یادی از یک انجمنِ دوران مشروطیت: انجمن نسوان، کاظم کردوانی - Gooya News

خیزش بزرگی که امروز با قافله‌‌سالاری زنان دلیرِ ایران آغاز شده، ازجمله حاصلِ کوشش‌های بیش از یک قرن زنانی است که از آن روز تا به امروز، با همه‌ی اُفت‌وخیزها و فرازونشیب‌ها، ادامه داشته است.

یکی از پدیده‌های مهمِ دوران مجلس اولِ مشروطیت تشکیل «انجمن» هاست. درخصوصِ این انجمن‌ها و کارکرد و عمل‌کرد آنان با‌‌آن‌که نظریه‌پردازان و مورخان نام‌داری سخن گفته‌اند، اما هنوز جای خالیِ یک کار جامعه‌شناختی و سیاسی و تاریخیِ همه‌جانبه و گسترده به‌شدت احساس می‌شود‌ به‌خصوص در این روزگارِ پُرفرازونشیبِ امروز ما. این کار تنها کاری تاریخی و پژوهشی برای نور تافتن به یکی از لحظه‌هایِ ناروشنِ تاریخ‌مان نیست بلکه امری است امروزین؛ سِتُرگ و پُربَر.
اما، قصد ما در این‌جا یادآوری یک انجمن است از میانِ همه‌ی آن انجمن‌ها. انجمن نسوان.
فریدون آدمیت درباره‌ی انجمن‌هایی که در زمان مجلس اول مشروطیت تشکیل شدند می‌نویسد:
«فکر تشکیل انجمن که گاه آن را «اتحادیه» نامیده‌اند، ناشی از اصل آزادی اجتماعات در دموکراسی پارلمانی بود...