عکس | این هلیکوپتر تهاجمی برای نبردهای آینده طراحی شده

قرارداد توسعه این هلیکوپتر و ساخت ۴ پیش‌نمونه که ۴۸۷ میلیون یورو ارزش دارد، در سال ۲۰۱۷ بین نیروی زمینی ارتش ایتالیا با کمپانی لئوناردو بسته شد. زمان ورود به خدمت آن نیز ۲۰۲۵ در نظر گرفته شده که همزمان با تاریخ خرود از خدمت A۱۲۹ است.

نخستین پیش نمونه AW۲۴۹ در تاریخ ۱۲ آگوست ۲۰۲۲ (۲۱ مرداد ۱۴۰۱) اولین پروازش را انجام داد. هلیکوپتر جدید با در نظر گرفتن تهدیدهای نوین در میدان‌های نبرد امروز و آینده طراحی شده و با برخورداری از آخرین فناوری‌های روز، قرار است پس از عملیاتی شدن تا ۳ دهه دیگر در خدمت بماند.

هلیکوپتر جدید از نظر ظاهری به نسل قبل خود شباهت دارد و البته اندکی بزرگ‌تر است. کابین به صورت پلکانی طراحی شده و همچنان افسر تسلیحات در جلو و خلبان پشت سرش می‌نشیند. کابین عرض کمی دارد که البته می‌توان گفت به نوعی استاندارد رایج طراحی هلیکوپتر تهاجمی در بین کشورهای سازنده چنین هواگردها به غیر از روسیه به شمار می‌رود. طراحی کم عرض ضمن اینکه سبب می‌شود هدف قرار دادن آن سخت‌تر باشد، سطح مقطع راداری هلیکوپتر را نیز کاهش می‌دهد. علاوه بر این دید گسترده‌تری برای خدمه فراهم می‌آورد که سبب افزایش آگاهی محیطی آن‌ها می‌شود. همچنین در صورت هدف قرار گرفتن یک کابین، دیگری سالم می‌ماند.

این هلیکوپتر دو موتور توربوشف مدل CT۷-۸E۶ ساخت کمپانی آمریکایی جنرال الکتریک (General Electric CT۷) در طرفین بدنه خود دارد که فاصله دار بودن آن‌ها از یکدیگر سبب می‌شود در صورت آتش گرفتن یا آسیب دیدن یکی از آن‌ها، دیگری از گزند در امان مانده و هلیکوپتر همچنان توان پرواز داشته باشد. این طراحی سبب افزایش بقاپذیری هلیکوپتر می‌شود. موتورها دارای سیستم سوخت رسانی مستقل از یکدیگر بوده و به سیستم آتش خاموش کن مجهز هستند. هر یک از آن‌ها نیز ۲۵۰۰ اسب بخار نیرو دارند (مجموعا ۵ هزار) که در مقایسه با موتورهای مانگوستا که هر یک ۹۰۰ اسب بخار (مجموعا ۱۸۰۰) توان داشتند، تقریبا ۳ برابر قوی‌تر هستند.

موتور قوی‌تر به معنای برد بیشتر، پیوستگی پروازی طولانی‌تر، توان حمل بالاتر در کنار افزایش سرعت و چابکی هلیکوپتر است. بیشینه وزن این هلیکوپتر هنگام برخاست برابر با ۸ تن است که تقریبا ۲ برابر بیشینه وزن A۱۲۹ برای برخاست است. توان حمل بار و مهماتش نیز مجددا ۲ برابر بیشتر از توان حمل هلیکوپتر تهاجمی نسل قبل ایتالیا است. سوخت بیشتری نیز حمل می‌کند و ارتفاع عملیاتی آن نیز ۶.۱ کیلومتر است. پیوستگی پروازی ۳ ساعت بوده و سرعت پرواز هنگام ماموریت به ۲۶۰ کیلومتر بر ساعت می‌رسد که ۳۰ کیلومتر بر ساعت سریع‌تر از سرعت عملیاتی A۱۲۹ است. این هلیکوپتر همچنان در فاز آزمایش است و حداکثر سرعت آن مشخص نیست.

موتور می‌تواند در ارتفاع بالا که هوا رقیق است، در شرایط گرم و سرد بدون مشکل فعالیت کند. همچنین قابلیت عملیات در محیط دریایی و نشست و برخاست از روی ناوهای هلیکوپتر نیز دارد که بدین ترتیب موتور بایستی برای عملیات در محیط‌های دریایی که نمک باعث خوردندگی می‌شود، مقاوم باشد. بدنه هلیکوپتر خصوصا در قسمت محفظه موتور و مخازن سوخت، مقاومت بالستیک بسیار بالایی مقابل توپ‌های سنگین ضد هوایی دارد. مجددا کابین خلبان و شیشه آن‌ها و همچنین پروانه‌ها نیز در برابر گلوله‌های توپ مقاوم هستند. سازه A۱۲۹ در برابر گلوله‌های ۲۳ میلی‌متری نیز مقاومت بود که احتمالا در هلیکوپتر جدید مقاومت افزایش نیز یافته است.

