رهبر چین برای گفت‌وگو با رهبران عربستان و کشورهای عربی خلیج فارس به ریاض می رود

شی جین پینگ، رییس جمهوری چین روز چهارشنبه ۱۷ آذر برای يک ديدار دو روزه به رياض می رود. رهبران عربستان سعودی در ملاقات با رییس جمهوری چین در مورد گسترش مناسبات اقتصادی دوجانبه و وضعيت امنیتی منطقه گفت‌وگو خواهند کرد.

رویترز می‌گوید، در شرایطی که روابط عربستان با آمریکا به سردی گرائیده، ریاض می‌کوشد در توسعه مناسبات با چین گام دیگری بردارد.

محمد بن سلمان، ولیعهد و نخست وزیر عربستان سعودی قرار است در یک مراسم تشریفاتی و مجلل از رهبر چین استقبال و پذيرايی کند. دیپلمات‌های غربی در خاورمیانه می‌گویند تفاوت این مراسم با استقبال ساده از جو بایدن، رییس جمهوری آمریکا در ماه ژوئیه ژست دیپلماتیک گویایی است.

عربستان سعودی، بزرگترین صادرکننده نفت جهان، با توجه به عدم مشارکت فعال آمریکا در امور منطقه و تاکید دولت جو بایدن بر موضوعات اختلاف برانگیزی نظیر حقوق بشر تلاش می کند سیاست خارجی خود را با واقعیت های تعادل قوای جدید در سطح جهان انطباق دهد.

رهبر چین در دیدار دو روزه از ریاض در جلسه‌ای نیز با حضور رهبران کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و نشست مشترکی با تعداد دیگری از رهبران کشورهای عربی شرکت خواهد کرد.

خبرگزاری دولتی عربستان سعودی گفت سفر رهبر چین و برنامه‌های او در ریاض نشان دهنده شکل‌گیری یک «همکاری استراتژیک» بین دو کشور است. در سال‌های اخیر مناسبات دو کشور شاهد توسعه سریع و چشمگیری بوده و عربستان سعودی از مدت ها پیش بزرگترین تامین کننده نفت چین است.

آمریکا که از پایان جنگ جهانی دوم تاکنون تضمین کننده امنیت عربستان سعودی بوده است و هنوز هم بزرگترین صادرکننده اسلحه و تجهیزات نظامی و امنیتی به این کشور است از سال‌ها پیش در مورد افزایش مشارکت چین در احداث زیرساخت‌های حساس در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس هشدار داده است.

محمد بن سلمان که به دلیل کهولت سن پدرش رهبر واقعی عربستان سعودی تلقی می‌شود در برابر فشارهای دولت آمریکا برای مهار سیاست های منطقه ای این کشور از جمله در جنگ یمن مقاومت کرده است و به نظر می رسد که منش بده و بستان دونالد ترامپ، رییس جمهوری سابق آمریکا را ترجیح می‌دهد.

محمد بن سلمان در سفر سال ۲۰۱۷ دونالد ترامپ به عربستان سعودی با ترتیب دادن مراسم باشکوهی از رییس جمهوری وقت آمریکا استقبال و پذیرایی کرد. دیپلمات‌های غربی پیش بینی می‌کنند که استقبال و پذیرایی از رهبر چین نیز در حد همان مراسم باشد.

در سفر دونالد ترامپ به عربستان سعودی دو کشور قراردادهای نظامی متعددی به ارزش تقریبا ۱۰۰ میلیارد دلار امضا کردند. به گزارش خبرگزاری دولتی عربستان سعودی انتظار می‌رود که در جریان سفر شی جین پینگ قراردادهای تجاری و اقتصادی به ارزش 30 میلیارد دلار بين ریاض و پکن امضا شود.

چین به دلیل تامین بخش عمده‌ای از نفت مورد نیاز خود و درعین حال سوءظن مشترک دو کشور به فشارهای غرب در مورد حقوق بشر، عربستان سعودی را یک شریک کلیدی در خاورمیانه می‌داند. وزیر خارجه چین در ماه اکتبر گفت عربستان سعودی برای سیاست منطقه‌ای و کلیت سیاست خارجی پکن یک «اولویت» است.

چین برخلاف آمریکا با ایران که رقیب اصلی عربستان سعودی است مناسبات خوبی دارد. ایران نیز یکی از تامین کنندگان مهم نفت مورد نیاز چین است و به رغم اقدامات دیپلماتیک محدود طی یک سال اخیر هنوز با ریاض مناسبات تنش آمیز وخصمانه ای دارد.

هر چند چین در سال‌های اخیر تلاش می کند در عرصه سیاست بین المللی نقش فعال‌تری ایفا کند ولی مهمترین انگیزه و محور در مناسبات این کشور با عربستان سعودی روابط تجاری است.

علاوه بر نفت، شرکت های چینی و سعودی در طرح‌های پتروشیمی و پالایش نفت سرمایه گذاری های مشترک دارند و ریاض در جلب سرمایه گذاری های خارجی برای توسعه صنایع داخلی به خصوص صنایع تسلیحاتی و خودروسازی روی مشارکت چین حساب می کند.

طرح‌های بلند پروازانه عربستان سعودی برای توسعه زیرساخت های کشور که فقط یک مورد آن پروژه بزرگ «نئوم» با بودجه ای حدود ۵۰۰ میلیارد دلار راه اندازی شده است برای شرکت‌های ساختمانی و فنی چین که در سالهای اخیر فعالیت آنها در خلیج فارس افزایش یافته است می‌تواند فرصت جدید و درخشانی باشد.