فناوری باستانی پیشرفته آزتک‌ها برای تامین غذای میلیون‌ها انسان

پریسا عباسی: مشخص شده است که داشتن صنعت کشاورزی پیشرفته در مکزیک و قاره آمریکا به قرن‌ها پیش و مدت‌ها قبل از استعمار اسپانیا در سال ۱۵۱۹ بر می‌گردد. قبل از ورود اسپانیایی‌ها، سیستم کشاورزی در منطقه‌ای با وسعت ۹۵۸۰ کیلومتر مربع، در ارتفاعات فلات مرکزی این کشور وجود داشته و مواد غذایی جمعیت زیادی را در آن زمان تامین می‌کرده است. مکزیکو سیتی( که تنوچتیتلان Tenochtitlan نامیده می‌شد) سکونت‌گاه حدود ۳ میلیون نفر بود، و این در مقایسه با جمعیت ۵۰ هزار نفری شهر سویل که بزرگترین مرکز شهری در اسپانیای آن زمان بود، عدد بزرگی محسوب می‌شد.

داشتن یک تقویم دقیق برای رشد مواد غذایی جهت تغذیه مردمی که در منطقه‌ای زندگی می‌کردند که باران‌های موسمی خشک بهار و تابستان در آن زیاد است، اهمیت زیادی داشت. کشاورزان نیاز به درک پیشرفته‌ای از زمان فرا رسیدن تغییرات فصلی آب و هوا داشتند، زیرا کاشت زودهنگام یا دیرتر از موعد بذرها می‌توانست فاجعه بار باشد. همچنین آنها به تقویمی نیاز داشتند که سال‌های کبیسه نیز در آن آورده شده باشد.

بیشتر بخوانید:

• وحشت آمریکا از ورود سیستم موشکی پیشرفته روسیه به ایران/ عکس

• ببر عجیب سیاه‌رنگ، گونه‌ای جدید یا جهش ژنتیکی شکارچی بزرگ / عکس

در تحقیقی که در مجله پیشرفت‌های آکادمی ملی علوم(PNAS) منتشر شده، به جزئیات این موضوع که چگونه مکزیکی‌ها یا آزتک‌ها توانسته بودند تقویم کشاورزی دقیقی بسازند، اشاره شده است.

وقایع نگاری استعمارگران، استفاده از تقویم را مستند کرده است، اما این تحقیق جدید نشان می‌دهد که مکزیکی‌ها از کوه‌های منطقه به عنوان رصدخانه خورشیدی استفاده می‌کردند و طلوع خورشید را در قله‌های رشته کوه‌های نوادا رصد می‌کردند.

اکس‌کیل ازکوررا، نویسنده اصلی این مطالعه که استاد محیط زیست در دانشگاه کالیفرنیا است، در بیانیه‌ای به ریورساید گفت: «ما به این نتیجه رسیده‌ایم که آنها در یک نقطه ثابت می‌ایستادند و هر روز به سمت شرق نگاه می‌کردند تا با تماشای طلوع خورشید، زمان سال را تشخیص دهند.»

برای یافتن این نقطه، تیم بررسی کننده دست‌نوشته‌های مکزیکی‌ها، خصوصا آنهایی که به کوه تالاک (Mount Tlaloc) اشاره می‌کرد را بررسی کردند. این کوه که در شرق فلات مرکزی مکزیک قرار دارد، در نوک قله خود معبدی را جای داده است. با استفاده از مدل‌های کامپیوتری نجومی، این تیم تایید کرد که یک سازه جاده مانند طولانی در معبد با طلوع خورشید در روز۲۴ فوریه هم‌تراز می‌شود. با توجه به اینکه برای قیاس از کدام تقویم استفاده شود(تقویم میلادی یا تقویم جولین- گاه‌شمار تغییر یافته رومی)، روز ۲۳ یا ۲۴ فوریه اولین روز سال جدید آزتک‌ها است.

ازکوررا می‌گوید: « فرضیه ما این است که آنها از تمام دره مکزیک استفاده می‌کردند. ابزار کار آنها خود دره بود. زمانی که خورشید در نقطه‌ای خاص و برجسته در پشت رشته‌کوه‌ها طلوع می‌کرد، آنها می‌دانستند که زمان کاشت فرا رسیده است».

اگر که از یک نقطه ثابت بر روی زمین نگاه می‌کنیم، خورشید هر روز یک مسیر یکسان را در آسمان دنبال نمی‌کند.در طول فصل زمستان، خورشید به سمت جنوب استوای سماوی(آسمانی) حرکت می‌کند و از سمت جنوب‌غربی طلوع می‌کند. با نزدیک شدن روزهای طولانی تابستان، به دلیل متمایل شدن جهت زمین، طلوع خورشید از سمت شمال‌شرقی شروع می‌شود. این فرآیند را انحراف خورشیدی(solar declination) می‌نامند.

این مطالعه به طور بالقوه اولین موردی است که نشان می‌دهد چگونه مکزیکی‌ها توانسته بودند با استفاده از قوانین حرکت خورشید، و در نظر گرفتن کوه‌ها به عنوان نقاط هدایت کننده، زمان را مدیریت کنند. آموختن در مورد این روشهای آزتک‌ها، درسی در مورد اهمیت استفاده از تکنیک‌های مختلف برای حل سوالاتمان، در مورد دنیای طبیعی را ارائه می‌دهند.

به گفته آزکوررا، آزتک‌ها با استفاده از روش‌های خاص خود، در محاسبه زمان، به خوبی اروپایی‌ها و یا حتی بهتر از آنها بودند.

امروزه این رصدخانه می‌تواند عملکردی مدرن داشته باشد. عکس‌های تاریخی نشان می‌دهند که احتمالا به دلیل بالا رفتن میانگین دما در ارتفاعات پایین‌تر، جنگل‌ها به آرامی در قسمت‌های بالایی کوه‌ تالاک نیز گسترش پیدا می‌کنند.

آزکوررا می‌گوید: «در دهه ۱۹۴۰، مرز رویش درختان خیلی پایین‌از قله کوه بود. اما اکنون درختان در خود قله نیز رشد می‌کنند. چیزی که برای پیشینیان به عنوان یک رصدخانه عمل می‌کرد، می‌تواند برای ما در قرن ۲۱ نیز کار یک رصدخانه را انجام دهد، با این تفاوت که به وسیله آن می‌توانیم درک بهتری از تغییرات آب و هوایی جهان داشته باشیم.»

منبع: پاپ‌ساینس

۵۸۵۸