سیستم انتقال قدرت و جعبه دنده هلیکوپتر نیز می‌توانند برای مدت طولانی بدون مایع روان کننده فعالیت کنند. در صورتی که هلیکوپتر مورد اصابت قرار گرفته و مایع روان کننده خود را از دست دهد، سیستم انقال قدرت با مشکل مواجه شده و می‌تواند منجر به سقوط شود. اما در AW۲۴۹ اینطور نیست و هلیکوپتر در صورت از دست دادن روغن نیز پرواز می‌کند. در سال ۲۰۱۳ هلیکوپترهای غیرنظامی آگوستا وستلند توانستند با ۵۰ دقیقه پرواز بدون روغن روان کننده رکوردهای جدیدی از خود بر جای بگذارند. حال با توجه به اینکه هلیکوپتر مورد بحث ما نظامی بوده و مدرن‌تر است، می‌توان زمان پرواز پیوسته بیشتری بدون مایع روان کننده را برایش انتظار داشت.

از جمله تجهیزات مدرن AW۲۴۹ می‌توان به سیستم هدف‌یابی اپتیکال Toplite اشاره کرد که در بخش بالایی از نوک دماغه قرار گرفته و قابلیت چرخش دارد. برجک این سامانه دارای پایدار کننده ۴ محوری با ژیروسکوپ است که سبب می‌شود حتی هنگام پرواز با سرعت بالا نیز ثبات داشته و دوربین‌هایش تصویر با کیفیتی ارائه دهد. در برجک یک دوربین با بزرگنمایی تلسکوپی و اپتیکال ۲۷ برابری و یک دوربین چندطیفی (رنگی و سیاه و سفید) دیگر با کیفیت فول اچ‌دی (۱۹۲۰ در ۱۰۸۰ پیکسل) و زوم اپتیکال ۲۵ برابری در کنار زوم دیجیتال ۴ برابری دارد. هر یک از این دوربین‌ها ۳ سنسور CCD دارند.

تاپلایت همچنین الگوریتم بهینه‌سازی تصویر و لرزش‌گیر دیجیتال نیز دارد. در این برجک یک سنسور تصویرساز فروسرخ کاملا دیجیتال که برای دید حرارتی در شب و روز و همچنین از بین مه، دود، ابر و غبار نیز وجود دارد که قابلیت بزرگنمایی در کنار فوکوس خودکار داشته و کیفیت آن ۱۲۸۰ در ۱۰۲۴ پیکسل (بالاتر از HD) است. هلیکوپتر با این سامانه می‌تواند در همه شرایط آب و هوایی، از هر ارتفاع و در هر نوع اقلیم، چه بر فراز خشکی و چه بر فراز دریا اقدام به یافتن اهداف هوایی و سطحی (زمینی و دریایی) کند. تاپلایت همچنین اهداف را شناسایی و به صورت خودکار چندین مورد را تعقیب می‌کند. علاوه بر این دارای فاصله یاب و نشانه گذار لیزری با پرتوی بی‌خطر برای چشم است.

از نظر مخابراتی و ارتباطی نیز AW۲۴۹ سیستم‌های متنوع و پیشرفته‌ای دارد. از جمله سامانه‌های ارتباطی آن می‌توان به سیستم پیوند داده لینک ۱۶ ناتو اشاره کرد که به هلیکوپتر امکان به اشتراک‌ گذاری تصاویر و اطلاعات بدست آمده توسط سنسورهای خود نظیر سامانه الکترواپتیکال را از طریق یک شبکه امن با دیگر نیروهای خودی می‌دهد. همچنین می‌تواند اطلاعات مربوط به اهداف را از دیگر نیروها دریافت و با آن‌ها درگیر شود. لینک ۱۶ به هلیکوپتر امکان شرکت در نبرد شبکه محور را می‌دهد؛ در این حالت هر هدفی که توسط یک عضو دیده شود، توسط همه اعضا نیز قابل مشاهده بوده و اطلاعات جهت درگیری موثر با اهداف، به اشتراک گذاشته می‌شوند.

هلیکوپتر همچنین به سیستم‌های فرماندهی و کنترل (C۲) و سیستم فرماندهی، کنترل، ارتباطی و کامیپوتری (C۴) مجهز است تا با کمک آن‌ها بتواند بین دیگر نیروها نیز ارتباط برقرار کرده و مدیریت نبرد انجام دهد. رادیوی نرم‌افزاری و سیستم ارتباطی در خط دید و فرای خط دید نیز امکان برقراری ارتباط با نیروهای خودی در فواصل نزدیک تا بسیار دور با استفاده از فرکانس‌های مختلف را فراهم می‌کند. این قابلیت سبب افزایش آگاهی محیطی هلیکوپتر شده و خدمه می‌دانند قرار است با چه اهداف و تهدیداتی روبرو شوند. علاوه بر این هلیکوپتر به سیستم همکاری هواگرد سرنشین‌دار و بدون سرنشین موسوم به MUM-T مجهز است تا با آن پهپادها را کنترل کند.

