ضرورت اجرای عدالت نسبت به دشمن، احمد فعال - Gooya News

عدالت میزان است، معیار سنجش همه ارزش‌هاست. آزادی و دموکراسی و حقوق بشر به عنوان ارزش‌های والای انسانی باید به محک عدالت سنجیده شوند. بدون عدالت، آزادی حرف بی‌اساسی است، دموکراسی و حقوق بشر حرف‌های بی‌اساسی هستند. بدون عدالت مبارزه کردن با دشمنان بشریت، مبارزه با دشمنان آزادی و حقوق بشر حرف‌های بی‌اساسی هستند. اگرچه باید دانست که بدون آزادی هم عدالت اجتماعی حرف بی‌اساسی است، اما یک تفاوت ظریفی میان آنها جود دارد. عدالت میزان است نه هدف، اما آزادی میزان نیست، می‌تواند هدف باشد. کسانی که می‌گویند می‌خواهیم به عدالت برسیم و عدالت را هدف قرار می‌دهند، اگر ناآگاه نباشند، قصد فریب در سر دارند. عدالت باید در تمام رفتار و گفتار ما جاری و ساری باشد. چیزی بیرون از رفتار و گفتار ما به نام عدالت وجود ندارد، تا بخواهیم برای آن بکوشیم، برنامه‌ریزی کنیم و مبارزه کنیم. اینکه وارد بحث‌های کلامی و فلسفی بشویم که عدالت چیست، و چگونه بفهمیم و بداینم که رفتار و گفتار خود را به عدالت آراسته‌ایم، یا این حقیقت که بگوییم درباره عدالت نظرها و ایده‌ها و تفاسیر مختلف وجود دارد، مانع اجرای عدالت و سنجیدن رفتار و گفتار ما به عدالت نیست. هر فرد با هر رأی و تفسیری و با هر ایده و آئینی، در محکمه وجدان می‌داند، تا چه اندازه رفتار و گفتار خود عادلانه است. مباحث فلسفی در باب عدالت و فلسفه اخلاق مباحث درخور توجهی هستند، اما نباید و نمی‌توان رفتار و گفتار خود را موکول به حصول این مباحث کرد. ساده‌ترین استدلال نگارنده این است که همه افراد به جز آنها که از اختلالات روانی مثل سادیسم و مازوشیسم و مرگ‌دوستی برخوردار هستند، با خودشان عادلانه رفتار می‌کنند، یا دستکم فکر می‌کنند به عدالت رفتار می‌کنند. اگر این ادعا درست باشد، به قاعده کانتی می‌رسیم که: "هرکس باید چنان با دیگران رفتار کند که گویی دیگری خود اوست". بنا به همین قاعده، رفتار ما با دیگران باید به یک قانون اخلاقی تبدیل شود، به گونه‌ای که از دیگران بخواهیم، طبق این قانون عمل کنند. ساده‌ی این کلام در ضرب‌المثل‌های عامیانه ما هم وجود دارد، "آنچه برخود روا نمی‌داری بر دیگری هم روا مدار". با پذیرفتن قانون اخلاقی، به یک قاعده مهم دیگر دست می‌یابیم، و آن میزان بودن عدالت است. عدالت مقیاس سنجش ارزش‌هاست و نه هدف. این قواعد را می‌توان در حوزه اقتصاد، در حوزه سیاست، در حوزه فرهنگ و تا جزئی‌ترین روابط اجتماعی به کار بست.