دانشگاه تبریز در مسیر تولید علم و فناوری

به گزارش گروه استان‌ها خبرگزاری دانشجو، به بهانه هفته پژوهش بخشی از دستاورد‌های علمی و پژوهشی دانشگاه تبریز در ماه‌های اخیر را مورد برسی قرار خواهیم داد.

بر اساس اعلام پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، ۲۰ استاد دانشگاه تبریز بر اساس فعالیت‌های پژوهشی و استنادات دریافت شده (دکتر جلال شیری در حوزه علوم کامپیوتر، دکتر یعقوب دین‌پژوه، دکتر سید حسین حسینی، دکتر سید محمد سید محمودی، دکتر مهدی عبا پور، دکتر وحید نورانی، دکتر مرتضی یاری دریامان، دکتر مهران صباحی، دکتر سعید زینالی هریس، دکتر ابراهیم بابایی، دکتر وحید زارع و دکتر سیامک طلعت اهری، دکتر بهنام محمدی ایواتلو و دکتر کاظم زارع در حوزه مهندسی، دکتر علیرضا ختائی در حوزه مهندسی، شیمی، محیط‌زیست و بوم‌شناسی، دکتر بابک قنبر زاده و دکتر سید هادی پیغمبر دوست در حوزه علوم کشاورزی، دکتر نجمه شیخ‌زاده در بخش علوم گیاهی و جانوری، دکتر میرعلی فرج زاده در حوزه شیمی و دکتر حسن نمازی در بخش زیست‌شناسی و زیست‌شیمی) در جمع پژوهشگران پر استناد یک درصد برتر ایرانی در حوزه‌های مختلف موضوعی علوم سال ۲۰۲۲ قرار گرفتند. در سال گذشته نیز بر اساس پایگاه استنادی علوم جهان اسلام، ۱۶ استاد دانشگاه تبریز در جمع دانشمندان یک درصد دنیا قرار داشتند.

 دانشگاه تبریز در رتبه‌بندی مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری
در رتبه‌بندی مؤسسه استنادی علوم و پایش علم و فناوری (ISC)، نیز که اخیر در ۶ حوزه آموزش (با وزن ۳۰ درصد)، پژوهش (با وزن ۲۵ درصد)، فناوری و نوآوری (با وزن ۲۰ درصد)، بین‌المللی سازی (با وزن ۱۰ درصد)، اثرگذاری اقتصادی (با وزن ۱۰ درصد) و خدمات اجتماعی، زیرساخت و تسهیلات (با وزن ۵ درصد) منتشرشده دانشگاه تبریز در بین ۱۱۰ دانشگاه مورد ارزیابی‌شده در بین دانشگاه‌های جامع کشور رتبه هفتم و در میان دانشگاه‌های کشور (جامع و صنعتی) رتبه یازدهم را کسب کرده و همچنین جایگاه این دانشگاه در میان ۱۰ دانشگاه جامع برتر بر اساس ۶ معیار ارزیابی نیز در بخش پژوهش رتبه ششم، آموزش رتبه دهم، بین‌المللی سازی رتبه هشتم و در اثرگذاری اقتصادی جایگاه ششم را کسب نموده و این دانشگاه در میان ۱۰ دانشگاه جامع و صنعتی برتر (در همکرد) بر اساس ۶ معیار ارزیابی‌شده نیز در بخش پژوهش رتبه نهم و در اثرگذاری اقتصادی رتبه دهم را به دست آورده است.

دانشگاه تبریز در رتبه‌بندی تایمز
درخشش مجدد دانشگاه تبریز در نظام رتبه‌بندی تایمز ۲۰۲۳ ازجمله دیگر دستاورد‌های حوزه پژوهش بوده است، در این رتبه‌بندی دانشگاه تبریز در حوزه علوم اجتماعی (شامل جغرافیا، جامعه‌شناسی، سیاست و مطالعات بین‌الملل، ارتباطات و رسانه) رتبه اول دانشگاه‌های ایران و رتبه ۳۰۱ تا ۴۰۰ دانشگاه‌های دنیا را کسب کرده و در حوزه موضوعی مهندسی (شامل رشته‌های مهندسی عمومی، مهندسی برق و الکترونیک، مهندسی مکانیک و هوافضا، مهندسی عمران و مهندسی شیمی) نیز دانشگاه تبریز توانست با کسب رتبه جهانی ۲۵۱ تا ۳۰۰ دانشگاه‌های جهان رتبه دوم دانشگاه‌های ایران را بعد از دانشگاه صنعتی شریف به خود اختصاص دهد. دانشگاه تبریز بر اساس این رتبه نیز در حوزه علوم بالینی و سلامت: رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ جهانی و پنجم ایران، در بخش موضوعی علوم حیاتی (شامل رشته‌هایی، چون کشاورزی و جنگل‌داری، علوم زیست‌شناسی، علوم دامپزشکی و علوم ورزشی) رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ جهانی و دوم دانشگاه‌های ایران و در حوزه موضوعی علوم فیزیکی (شامل رشته‌هایی، چون ریاضیات و آمار، فیزیک و نجوم، شیمی، زمین‌شناسی، علوم محیطی، علوم زمین و علوم دریایی): رتبه ۵۰۱ تا ۶۰۰ جهانی و چهارم دانشگاه‌های ایران را به دست آورد و در حوزه موضوعی علوم رایانه هم‌رتبه ۴۰۱ تا ۵۰۰ جهانی و سوم دانشگاه‌های ایران را کسب نمود.

