تبدیل تحریم‌های ضد روسیه به ابزار کنترل بازار نفت

هنگامی که مقامات آمریکا برای نخستین بار ایده تعیین سقف قیمت برای صادرات نفت روسیه را در واکنش به تحریم اروپایی مطرح کردند، می خواستند با یک تیر، دو نشان داده و ضمن کاهش درآمد برای ماشین جنگی مسکو، از افزایش آسیب رسان قیمت نفت جلوگیری کنند.

به گزارش ایسنا، منابع آگاه و تحلیلگران به رویترز گفتند: با افزایش قیمت نفت، حفظ نفت روسیه در بازار و پایین نگه داشتن قیمت جهانی به اولویت اصلی آمریکا و هم‌پیمانانش تبدیل شد.

اقدام کشورهای گروه هفت، استرالیا و اتحادیه اروپا برای فعال کردن سقف قیمت ۶۰ دلار در هر بشکه برای نفت روسیه که از طریق دریا حمل می‌شود، مطابق با قیمتهای فعلی بازار است.

تحلیلگران می‌گویند این سقف قیمت که از دوشنبه هفته گذشته فعال شد، تاثیر فوری چندانی بر درآمدهای نفتی روسیه نخواهد داشت. روسیه همزمان با فعال شدن این طرح، اعلام کرد این مکانیزم غربی به فاینانس عملیات نظامی ویژه در اوکراین لطمه نخواهد زد.

بن کاهیل، کارشناس امنیت انرژی مرکز مطالعات بین الملل و استراتژیک در واشنگتن چنین گفت: سقف قیمت، مصالحه نامیمونی است که تاثیر چندانی بر درآمد نفتی روسیه از سطوح فعلی نخواهد داشت. تصور می‌کنم هدف اصلی وزارت خزانه داری آمریکا، ممانعت از ممنوعیت خدمات کشتیرانی، بیمه و تعمیرات اتحادیه اروپا، در راستای تحریمهای این بلوک علیه صادرات نفت روسیه بود.

گرید نفتی اورال روسیه برای تحویل به اروپا سه شنبه گذشته، یک روز پس از فعال شدن مکانیزم سقف قیمت، ۵۵ دلار و ۹۷ سنت در هر بشکه بود که پایین سقف قیمت و کمتر از نرخ ۶۱ دلار و ۳۵ سنت در روز یکشنبه بود.

قیمت نفت برنت روز سه شنبه زیر ۸۰ دلار سقوط کرد که پایین‌ترین حد از ژانویه بود و با نگرانیهای رو به رشدی که نسبت به تقاضای جهانی برای نفت وجود دارد و هر گونه تاثیر مثبت سقف قیمت برای فروش نفت روسیه را تحت الشعاع قرار می دهد، به روند کاهشی خود ادامه داد و هفته گذشته، بزرگترین کاهش هفتگی در چند ماه گذشته را رقم زد.

یک مقام وزارت خزانه داری به رویترز گفت: مقامات وزارت خزانه داری آمریکا که مبتکر طرح سقف قیمت گروه هفت بوده اند، به دنبال کاهش درآمدهای روسیه و حفظ عرضه این کشور هستند اما در آن زمان، ایده طراحی این مکانیزم تحت تاثیر قیمت بازار بود. در هشت ماه گذشته، مقاطعی بود که قیمت نفت برنت به شدت نوسان داشت اما در کل، خزانه داری آمریکا، این مکانیزم را با هدف دو گانه‌ای که اهمیت یکسانی دارد، ایجاد کرد. این مقام در ادامه خاطرنشان کرد: سقف قیمت، تخفیف‌های بازار فعلی را رسمیت می‌بخشد و طرح‌های سقف قیمت، عامل کاهش قیمت نفت در چند ماه گذشته بوده است.

اما تحلیلگران، کاهش قیمت نفت در بازار جهانی را به ضعیف شدن اقتصاد جهانی، قرنطینه‌های کووید ۱۹ در چین و تصمیم اوپک پلاس برای ثابت نگه داشتن تولید، نسبت می‌دهند.

کاهش قیمت و درآمد روسیه

به گفته باب یاوگر، مدیر معاملات انرژی در شرکت میزوهو در نیویورک، در سطح سقف قیمت فعلی، درآمد صادرات نفت روسیه حدود ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار در ماه خواهد بود که بسیار کمتر از بیش از ۲۱ میلیارد دلار درآمدی است که طبق برآورد آژانس بین المللی انرژی، مسکو در ژوئن داشت زیرا نفت برنت از سطح ۱۲۰ دلار در هر بشکه، پایین آمده است.

