سبک‌سازی قطعات و تجهیزات مهندسی مورد استفاده در صنعت

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، با توجه به فرارسیدن هفته پژوهش با علی سعداله یکی از ۲ درصد برتر پژوهشگران پر استناد جهاددانشگاهی و استادیار و مدیر گروه مهندسی مکانیک دانشگاه علم و فرهنگ جهاددانشگاهی که مدرک دکترای تخصصی خود را از دانشگاه مالایا (University of Malaya) کشور مالزی در رشته مهندسی مکانیک-هوش محاسباتی اخذ کرده است پرداختیم.

وی که دوره پسادکتری خود را در دانشگاه (Korea University) کره جنوبی به مدت ۳ سال در زمینه بهینه‌سازی سازه‌های مکانیکی به سرانجام رسانده، به مدت یک سال نیز به‌عنوان محقق پسادکتری در دانشگاه فنی سنگاپور (Nanyang Technological University) مشغول به امر تحقیق و پژوهش بود.  

این پژوهشگر جوان جهاددانشگاهی در طی اقامت در این کشور‌ها و شرکت در کنفرانس‌های بین‌المللی از جمله ژاپن، آمریکا، هند و هنگ‌کنگ تجربیات خوبی در زمینه کاری و تخصصی کسب کرد، اما دغدغه و اولویت پژوهش و تدریس در کشورم سبب شد تا در سال ۱۳۹۶ به وطن بازگشته و در سال ۱۳۹۷ تحت حمایت بنیاد ملی نخبگان قرار گیرد.

این پژوهشگر و استاد جوان حدود ۲ سال با حمایت بنیاد ملی نخبگان در دانشگاه صنعتی شریف به‌عنوان محقق پسادکتری مشغول به فعالیت پژوهشی بود و در این مدت نیز بعضی از دروس کارشناسی را نیز در این دانشگاه تدریس کرد.

وی از ترم بهمن سال ۱۳۹۶ ابتدا به‌صورت استاد مدعو و هم‌اکنون به‌صورت هیات علمی در دانشگاه علم و فرهنگ و مجموعه بزرگ جهاددانشگاهی مشغول فعالیت است.

انتشار بیش از ۱۰۰ مقاله در ژورنال‌ها و کنفرانس‌های بین‌المللی

استادیار دانشگاه علم و فرهنگی با اشاره به انتشار بیش از ۱۰۰ مقاله علمی در ژورنال‌ها و کنفرانس‌های بین‌المللی گفت: در دوران دکتری، پسادکتری و هیات علمی موفق به انتشار بیش از ۱۰۰ مقاله علمی در ژورنال‌ها و کنفرانس‌های بین‌المللی شدم و تجربیات خوبی در زمینه تحقیق به دست آوردم.

سعداله ادامه داد: در دو سال پیاپی (۲۰۲۰-۲۰۲۲)، در زمره دو درصد برتر پژوهشگران پر استناد جهان و یک درصد برتر پژوهشگران پر استناد جهان اسلام (ISC) قرار گرفتم.

وی در رابطه با حوزه پژوهشی که در آن فعالیت دارد، اظهار کرد: زمینه آموزشی و پژوهشی بنده مکانیک محاسباتی و هوش مصنوعی است. کاربرد هوش مصنوعی و الگوریتم‌های هوشمند در مهندسی مکانیک از جمله علایق علمی و فردی بنده محسوب می‌شود.

این پژوهشگر در پاسخ به این سؤال که چگونه در فهرست ۲ درصد برتر دانشمندان جهان قرار گرفتید؟ گفت: شروع پژوهش بنده از اوایل سال ۲۰۱۱ شروع شد که در ادامه آن، اولین مقاله پر استناد بنده در سال ۲۰۱۲ با ارائه یک الگوریتم فرا ابتکاری هوشمند برای حل مسائل مهندسی مکانیک به چاپ رسید. این مقاله یکی از پر استنادترین مقالات بنده محسوب می‌شود. همچنین، ۱۰ مقاله چاپ شده در طی این سال‌ها طبق گزارش Google Scholar بالای ۱۰۰ استناد و ارجاع دارند.

وی مورد شاخص‌های مؤثر در انتخاب شدن به‌عنوان ۲ درصد برتر پژوهشگران پر استناد جهان گفت: شاخص‌های متعددی از جمله تعداد مقالات تألیفی، ارجاعات، استنادها، شاخص H-Index، همکاری‌های بین‌المللی و سایر شاخص‌های علمی از موارد تأثیرگذار در این فهرست هستند.

