مادورو چگونه کشورش را از شر تحریم‌ها نجات داد؟

به گزارش خبرآنلاین نشریه اکونومیست در تحلیلی نوشت: اوضاع در کاراکاس، پایتخت ونزوئلا، تغییر کرده است. اعتراضات سیاسی با شعارهایی همچون "یا سوسیالیسم یا مرگ"، جای خود را به تبلیغات کالاها یا جراحی های زیبایی داده است. موتورسوارهایی که زمانی غرش موتورهایشان هراس از سرقت های مسلحانه را به دلها می ریخت، اکنون به کارِ توزیع غذا سرگرمند.

اما به رغم چشم انداز دورانی بهتر، که در پی تصمیم سال ۲۰۱۹ دولت مادورو برای آزادسازی قیمت ها و اجازه داد و ستد با دلار آمریکا آغاز شد، مشکلات بنیادین کشور، هنوز چاره نشده اند. در یک دهه گذشته، تولید ناخالص داخلی ونزوئلا تا ۷۰% سقوط کرد و حدود هفت میلیون نفر یعنی یک چهارم جمعیت کشور، وطن خود را ترک کردند.

با اینهمه، اکنون در پایان سال ۲۰۲۲، حال و روز ونزوئلا بسیار با ۲۰۱۹ متفاوت است... جنگ در اوکراین، محیطی را فراهم آورده که در آن، ایالات متحده در رابطه اش با تولیدکنندگان نفت، بازنگری می کند... در شش ماه گذشته، پاندول ژئوپولیتیک به سود مادورو حرکت کرد. ونزوئلا، بر روی ۲۰ درصد ذخایر تاییدشده نفت جهان نشسته که از هر کشور دیگری در جهان بیشتر است. جنگ اوکراین، موجب شد که همه نسبت به عرضه نفت، نگران و دل آشوب شوند و بنابراین هزینه انزوای ونزوئلا را (برای غرب) بالا ببرد.

صنعت نفت ونزوئلا، پس از دهه ها سوء مدیریت، بسیار ضعیفتر از آن است که بتواند در کوتاه مدت، تفاوت زیادی در وضعیت بازارهای نفت جهان بوجود آورد اما آمریکا و دیگران به درازمدت فکر می کنند.
در دوران ترامپ، آمریکا تحریم هایی را بر بخش های نفت، بانک و صنایع معدنی ونزوئلا و بیش از ۱۴۰ نفر از افراد حلقه درونی رژیم مادورو وضع کرد.

جو بایدن، برعکس، با احتیاط به تعامل با ونزوئلا سرگرم است. نمایندگان بایدن، دو بار با مقام های رژیم مادورو در کاراکاس دیدار کردند و در ۲۶ نوامبر، دولت بایدن یک چرخش قابل توجه داشت: به شرکت نفتی شورون آمریکا، که در حال حاضر چهار پروژه مشترک معلق با شرکت دولتی نفت ونزوئلا دارد، مجوز محدودی برای استخراج و صادرات دوباره نفت به آمریکا داد.

هدف از این روند، آن است که ونزوئلا میلیاردها دلار بدهی انباشه خود به شورون را پرداخت کند. پرداخت حق امتیاز یا مالیات به رژیم یا هرشاخه ای از شرکت نفت ونزوئلا، ممنوع است. حکومت مادورو، گفتگو با مخالفان را که از حدود یکسال پیش متوقف شده بود، از سر گرفته و گام تازه ای برای خروج دولت ونزوئلا از انزوا، برداشته شده است.