به کمک این سیستم خدمه می‌توانند کنترل پهپادهای متنوع اعم از شناسایی، دیده بانی، جاسوسی (اطلاعاتی) و همچنین پهپادهای رزمی را در دست گرفته و با آن علیه دشمن عملیات کنند. هلیکوپتر می‌تواند به کمک پهپاد اقدام به هدف یابی کرده و یا آن‌ها را نشانه گذار کند و خود با آن‌ها درگیر شود. در صورتی که پهپاد مورد هدایت مسلح باشد نیز می‌تواند آن را جهت حمله به اهداف هدایت کند. به لطف این قابلیت هلیکوپتر سرنشین دار نیازی نیست خود را به خطر انداخته و در صورتی که حمله به یک هدف خطر بالایی داشته باشد، می‌توان پهپاد را جلو فرستاده تا با آن‌ها درگیر شود. مجددا استفاده از پهپاد نیز یک عامل تقویت آگاهی محیطی هواگرد است.

بیشتر بخوانید:

• پیدا کردن مار سمی در این تصویر غیرممکن است/ استتار بی‌نظیر افعی در محیط/ عکس

خدمه در کابین‌های خود به یک نمایشگر بزرگ رنگی و چندمنظوره با کیفیت بسیار بالا مجهز هستند که تمامی اطلاعات مورد نیاز را برایشان نمایش می‌دهد. هلیکوپتر همچنین از سنسورهای تشخیص مانع و ارتفاع بهره برده و به سیستم هدایت داخلی و ماهواره‌ای GPS برای ناوبری مجهز است. علاوه بر این سیستم تشخیص دوست از دشمن نیز دارد. کلاه خلبانی که خدمه استفاده می‌کنند نیز دارای سیستم دید در شب و دید حرارتی به همراه نمایشگر نصب شده در کلاه خلبان موسوم به HMD است. به کمک این سیستم خدمه به هر طرف که نگاه کنند، سیستم الکترواپتیکال نیز خودکار به همان طرف چرخیده و کاملا هماهنگ با حرکات سر آن‌ها حرکت می‌کند.

هلیکوپتر برای حافظت از خود به هشدار دهنده قفل راداری و قفل لیزری مجهز است تا در صورتی که دشمن خواست آن را هدف قرار دهد، سریعا به خدمه اطلاع داده و به صورت خودکار پادکارهای لازم را فعال کند. سیستم هشدار دهنده تقرب موشک نیز از نوع چندطیفی فروسرخ است که پوشش سراسری ایجاد می‌کند و موشک از هر طرف که نزدیک شود، به خدمه هشدار می‌دهد. سیستم کور کننده موشک‌های دارای هدایت فروسرخ مجهز نیز پس از کشف موشک شلیک شده به سمت هلیکوپتر، سریعا به سمت آن چرخیده و با تابش لیزر به جستجوگر موشک، آن را کور می‌کند. همه این سامانه‌ها ساخت یکی از زیرمجموعه‌های لئوناردو به نام Elettronica هستند.

این فرایندها به صورت خودکار انجام می‌شود تا زمان واکنش کاهش یابد. هلیکوپتر به سیستم رها کننده پادکار فروسرخ و راداری موسوم به فلیر و چف نیز مجهز است که مجددا به صورت خودکار آن‌ها را پرتاب کرده تا موشک شلیک شده را فریب دهند؛ رهاسازی به صورت دستی نیز ممکن است. طراحی هلیکوپتر طوری است که سطح مقطع راداری و اثر حرارتی کم بوده تا کشف و هدف قرار دادنش سخت باشد. البته در پیش نمونه، خروجی‌های موتور فیلترهای فروسرخ جهت کاهش اثر حرارتی ندارند. پیش نمونه دوم نیز آماده شده اما تصویری از آن نیست. احتمالا در آینده این قسمت به خروجی موتور افزوده شود تا گرمای تولیدی آن‌ها را پخش و مخفی کند.

این هلیکوپتر زیر دماغه خود یک توپ گتلینگ ۲۰ میلی‌متری ۳ لول مدل TM۱۹۷B دارد که توسط کمپانی لئورنادرو بر اساس توپ آمریکایی M۱۹۷ تولید می‌شود. این توپ دارای نواخت آتش ۷۵۰ گلوله در دقیقه داشته و علاوه بر چرخش به طرفین، در راستای عمودی نیز بالا و پایین می‌رود. این توپ همچنین به کلاه افسر تسلیحات متصل بوده و وی با چرخاندن سر خود به طرفین، می‌تواند توپ را به همان سمت نشانه رود. تعداد گلوله‌هایی که A۱۲۹ برای این توپ با خود می‌برد ۵۰۰ عدد است که احتمالا در هلیکوپتر جدید نیز همین مقدار یا حتی بیشتر باشد. توپ به پایدار کننده و سیستم دفع لگد مجهز بوده و حتی هنگام پرواز در سرعت بالا و اجرای مانور سنگین نیز با دقت بسیار بالا شلیک می‌کند.

5858