 پروژه سبک‌سازی قطعات و تجهیزات مهندسی مورد استفاده در صنعت

وی ادامه داد: در حال حاضر، مشغول کار بر روی چندین پروژه هستم که از مهم‌ترین آن‌ها پروژه سبک‌سازی قطعات و تجهیزات مهندسی مورد استفاده در صنعت است. به کمک روش‌های بهینه‌سازی و توپولوژی سعی در کمینه کردن مواد مصرفی با شرط استحکام بالا را داریم.

سعداله با اشاره به هدف اجرای این پروژه گفت: هدف خالی کردن و کم کردن وزن و چگالی محصول با در نظر گرفتن قیود مهندسی اعمالی است. همان‌طور که می‌دانید، مواد اولیه مصرفی در صنایع به‌ویژه فولاد هزینه‌بر است. همچنین وزن سازه و به طبع آن قیمت نیز افزایش می‌یابد. در مواقعی که ماده مصرفی نیز گران باشد مانند تیتانیم این مهم تشدید خواهد شد. مصرف بهینه مواد مهندسی ضمن صرفه‌جویی ریالی و ارزی، گام بزرگی در جهت حفظ محیط‌زیست و منابع آبی قلمداد می‌شود.

وی در رابطه با فعالیت هم‌زمان تدریس و انجام امور تحقیقاتی چه تأثیری آن‌ها بر هم گفت: درصورتی‌که تدریس بیش‌ازحد باشد در حوزه پژوهشی اثر منفی خواهد گذاشت. انرژی گرفته شده در هنگام تدریس در اثر اخذ واحد‌های درسی زیاد، فرصت و انرژی لازم جهت تمرکز بر روی تحقیقات را از استادان و پژوهشگران می‌گیرد؛ بنابراین بهتر است توازنی بین این دو حوزه برقرار شود. به هر حال جلو بردن هر دو حوزه، کاری سخت و دشوار است و در صورت رسیدن به این شرایط ایده آل بایستی شرایط ویژه‌ای برای پژوهشگران در نظر گرفت.

مدیر گروه مهندسی مکانیک دانشگاه علم و فرهنگ جهاددانشگاهی به مهم‌ترین مشکل محققان و پژوهشگران در کشورمان اشاره کرده و گفت: متاسفانه مشکلات اقتصادی در صف اول مهم‌ترین مشکلات محققان و پژوهشگران کشور قرار دارند. زمانی که فردی با یک تخصص یکسان در خارج از کشور ده‌ها برابر همان شخص در ایران دریافتی دارد، انگیزه تحقیق و پژوهش کمرنگ و کمرنگ‌تر خواهد شد.

وی افزود: زمانی که یک پژوهشگر چه با انجام تحقیق و چه بدون انجام تحقیق ارتقا و پایه می‌گیرد، دیگر جز عشق به تحقیق چه می‌ماند. به اعتقاد بنده، دوستانی که هنوز مشغول تحقیق و پژوهش و چاپ مقالات علمی هستند عاشق هستند، چرا که انگیزه‌های مالی و اجتماعی پررنگی جهت حمایت این عزیزان چه در دانشگاه و چه در کشور وجود ندارد. همین پژوهشگر می‌تواند با اخذ اقامت به‌راحتی در کشور‌های خاورمیانه و یا حتی اروپایی و آمریکایی با شرایط مالی بسیار بالاتر و امکانات بالا مشغول به کار شود.

ضرورت پرداختن به مهاجرت متخصصان و نخبگان کشور برای پیشرفت کشور

سعداله با تاکید بر بحث مهاجرت متخصصان و نخبگان بیان کرد: استاد دانشگاهی (عموماً استادان جوان دانشگاه‌ها) که دغدغه اجاره خانه، قسط خانه، هزینه‌های بالای زندگی و یا هزینه‌های پزشکی را داشته باشد، نمی‌توان از او انتظار داشت، تمامی تمرکز و تلاشش را بر روی مسائل محوری کشور معطوف کند، چرا که اساساً ایشان هنوز به حل مسائل شخصی و نیاز‌های اولیه خود نائل نشده است، چه توقعی از او برای حل مشکلات مساله محور کشور است؛ بنابراین بحث مهاجرت متخصصان و نخبگان در این مورد امری حیاتی است و بایستی به‌گونه‌ای شایسته به آن پرداخته شود.