نشانه های این تغییرات، در همین ماه نوامبر ظاهر شد، زمانی که مادورو در نشست COP۲۷ در مصر شرکت کرد. امانوئل مکرون، رییس جمهوری فرانسه با او دیدار کرد؛ دیداری که کمتر از دو دقیقه طول کشید اما موانع سالها را فروریخت. مکرون مادورو را "رییس جمهور" خطاب کرد با آنکه فرانسه رسما او را رهبر قانونی ونزوئلا نمی دانست. مادورو گفتگوی کوتاهی هم با جان کری، نماینده ارشد بایدن در زمینه آب و هوا داشت. این هم برای رئیس جمهور ونزوئلا یک پیروزی کوچک بود با توجه به اینکه آمریکا او را به "تروریسم مواد مخدر" متهم کرده و ۱۵ میلیون جایزه هم برای اطلاعاتی که منجر به دستگیری او شود، گذاشته بود. وزارت خارجه آمریکا بعدا گفت که مادورو، جان کری را گیر انداخته و با او گفتگو کرده است.

بیشتر بخوانید:

دست دادن جان کری با تروریست ۱۵ میلیون دلاری!

کدام کشورها بیشترین تورم را در جهان دارند؟

رخدادهای کشورهای نزدیک هم به مادورو کمک کرد که از یخبندان خارج شود: پیروزی لولا سیلوا، در انتخابات ریاست جمهوری برزیل به این معنی است که همه اقتصادهای مهم منطقه، توسط دولت های چپگرا اداره خواهند شد که چندان خصومتی با مادورو ندارند.

اما گرم گرفتن دولت های خارجی با مادورو، یک قمار است. نخست اینکه، شاید ونزوئلا نفت زیادی داشته باشد اما این نفت، مشکل دار هم هست. نفت این کشور، سنگین و پالایش آن بسیار دشوار است و پس از سالها نبود سرمایه گذاری و فساد، بخش بزرگتر زیرساخت شرکت نفت دولتی ونزوئلا هم ویران شده است. سطح تولید مورد انتظار برای امسال، ۶۵۰ هزار بشکه در روز است که با هدف دو میلیون بشکه در روز دولت ونزوئلا، فاصله زیادی دارد چه رسد به سه میلیون و چهارصد هزاربشکه تولید روزانه در دوران پیش از حاکمیت هوگو چاوز.

آنگل آلاوارادو Ángel Alvarado از دانشگاه پنسیلوانیا می گوید که تا سال ۲۰۲۴ طول خواهد کشید که حجم چشمگیری از نفت ونزوئلا به بازارها برسد. حتی اگر تا سال ۲۰۲۵، ونزوئلا روزانه یک میلیون بشکه هم تولید کند، تنها می تواند یک درصد حجم کنونی تولید جهانی باشد. برای تحقق این هدف هم، شرکت هایی چون رپسول Repsol اسپانیا و اِنی Eni ایتالیا باید بدون محدودیت در ونزوئلا کار کنند.

همچنین این کار نیازمند افزایش عظیمی در حجم سرمایه گذاری خارجی است که نامحتمل به نظر می رسد. خوزه تورو هاردی José Toro Hardy مدیر پیشین شرکت نفت ونزوئلا برآورد می کند که یک سرمایه گذاری ۲۵ میلیارد دلاری سالانه برای مدت هشت سال لازم است تا این شرکت بتواند تولید نفت خود را به سطح دو دهه پیش برساند. با توجه به سابقه رژیم در سخت گیری از وام دهندگان و بدرفتاری با سرمایه گذاران، تامین چنین حجمی از سرمایه، بسیار دور از دسترس است.

نکته دیگر اینکه، سابقه مادورو نشان داده که چندان رفتار منصفانه ای با میز گفتگو ندارد. معامله ای که اکنون دنبال می شود، این است که کاراکاس توافق کند انتخابات ریاست جمهوری با تضمین های کافی که شرایط یک انتخابات آزاد را فراهم می آورد، برگزار شود و مخالفان هم موافقت می کنند که در انتخابات شرکت کنند. آمریکا هم در صورت حرکت ونزوئلا به سمت مردمسالاری، در تحریم ها گشایش می دهد. با اینحال بعید است که مادورو، با چنان انتخابات پاکی موافقت کند که ممکن است به باخت او منجر شود.

311311