ادای سوگند نخستین رئیس‌جمهور زن در پرو؛ کدامین رؤسای جمهور در آمریکای لاتین از قدرت برکنار شدند؟

دینا بولارته روز چهارشنبه پس از برکناری پدرو کاستیو از سمت ریاست دستگاه اجرایی پرو، به عنوان رئیس جمهور جدید این کشور سوگند یاد کرد.

خانم بولارته یک وکیل ۶۰ ساله است که پیش‌تر سابقه تصدی وزارت توسعه و شمول اجتماعی در دولت پدرو کاسترو را نیز در کارنامه داشت. وی همچنین تا دو هفته پیش یعنی قبل از آنکه توسط رئیس جمهوری پرو از دولت کنار گذاشته شود، عهده‌دار سمت معاون ریاست جمهوری بود.

بر همین اساس و به موجب قوانین پرو، دینا بولارته به عنوان نخستین رئیس جمهور زن این کشور تا پایان سال ۲۰۲۶میلادی (زمانی که برای دوره ریاست پدرو کاستیو مقرر شده بود) عهده‌دار این سمت خواهد بود.

رئیس جمهوری پیشین روز چهارشنبه با رأی پارلمان و به دلیل «ناتوانی اخلاقی» از کار برکنار شد. پدور کاستیو همچنین به دلیل اتهام شورش که علیه وی مطرح شده، علاوه بر برکناری از سمت ریاست دستگاه اجرایی، دستگیر و بازداشت شد.

آقای کاستیو که در سومین اقدام به استیضاح علیه او در نهایت از قدرت خلع شد، پیش‌تر تلاش کرده بود برای فائق آمدن بر بحران سیاسی در کشورش پارلمان را منحل کند.

با توجه به اتفاقاتی که روز چهارشنبه به سرنگونی و بازداشت رئیس جمهوری پرو منجر شد، در این گزارش نگاه کوتاهی به دیگر کشورهای آمریکایی لاتین می‌اندازیم تا ببینیم در این منطقه از قاره آمریکا تا کنون کدامین رؤسای جمهور از قدرت خلع یا مجبور به استعفا شده‌‌‌اند.

پرو

پرو پیش از برکناری پدرو کاستیو توسط پارلمان، بحران‌های مشابه دیگری را نیز تجربه کرده بود. نزدیک‌ترین بحران از این دست به ۹ نوامبر سال ۲۰۲۰ باز می‌گردد؛ زمانی که پارلمان پرو مارتین ویسکارا، رئیس جمهوری این کشور را به دلیل مشابه «ناتوانی اخلاقی» و بر اساس اتهامات رشوه و فساد مالی از کار برکنار کرد.

در آن زمان مانوئل مرینو، رئیس پارلمان پرو به جای آقای ویسکارا بر مسند ریاست جمهوری نشست اما پس از پنج روز استعفا داد.

پدرو پابلو کوچینسکی نیز دیگر رئیس جمهوری پرو بود که به اتهام فساد مالی کارش به استیضاح در پارلمان رسید؛ او درنهایت روز ۲۱ مارس سال ۲۰۱۸ میلادی در آستانه رای‌گیری نمایندگان برای برکنار کردنش، شخصا از سمتش استعفا داد.

اتهام «ناتوانی اخلاقی» که ظاهرا در پرو برای مرتکبان فساد مالی به کار برده می‌شود نوامبر سال ۲۰۰۰ علیه آلبرتو فوجیموری، رئیس جمهوری اسبق این کشور نیز مطرح شد تا پارلمان او را در حالی که به ژاپن گریخته بود از قدرت خلع کند.

آقای فوجیموری چند سال بعد به کشورش مسترد شد و در سال ۲۰۰۹ به جرم صدور فرمان قتل عام غیرنظامیان و نیز اتهام فساد به ۲۵ سال زندان محکوم شد؛ او درنهایت ۱۷ مارس سال جاری میلادی از زندان آزاد شد.