در سطح سقف قیمت فعلی برای نفت، روسیه به همان میزان درآمدی که پیش از آغاز جنگ در اوکراین و بالا رفتن قیمتها داشت، کسب می‌کند. روسیه در ژوئن و ژوییه سال ۲۰۲۱، پیش از اعزام نیروهای نظامی به اوکراین، حدود ۱۵ میلیارد دلار درآمد داشت.

پس از مخالفت با پیشنهاد اولیه برای تعیین سقف قیمت بین ۶۵ تا ۷۰ دلار برای نفت روسیه، سقف قیمت ۶۰ دلار در هر بشکه پس از بحث شدید اعضای اتحادیه اروپا، دو هفته پیش مورد موافقت قرار گرفت. کشورهای لهستان، لیتونی و استونی می‌گفتند کشورهای اتحادیه اروپا باید سقف قیمت را ۳۰ دلار تعیین کنند که نزدیک هزینه تولید این کشور است.

با افت قیمتهای نفت، لحن مقامات آمریکایی درباره سقف قیمت از کاهش درآمد روسیه به محدود کردن جریان درآمد آتی این کشور تغییر کرده است.

والی آدیمو، معاون وزیر خزانه داری آمریکا در کنفرانس نکست رویترز در نیویورک اظهار کرد: این سقف قیمت باعث خواهد شد روسیه از این پس، پول کمتری برای سرمایه گذاری در پیشبرد جنگ داشته باشد.

آدیمو در ژوییه گفته بود: هدف از سقف قیمت، حذف ریسک نرخ پریمیوم یا افزایش قیمتی در بازار نفت است که حمله نظامی روسیه به اوکراین عامل آن بوده تا مسکو پول کمتری برای پرداخت هزینه ماشین جنگی خود داشته باشد.

اگر مسکو به تهدید خود برای کاهش تولید به جای فروش نفت به کشورهایی که مکانیزم سقف قیمت را اجرا می‌کنند، عمل کند، در این صورت قیمتها ممکن است بالاتر رفته و اوضاع برای آمریکا و متحدانش در گروه هفت دشوار شود.

به گفته یاوگر، مقامات آمریکایی می خواهند به هر بهایی از چنین اتفاقی جلوگیری کنند و این می‌تواند به معنای آغاز کاهش یکباره حمایت از اوکراین باشد.

جلوگیری از افزایش قیمت نفت

بازارهای نفت از زمان آغاز حمله نظامی روسیه به اوکراین در ۲۴ فوریه که باعث جهش قیمتهای نفت شد، تغییر کرده اند.

طبق برآورد داخلی خزانه داری آمریکا در آن زمان، با اجرای تحریم‌های اتحادیه اروپا بدون تدابیر خنثی کننده، قیمت جهانی نفت از مرز ۱۵۰ دلار فراتر می‌رفت. آژانس بین المللی انرژی پیش بینی کرده بود که بازارهای نفت ممکن است با اجرای تحریم‌های شدید اتحادیه اروپا، سه میلیون بشکه در روز عرضه نفت را از دست بدهند. بانک بارکلیز و ریستاد انرژی هشدار داده بودند نفت ممکن است به ۲۰۰ دلار صعود کند.

یک منبع آگاه از مذاکرات دولت بایدن به رویترز گفت: انگیزه واقعی خزانه داری پس از مارس، حفظ نفت روسیه در بازار در مواجهه با تحریمهای اتحادیه اروپا بود که آن را ایده خوبی نمی‌دانستند. مقامات آمریکا بر این باور بودند که اگر افزایش قیمت نفت اتفاق بیافتد، نه تنها از نظر اقتصادی و سیاسی به آمریکا ضربه می زند بلکه حمایت غربی از اوکراین در جنگ با روسیه را تضعیف خواهد کرد.

بر اساس گزارش رویترز، با اعلام برنامه گروه هفت، هند و چین نفت بسیار ارزان روسیه را خریداری کردند و انتظار می رود خارج از مکانیزم سقف قیمت، همچنان به این روند که مورد تائید جانت یلن، وزیر خزانه داری آمریکا بوده است، ادامه دهند.

انتهای پیام