرگ در صنعت سفر به فضا به حساب می‌آید در ویدیو تابناک ببینید.

 

راه آهن ایران در ۱۳۲۰ و میانه جنگ جهانی دوم

شریان‌های اصلی راه آهن ایران در راستای کمک به متفقین برای انتقال کمک‌های روسیه در جریان جنگ جهانی کشیده شد. در این ویدیو که متعلق به ۱۳۲۰ شمسی است، توضیحات جالبی در این زمینه داده مطرح می‌شود. این ویدیو را با زیرنویس فارسی در «تابناک» می‌بینید.

 

تاریخچه جنبش حقوق مدنی آمریکا

نژادپرستی و نابرابری مدنی ریشه عمیقی در تاریخ و فرهنگ آمریکا داشته است و همچنان نیز می‌توان تاثیر آن را در نابرابری‌هایی که گاه و بی گاه خبرساز می‌شوند، دید. عمر برابری مدنی و حقوق انسانی برابر بین تمام انسان‌ها در آمریکا زیاد نیست. با اینکه بعد از سال‌ها مبارزه، سرانجام در سال ۱۹۶۴ با تصویب لایحه حقوق مدنی ۱۹۶۴ در آمریکا تبعیض بر اساس نژاد، رنگ، دین، جنسیت، یا منشأ ملی غیرقانونی شد، چند سال بعد با ترور‌های گسترده رهبران مبارزه از جمله دکتر کینگ، مالکوم ایکس یا حتی بابی کندی جنبش دیگر شتاب خود را از دست داد و با تشدید جنگ ویتنام، جنبش مدنی دیگر از کانون توجه خارج شده بود؛ هرچند دیگر اوج فعالیت‌های دهه ۵۰ و ۶۰ در آمریکا گذشته است، این مبارزه همچنان ادامه دارد.

 

اصفهان در سال ۱۳۳۹

تصاویری رنگی که می‌بینید، از اصفهان در سال ۱۳۳۹ ثبت شده است؛ تصاویر نوستالژیکی که بسیاری از زیبایی‌هایی که از این شهر می‌شناسیم را در بیش از نیم قرن پیش ثبت کرده است. دیدن این تصاویر با چهار مضراب حسین علیزاده را از دست ندهید.

 

تهران در دوران احمدشاه قاجار

تهران در دوران احمدشاه قاجار ـ که از ۱۲۸۸ تا ۱۳۰۴ سلطنت کرد ـ دوران پرفراز و نشیبی داشت. احمدشاه که زیر فشار انگلیسی‌ها بود، کابینه‌های متعددی تغییر داد و بخشی از این تغییرات برای کاهش فشار انگلیسی‌ها بود. او در نهایت رضا میرپنج که بعد‌ها رضا پهلوی نام گرفت، به عنوان نخست وزیر منصوب کرد و راهی سفر اروپا شد؛ اما در جریان این سفر، رضاخان با هماهنگی مجلس شورای ملی بر خلاف قانون اساسی، او را از سلطنت عزل و خاندان قاجار را منقرض و رضاشاه را حاکم موقت اعلام کرد. سپس در شرایطی که رضاخان با عقبه نظامی و وزارت جنگ، قدرت نخست وزیری را در اختیار داشت، مجلس موسسان تشکیل جلسه داد و با فشار رضاخان او را به عنوان پادشاه معرفی کرد! تصاویر کمیابی که در این ویدیو می‌بینید، متعلق به تهران در سال ۱۲۹۳ هجری شمسی مصادف با ۱۹۱۴ میلادی است. این تصاویر به خوبی وضعیت تهران را در آن دوران به تصویر می‌کشد.

 

استالین، روزولت و چرچیل در تهران

این ویدیوی تاریخی که متعلق به سال ۱۹۴۳ است، به سفر ژوزف استالین، فرانکلین روزولت و وینستون چرچیل به ایران برای کنفرانس تهران که به صورت سری از ۶ تا ۹ آذرماه ۱۳۲۲ در سفارت شوروی در تهران برگزار شد، می‌پردازد. روزولت، چرچیل و استالین، رهبران آمریکا و بریتانیا و شوروی بدون این که به ایران اطلاع دهند به تهران آمدند و اساساً دولت محمدرضا پهلوی را جدی نمی‌گرفتند. آن‌ها حتی حاضر به دیدار با محمدرضا پهلوی نشدند و او مجبور شد، برای دیدار رهبران این سه کشور به سفارت شوروی در تهران برود. مهم‌ترین توافقی که در این کنفرانس به‌ دست آمد، درباره گشایش جبهه دوم در غرب اروپا بود. در خلال این کنفرانس، چرچیل به جهت شجاعت و دلاوری نیرو‌های ارتش شوروی در پاسداری از شهر استراتژیک استالینگراد، یک شمشیر را که به شمشیر استالینگراد شهرت یافت به استالین اهدا کرد. این کنفرانس از این جهت سری بود که آلمان‌ها درصدد ترور رهبران سه کشور درگیر در جبهه مقابل متحدین بودند. تصاویری که از این سفر ثبت شده را در «تابناک» می‌بینید.