اکوادور

خورخه گلاس، معاون رئیس جمهوری سابق اکوادور که به دلیل دست داشتن در رسوایی مالی به شش سال زندان محکوم شده بود، اوایل سال ۲۰۱۸ پس از سه ماه دور نگاه داشته شدن از قدرت سرانجام برکنار شد. وی همچنین در ژانویه ۲۰۲۱ به دلیل اختلاس از اموال عمومی در یک قرارداد نفتی به هشت سال زندان محکوم شد.

لوسیو گوتیئرز، رئیس جمهوری اسبق اکوادور آوریل ۲۰۰۵ در بحبوحه قیام مردمی به اتهام سوء استفاده از قدرت و منصوب کردن خویشاوندان خود در سمت‌هایی در دیوان عالی دادگستری از کار برکنار شد.

عبدالله بوکرم، یکی از اسلاف وی نیز فوریه سال ۱۹۹۷ به اتهام اختلاس از بیت المال، شش ماه پس از مراسم تحلیف از قدرت خلع شده بود.

• نقش دوچرخه در انتخابات ریاست‌جمهوری اکوادور، نامزدها رکاب زدند

برزیل

دیلما روسف، رئیس جمهوری سابق برزیل ۳۱ اوت ۲۰۱۶ با رای بیش از دو سوم نمایندگان مجلس سنا به دلیل نقض قوانین بودجه و دست‌کاری در حساب‌های دولتی از کار برکنار شد.

میشل تمر، جانشین خانم روسف که توسط چپ‌ها لقب «کودتاچی» گرفت سپتامبر ۲۰۱۹ پس از عزل وی، به عنوان کفیل ریاست جمهوری برزیل بر مسند قدرت نشست و تا پایان دوره ماموریتش در این سمت باقی ماند.

آقای تمر که دو پرونده فساد مالی علیه وی به جریان افتاده بود، سال ۲۰۱۷ درنهایت به دلیل به حد نصاب نرسیدن آراء نمایندگان مخالف از پیگرد قضایی گریخت.

فرناندو کولور دی ملو، از رؤسای جمهور اسبق برزیل نیز دسامبر ۱۹۹۲ پیش از جلسه استیضاح در پارلمان که به دلیل اتهامات فساد علیه وی تشکیل شده بود، از سمت خود استعفا داد و پس از آن برای هشت سال از حقوق سیاسی محروم شد.

• دادستانی برزیل: میشل تمر رهبر باند اختلاس و پولشویی بود
• میشل تمر: برزیل دوران رکورد را پشت سر گذاشته و دوباره به منحنی رشد بازگشته است

گواتمالا

اتو پرز مولینا، رئیس جمهوری سابق گواتمالا سپتامبر ۲۰۱۵ به اتهام هدایت یک شبکه فساد در گمرکات این کشور توسط پارلمان از مصونیت سیاسی خلع شد.

وی که در معرض استیضاح و برکناری قرار گرفته بود، در نهایت از سمت خود استعفا داد و متعاقب آن به دلیل پرونده‌ای که علیه او تشکیل شده بود دستگیر و در دسامبر ۲۰۲۲ به شانزده سال زندان محکوم شد.

پاراگوئه

فرناندو لوگو، رئیس جمهوری سابق پاراگوئه سال ۲۰۱۲ در پی تبعات ناگوار عملیات پلیس علیه دهقانان بدون زمین که ۱۷ کشته به جا گذاشت، از قدرت کنار گذاشته شد.

ونزوئلا

کارلوس آندرس پرز، رئیس جمهوری اسبق ونزوئلا که به اختلاس و کسب غیرقانونی ثروت متهم شده بود، ماه مه ۱۹۹۳ با رای نمایندگان سنا از قدرت خلع شد. آقای آندرس پرز سپس در سال ۱۹۹۶ به جرم فساد مالی به دو سال و چهار ماه حبس تعزیری محکوم شد.

توییتر یورونیوز فارسی را دنبال کنید