پرویز دهداری با تیمی که ۱۴ نفر از بازیکنانش استعفا داده بودند چه کرد؟

سجاد ترابی، مستندساز گفت: در جام جهانی علاقه دارم برزیل قهرمان شود چرا که سبک بازی تیم‌شان را بسیار می‌پسندم، اما امسال تیم فرانسه نیز بسیار قدرتمند است. باور دارم به جز این دو تیم، کشور دیگری مدعی قهرمانی نیست و انگلیس در بازی بعدی خود به فرانسه خواهد باخت.

ترابی ادامه داد: من از ۶ سالگی به فوتبال علاقه‌مند بودم و از همان زمان نیز طرفدار تیم پرسپولیس بودم؛ این علاقه به همراه من باقی‌ماند و با گذر زمان به سینما علاقه‌مند شدم و ابتدا کارم را با ساخت فیلم‌های کوتاه آغاز کردم. من کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی دانشگاه صدا و سیما دارم و پس از ساخت فیلم‌های کوتاه داستانی به ساخت مستند‌های اجتماعی روی آوردم و سپس از سه سال گذشته با مستند پرویزخان وارد فضای مستند ورزشی شدم.

وی افزود: من باور دارم برای پیشرفت و رشد در این حوزه باید بر کار خود متمرکز باشم و برای همین پیشنهادات مستند‌سازی در ژانر‌های دیگر را نپذیرفتم و به ساخت مستند‌های ورزشی ادامه دادم. اکنون سه مستند ورزشی درباره فوتبال دارم و در حال حاضر در حال ساخت مستند درباره کشتی هستم.

او اظهار کرد: مستند پرویزخان درباره پرویز دهداری است که به نظر من از ۵ مربی بزرگ ایران به حساب می‌آید؛ او دو دوره سرمربی تیم ملی ایران بود و اوج قدرت زمانی به نمایش درآمد که ۱۵ نفر از بزرگان فوتبال در سال ۶۵ استعفا دادند، اما او توانست با موفقیت تیمی را تشکیل دهد که سال‌ها برای ایران افتخار آفرینی کنند.

مستند‌ساز گفت: من پیش از ساخت مستند خاطره‌ای از پرویز دهداری، درمطلبی خوانده بودم که در طی بازی ایران با نپال، دو بازیکن ایران یکی از بازیکنان نپال را چندبار دریبل زدند در حالی که نیاز به انجام این کار نبود؛ پرویز دهداری در آنجا با وجود آن که تعویض ایران تمام شده بود یکی از بازیکن ایرانی را از زمین بیرون کشید و به او گفت تو نباید جلوی طرفداران تیم نپال اینگونه او را درییل می‌زدی و تحقیر می‌کردی. جرقه ساخت مستند برای پرویز دهداری از این خاطره آغاز شد و در نهایت به مکتب پرویز دهداری نیز علاقه‌مند شدم.

وی اظهار کرد: پرویز دهداری به معلم اخلاق معروف است، اما من خواستم به بعد فنی او نیز بپردازم، چون او توانست کسانی مانند احمد عابدزاده، جواد زرینچه و مهدی فنونی‌زاده را پرورش دهد و با تیمی که ۱۴ نفر از بازیکنانش استعفا داده بودند توانست رتبه سوم جام ملت‌های آسیا را کسب کند.

ترابی ادامه داد: یکی از مشکلات ساخت مستند‌هایی که جنبه تاریخی دارند دسترسی به آرشیو‌هایی است که کامل نیستند؛ متاسفانه در مرحله اول همکاری برای دسترسی به آرشیو‌ها صورت نمی‌گیرد و وقتی صورت می‌گیرد شما با یک آرشیو ناقص روبه‌رو می‌شوید. بسیاری از ویدئو‌های قدیمی که برای مستند به دست آوردم از کسانی بود که خارج از سازمان‌ها و شرکت‌های رسمی فعالیت داشتند. به طور کلی دسترسی به این آرشیو‌ها در مستندسازی بسیار دشوار است.

او گفت: متاسفانه در ایران ژانر مستند ورزشی جا نیفتاده است؛ همچنین مشکل دیگر آن از سوی مستندسازان در ایران عدم قصه‌گویی در مستند است. هر مستند باید عناصر درام و قصه‌محور داشته باشد تا بتواند مخاطب را به خود جذب کند.

مستندساز اظهار کرد: مستندسازی بازگشایی سوال‌های تاریخی است و عمل رمزگشایی در آن صورت می‌گیرد؛ به عنوان مثال من برای ساخت مستند پرویز دهداری با ۶۵ نفر مصاحبه داشتم و چرایی‌های اتفاقات گذشته را از آن‌ها جویا شدم. یک مستندساز باید بتواند از دیدگاه تمامی افراد در یک مستند موضوع را بیان کند تا به کلی‌ترین حالت ممکن مستند را روایت کند.

ترابی ادامه داد: مستند‌های ورزشی سختی‌های بسیاری دارند و به دنبال این مسئله من ۳ الی ۴ مستند را با هم شروع می‌کنم که بعد از یک سال و نیم تنها یکی از آن‌ها با موفقیت به پایان می‌رسد. اگر بخواهم مستندی درباره جام‌جهانی ۲۰۲۲ بسازم به کارگردانی می‌پردازم که در طی فعالیت‌های ساخت استادیوم سختی کشیده‌اند، اما به این موضوع پرداخته شده است.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری رادیو تلویزیون