کتاب‌های برگزیده از پژوهشگران دانشگاه تبریز
انتخاب کتاب دکتر علی محمدخورشیددوست استاد دانشکده برنامه‌ریزی و علوم محیطی دانشگاه تبریز به‌عنوان کتاب برگزیدۀ دانشگاهی درزمینۀ محیط‌زیست و علوم جغرافیایی، اعطای جایزه علمی دکتر کاظمی آشتیانی به دکتر وحید احمدیان عضو هیئت‌علمی دانشکده اقتصاد و مدیریت در گروه حسابداری، دریافت اولین مجوز تبدیل هسته نخبگانی به شرکت دانش‌بنیان (هسته دانش‌بنیان مسئله محور طرح شهید احمدی روشن در کشور) توسط دکتر سید ابوالقاسم محمدی، استاد دانشکده کشاورزی، ساخت بزرگ‌ترین پمپ خنک‌کننده صنایع فولادی از سوی دکتر میر بیوک احقاقی سرپرست گروه فنی مهندسی شرکت دانش‌بنیان صنایع پمپ‌سازی نوید سهند، اخذ فلوشیپ تحقیقاتی محققین برجسته الکساندر فون هومبولت توسط دکتر علی عبدی، استاد دانشکده ریاضی، آمار و علوم کامپیوتر، انتخاب مقاله دو نفر از اساتید دانشگاه تبریز (دکتر سید جمال‌الدین پیغمبر دوست دانشیار دانشکده مهندسی شیمی و نفت دانشگاه تبریز و دکتر سید هادی پیغمبر دوست استاد تمام گروه مهندسی صنایع غذایی دانشکده کشاورزی) برنده جایزه ویژه Tanner Award ۲۰۲۲ به‌عنوان مقاله داغ یا پر استناد از طرف انستیتو تکنولوژیست‌های غذایی آمریکا در شاخه مهندسی صنایع غذایی و نانوتکنولوژِی در ژوئن ۲۰۲۲، کسب ۸ عنوان اول و شایسته تقدیر انجمن‌های علمی دانشجویی دانشگاه تبریز در آئین اختتامیه چهاردهمین جشنواره بین‌المللی حرکت در بین انجمن‌های علمی دانشجویی دانشگاه‌های سراسر کشور، کسب رتبه دوم دانشگاه تبریز در فعالیت‌های فناوری و ارتباطات بین‌المللی، انتخاب کتاب «بلورشناسی نوری با نگرشی ویژه بر بافت سنگ‌ها» تألیف دکتر رباب حاجی علی اوغلی، دانشیار گروه علوم زمین دانشگاه تبریز به‌عنوان کتاب برتر سال کشور درزمینهٔ زمین‌شناسی، بلورشناسی و کانی‌شناسی و ... ازجمله دیگر دستاورد‌های علمی و پژوهشی دانشگاه تبریز در ۸ ماه اخیر بوده است.

ازاین‌رو، این بخشی از فعالیت‌های علمی و پژوهشی دانشگاه تبریز در چند ماه اخیر بوده است، در کنار موارد بیان‌شده، آنچه در این خصوص حائز اهمیت است اینکه دانشگاه تبریز در حال حاضر با داشتن ۲۰ دانشکده، ۸۰۰ نفر عضو هیئت‌علمی، بیش از ۲۰ هزار نفر دانشجو و نیز به جهت هم‌جواری با دانشگاه‌های بزرگ کشور‌های منطقه، به‌عنوان بزرگ‌ترین مرکز علمی غرب و شمال غرب کشور، عهده‌دار بخش بزرگی از مسئولیت تولید علم و فناوری و رقابت در عرصه‌های بین‌المللی است.

حال سؤالی که در این میان مطرح می‌شود، اینکه امروزه در اکثر کشورها، تولید علم و فناوری با توجه به نیاز هر جامعه و ملتی صورت می‌گیرد و به‌عبارت‌دیگر سنگ بنای اولیه توسعه و رشد به‌حساب می‌آید، بنابراین ضروری است دانشگاه‌ها و دیگر مراکز پژوهشی با توجه به نیاز کشورمان در حوزه‌های مختلف، در تولید دانش و فناوری‌های لازم گام‌های مؤثری بردارند، چراکه توسعه متوازن علم و فناوری یکی از اهداف اصلی نقشه جامع علمی کشور و راهبرد اصلی دستیابی به پیشرفت همه‌جانبه و پایدار هر منطقه از سطح کشورمان به‌حساب می‌آید.