قوانین و مقررات کرسی‌های آزاد اندیشی بازنگری می شود

به گزارش خبرگزاری مهر، محمدعلی زلفی‌گل وزیر علوم تحقیقات و فناوری در برنامه تلویزیونی «صف اول» که چهارشنبه ۲۳ آذر ماه از شبکه خبر پخش شد، درباره برگزاری کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها گفت: دانشگاه‌ها از یک فرهنگ خاص برخوردار هستند؛ به همین دلیل، پرسش و پرسشگری یک ارزش به حساب می‌آید. دانشجویانی که پرسش‌های بیشتری مطرح می‌کنند، موفق‌تر هستند.

وی با بیان اینکه اساتیدی که به دانشجویان اجازه می‌دهند پرسش‌های بیشتری مطرح‌کنند جاذبه بیشتری دارند، تصریح کرد: پرسشگری ویژگی جامعه دانشگاهی است اما این مؤلفه دارای قواعد مختص به خود است.

زلفی‌گل درباره وضعیت کرسی‌های آزاداندیشی در دانشگاه‌ها گفت: این کرسی‌ها هم‌اکنون هم در دانشگاه‌ها برگزار می‌شوند اما واقعیت این است که با آنچه مدنظر رهبری است، فاصله دارند.

وی تصریح کرد: دانشگاهیان باید برای طرح سوال در مسائل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی آزاد باشند و در عین حال باید سعی کنند که مطالبات خود را در چارچوب قوانین و مقررات بیان کنند. در نظر داریم که قوانین و مقررات کرسی‌های آزاد اندیشی را مورد بازنگری قرار دهیم زیرا ممکن است بر قوانین و مقررات نقدهایی وارد باشد اما تا زمانی که مقررات اصلاح نشده است، دانشگاهیان به قوانین فعلی پایبند باشند.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری با بیان اینکه باید سعه صدر خود را در برابر پرسشگری دانشجویان ارتقا دهیم و صبورتر باشیم، گفت: باید شرایطی در دانشگاه‌ها ایجاد کنیم که جامعه فرهیخته دانشگاهی به کرسی‌های آزاداندیشی اعتماد کند. اگر یک سوال خاص پرسیدند، آثار و تبعات برایشان به همراه نداشته باشند.

وزیر علوم درباره وضعیت پژوهش در رشته‌های مختلف اظهار کرد: رشته‌ها هرکدام برون‌داد مختص به خود را دارند و بر اساس آن برون‌داد ارزیابی می‌شوند. به طور مثال، تحقیقات در حوزه علوم‌پایه بیشتر نیاز محور است و در رشته‌های علوم‌انسانی بیشتر تولید علم مدنظر قرار دارد. همچنین نیاز محوری و تولید علم در رشته‌های فنی‌مهندسی در کانون توجه است.

زلفی‌گل درباره سبقه پژوهش گفت: تولید علم و مقاله و تحقیقات بنیادی در گذشته بیشتر مدنظر بود، در حالی که این روزها، تحقیقات نیاز محور نیز در کانون توجه هستند و حل مشکلات و نیازهای جامعه در این روزها هم مورد توجه قرار گرفته، یعنی هم‌اکنون علاوه بر تحقیقات بنیادی به مسائل کاربردی هم توجه می‌شود.

وی افزود: نظام سنجش و آموزش باید به نحوی باشد که علاوه بر علوم بنیادی در مسیر تحقیقات کاربردی و اقتصاد دانش‌بنیان نیز گام برداریم. می‌خواهیم در مسیری گام برداریم که تحقیقات نیاز محور شوند و توسعه شرکت‌های دانش‌بنیان و واحدهای فناور مورد توجه قرار گیرند.

