لغتنامه مختصر اصطلاحات جنسی و جنسیت - Gooya News

ایران وایر - استفاده از واژگان و‌ کلمات درست در حوزه جنس و‌ جنسیت برای بیان جنس، هویت جنسی و جنسیتی افراد امری ضروری است. آموزش صحیح درباره موضوعات جنسی و جنسیتی، استفاده از ضمایر صحیح برای اشاره به جنسیتی که فرد برای خود تعریف می‌کند، احترام به گرایش جنسی و بیان جنسیتی افراد، فضایی را فراهم‌ می‌کند که همه افراد با وجود همه تفاوت‌ها بتوانند با امنیت و آرامش در کنار یکدیگر زندگی کنند و در جهت رشد و شکوفایی خود و جامعه‌ای که در آن‌ زندگی می‌کنند، کوشا باشند. به همین منظور در این گزارش به اختصار به تعریف و توضیح برخی از این واژگان به اختصار می‌پردازیم.

جامعه رنگین‌کمانی LGBTQ

«ال‌جی‌بی‌تی» یا «ال‌جی‌بی‌تی‌کیو‌آ» که در فارسی به آن جامعه رنگین‌کمانی یا جامعه کوییر، اقلیت‌های جنسی و جنسیتی می‌گوییم، در زبان انگلیسی از اولین الفبای چند کلمه مرتبط ساخته شده است که در زیر آمده است.

L مخفف کلمه Lesbian زن همجنسگرا

G مخفف کلمه Gay مرد همجنسگرا

B مخفف Bisexual یا دوجنسگرا

T مخفف Transgender افراد ترنس یا ترنسجندر

Q مخفف کلمه کوییر

I مخفف کلمه Intersex یا میان‌جنسی

A مخفف Asexual یا هیچ‌جنسگرا است

علامت بعلاوه نیز اشاره به گستردگی طیف گرایش‌های جنسی و هویت‌های جنسیتی متنوع دارد که افراد هویت جنسی و‌ جنسیتی خود را با آن تعریف کرده و یا خود را در آن گروه‌ها جای می‌دهند. در ادامه به تعریف هر یک از این بخش‌ها می‌پردازیم. اما پیش از آن لازم است تا به تعریف چند مفهوم کلی بپردازیم.

جنس Sex

در گذشته جنس به دو دسته «زن» و «مرد» تقسیم می‌شد که از نظر علم پزشکی مربوط به اندام‌های جنسی، هورمون‌ها، کروموزوم‌ها و علائم ثانویه‌ای است که برای مرد و زن تعریف شده است. داشتنِ کروموزوم XY ، هورمون تستسترون، اندام جنسی منتسب به مردانه و همچنین علائم ثانو‌یه‌ای که به ظاهر افراد مربوط می‌شود، مانند موی صورت و شکل بخش‌هایی از بدن از نشانه‌های جنس مرد بود.

👈مطالب بیشتر در سایت ایران وایر

کروموزوم XX، هورمون استروژن، اندام جنسی منتسب به زنانه، واژن، رحم، تخمدان و علائم ثانویه تعریف شده برای جنس زن مانند پستان‌ها و برجستگی‌هایی در نواحی از بدن مانند باسن از نشانه‌های جنس زن بود. اما امروزه جنس نیز به صورت یک طیف گسترده تعریف می‌شود. طیفی که در دو سر آن «زن» و «مرد» با ویژگی‌های تعریف شده قرار دارند؛ اما در طول این طیف می‌توان افراد بی‌شماری را یافت که جنس آن‌ها با خصوصیات تعریف شده برای دوگانه زن و مرد تطابق ندارد. این افراد «اینترسکس» یا «میان‌جنسی» یا «بینا‌جنسی» نام دارند.

هویت جنسیتی Gender Identity

هویت جنسیتی مقوله‌ای جدا از جنس است و به درک و تعریفی که فرد از جنسیت خود دارد، گفته می‌شود. در دو سر این طیف هویت زنانه و مردانه قرار دارد و افراد می‌توانند هویت جنسیتی خود را در نقاط مختلف روی این طیف تعریف کرده و یا اینکه بر‌ روی آن در حرکت بوده و هویت جنسیتی سیال داشته باشند. البته برخی از افراد خود را در هیچ کدام از این دوگانه زنانه و‌ مردانه تعریف نکرده و هویت جنسیتی خود را «غیر‌دوگانه» یا «نان‌باینری» می‌دانند. هویت‌جنسیتی افراد می‌تواند با جنس یا جنسیت منتسب به آن‌ها همسو بوده یا در تضاد باشد.

بیان جنسیتی Gender Expression

نحوه نشان دادن جنسیت از طریق لباس پوشیدن، رفتار‌کردن، حرف زدن و غیره است. چیزی که از آن به عنوان مردانگی و‌ زنانگی یاد شده است. متاسفانه کلیشه‌ها و چارچوب‌های سخت و محکمی نیز برای آن در جوامع و‌فرهنگ‌ها‌ی مختلف تعریف شده که معمولا افراد برای نشان دادن و مورد پذیرش و قبول قرار گرفتن جنسیت خود مجبور به رعایت و گنجانیدن خود در این قالب‌ها هستند.

گرایش جنسی Sexual Orientation

گرایش جنسی یک طیف گسترده است و به تمایلات عاطفی و جنسی افراد به جنس و جنسیت‌های دیگر گفته می‌شود و از آن به عنوان «هویت جنسی» نیز نام برده می‌شود. افراد مختلف برای شناختن ابعاد جنسی و عاطفی و تعریف «هویت جنسی» خود معمولا نیاز به بازه‌های زمانی متفاوت دارند و ممکن است در سال‌های زندگی‌شان به شناخت و درک متفاوتی از گرایش جنسی خود دست پیدا کنند.