وی ادامه داد: متاسفانه در کشور عزیزمان، معیار‌های مالی منطبق بر دانش و تحصیلات نیست. تأمین نشدن مالی و اختلاف طبقاتی در جامعه و مباحث فرهنگی از جمله مشکلات و دغدغه‌های این قشر فرهنگی هستند. از موارد دیگر، دیده نشدن این قشر فرهنگی است، آن‌قدر که در رسانه‌ها مثلاً خوانندگان، هنر پیشه‌ها، ورزشکاران، تجلیل و تقدیر می‌شوند، به چهره‌های ماندگار علمی، استادان برجسته، مبتکران، مخترعان و یا المپیادی‌ها احترام گذاشته نمی‌شود و حتی دیده نمی‌شوند. عدم توجه به زیرساخت‌های پژوهش و تحقیق چه از لحاظ کمی و کیفی از دیگر مواردی است که پژوهشگران ایرانی را به سمت کشور‌های توسعه یافته که دارای امکانات بیشتر، شرایط رفاهی بهتر و درآمد بیشتر است می‌کشاند.

تولید و خلق دانش نیازمند هزینه است

استادیار دانشگاه علم و فرهنگ هزینه کردن در بخش آموزش و پژوهش را سرمایه‌گذاری برای آینده عنوان کرد و گفت: هر پیشرفتی که اکنون در جهان شاهد آن هستیم در همه زمینه‌های علمی، اجتماعی و فرهنگی مدیون معلمان و استادان دانشگاه‌ها است. هر کتابی که در هر دانشگاهی تدریس می‌شود، قبلاً یک مقاله پژوهشی بوده است. پس پژوهش است که علم و دانش تولید می‌کند. برای تولید و خلق دانش بایستی هزینه کنیم، در غیر این صورت باید از دانش کشور‌های توسعه یافته تقلید و با هزینه گزاف از آن‌ها استفاده کنیم.

وی در ادامه بیان راهکار‌های رفع موانع پژوهش و تولید دانش پرداخت و اظهار کرد: ایجاد صندوق‌های حمایتی برای حل مشکلات معیشتی پژوهشگران، افزایش بودجه‌های تحقیقاتی و منابع مالی دانشگاه‌های کشور جهت انجام پروژه‌های تحقیقاتی، فرهنگ‌سازی در داخل خانواده و اجتماع در خصوص اهمیت و جایگاه علم و دانش در جهان، برقراری ارتباط صنعت با دانشگاه به شیوه مؤثر و کارآمد جهت جذب پژوهشگران و یا همکاری پاره‌وقت با آن‌ها و ایجاد آرامش سیاسی در بین مسئولان کشور و امنیت روانی در جامعه از راهکار‌های رفع این موانع است.

این پژوهشگر در مورد نقش جهاددانشگاهی در حمایت از پژوهشگران گفت: جهاددانشگاهی به‌عنوان نهادی مستقل و کارا می‌تواند در حل مشکلات مادی و معنوی پژوهشگران به‌ویژه پژوهشگران منتسب به جهاددانشگاهی نقشی مهم و درخور ایفا کند. با توجه به تنوع زمینه‌های کاری این نهاد، گستردگی مراکز جهاددانشگاهی در تمامی استان‌ها و اکثر شهر‌های کشور، شبکه عظیمی جهت انجام یک فعالیت جهادی فراهم می‌کند. توانمندی نیرو‌های مجرب و متخصص این نهاد و آزمایشگاه‌ها و مراکز پژوهشی نیز از دیگر نقاط قوت این نهاد جهادی محسوب می‌شوند.

وی افزود: با ارتباط بیشتر با پژوهشگران که همان استادان دانشگاه‌ها هستند، می‌توان از این پتانسیل انسانی در جهت اعتلای کیفی و کمی پژوهش در اکثر زمینه‌های تحقیقاتی بهره برد. گفتنی است، یکی از ملاک‌های رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان همین تعداد استنادات استادان دانشگاه و جذب دانشجویان خارجی است. با اهمیت به این حوزه، رتبه‌بندی بهتری برای دانشگاه‌های کشور حاصل و در نتیجه دانشجویان بین‌المللی بیشتری جذب دانشگاه‌های کشور می‌شوند که خود گواه ارزآوری و رونق صنعت توریست در کشور عزیزمان ایران است.

سعداله در پایان در رابطه با برنامه‌هایش برای توسعه فعالیت‌ها در آینده اظهار کرد: مطالعات بیشتر و تمرکز بر روی مسائل روز کشور، استفاده از نیروی‌های جوان و خوش‌فکر تحصیل‌کرده در کار‌های پژوهشی، حفظ ارتباط تحقیقاتی و پژوهشی با پژوهشگران بین‌المللی و ایجاد فرصت‌های مطالعاتی جهت کسب تجربه و دانش بیشتر می‌توانند دورنمایی برای آینده تحقیقاتی بنده محسوب شوند. همچنین با تجهیز آزمایشگاه‌های مربوطه در داخل دانشگاه و تمرکز بیشتر بر روی پروژه‌های در دست، بتوانم در سال‌های آتی نیز در زمره پژوهشگران پر استناد برتر جهان و جهان اسلام قرار بگیرم.