وزیر علوم در ادامه در خصوص برنامه‌های وزارت عتف برای جذب نخبگان در دانشگاه‌ها، با بیان اینکه نخبگان خارج از فرایند جذب عضو هیئت‌علمی می‌شوند، تاکید کرد: علاوه‌بر تسهیل جذب نخبگان، هیأت دولت برنامه‌هایی را برای نخبگان درنظر گرفته است. معیشت نخبگان باید مورد توجه قرار گیرد در این راستا موضوع مسکن نخبگان جدی است. علاوه بر توجه به مسائل معیشتی، بستر نرم‌افزاری و سخت‌افزاری برای کار علمی نخبگان باید فراهم شود.

وی با اشاره به تخصیص پژوهانه به نخبگان، ادامه داد: چند جایزه از سوی بنیاد ملی نخبگان درنظر گرفته شده، شاید مبالغ جایزه‌ها زیاد نباشد اما برای شروع مناسب است.

زلفی گل درباره وضعیت مهاجرت در کشور خاطرنشان کرد: وضعیت مهاجرت مناسب نیست؛ چرا که بیشتر شاهد خروج نخبگان هستیم. اشتغال، عمده‌ترین علت مهاجرت است. اشتغال‌زایی می‌بایست به یک پروژه ملی تبدیل شود و تمام امکانات برای تولید و اشتغال صرف شود. اگر شغل وجود داشته باشد، امید به زندگی افزایش می‌یابد.

وی ادامه داد: قشر فرهیخته، بیشتر مهاجرت می‌کنند. ایجاد شغل برای این گروه نسبت به افرادی که تحصیلات کمتری دارند بسیار سخت‌تر است. اشتغال‌زایی برای افراد فرهیخته باید بر مبنای دانش باشد.

وزیر علوم با بیان اینکه آئین‌نامه شبکه آزمایشگاهی تدوین شده و به زودی ابلاغ می‌شود، گفت: هدف از این طرح، ایجاد هم‌افزایی بیشتر بین آزمایشگاه‌ها است. این سامانه، اطلاعاتی را درباره امکانات آزمایشگاه‌ها قرار می‌دهد و افراد می‌توانند با توجه به نوع پژوهش و تعداد افرادی که در انتظار برای انجام آزمایش هستند، آزمایشگاه خود را انتخاب کنند.

وی درباره ارتباط صنعت و دانشگاه اظهار داشت: دو دانشگاه هرمزگان و یزد با صنایع استان خود رایزنی کرده‌اند و دانشگاه‌ها بر اساس نیاز صنایع دانشجو جذب می‌کنند و افراد بورسیه صنعت می‌شوند. بر این اساس، سازمان سنجش کشور ۲ برابر ظرفیت به دانشگاه به عنوان پذیرفته شده معرفی می‌کنند و این افراد توسط دانشگاه انتخاب می‌شوند. این افراد رتبه‌های زیر ۱۰۰۰ هستند. این موضوع می‌تواند زمینه‌ای برای اشتغال‌زایی باشد و دانشجویان مقطع کارشناسی "حقوق" دریافت می‌کنند. دانشگاه صنعتی سهند تبریز به تازگی به این موضوع ورود کرده است.

زلفی‌گل درباره وضعیت پارک‌های علم و فناوری گفت: تمام استان‌های کشور (به جز برخی از استان‌ها که دارای دو پارک هستند)، یک پارک علم و فناوری دارند. مراکز رشد نیز در حال افزایش است. افراد صاحب ایده وارد مرکز رشد می‌شوند؛ پس از اینکه ایده آنها به اندازه کافی رشد کرد، وارد پارک می‌شوند و تسهیلاتی دریافت می‌کنند. سطوح ۵ تا ۶ تحت حمایت وزارت علوم و از سطوح ۶ تا ۹ تحت حمایت معاونت علمی ریاست جمهوری هستند.

وی خاطرنشان کرد: بالغ بر ۷ هزار شرکت دانش‌بنیان، مسیر ایده تا عمل را طی کرده‌اند. حدود ۴۰ هزار شغل در پارک‌های علم و فناوری ایجاد شده است. به ازای هر ریالی که در این راه صرف می‌شود چندین تومان سود به همراه دارد. معتقدیم بهترین سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاری در اقتصاد دانش‌بنیان است.