فرهنگ اندیشیدن، شیوه زیستن است

در نشست «کودکان و مهارت نوشتن» نعمت‌الله فاضلی عضو هیات علمی، پژوهشگر و مدرس دانشگاه با تأکید بر اهمیت خواندن و نوشتن گفت: بشر لازم است برای زندگی خوانا باشد فارغ از اینکه به چه طبقه یا شغلی تعلق داشته باشد.

وی افزود: مدارس جدید، دارالفنون و... که ایرانی‌ها تأسیس کردند با این هدف بود که انسان خوانا تربیت کنند و برای این منظور سراغ کودکان رفتند.

فاضلی بیان کرد: اگر نظریه ما از سواد تنها مهارت باشد اتفاقی می‌افتد که الان شاهد آن هستیم و در دانشگاه‌ها برخی استاد‌ها در خواندن و نوشتن مشکل دارند.

این پژوهشگر تصریح کرد: درگذشته باسواد‌ها مهارت نداشتند بلکه از مجموعه‌ای از قابلیت‌های اخلاقی، فرهنگی، شناختی و... برخوردار بودند. درواقع باسواد‌ها حکیم بودند و اطلاعات زیادی از شاهنامه، بوستان و... داشتند، از قدرت تحلیل برخوردار بودند و این جمعیت کم مورد اعتماد و کارآمد بودند.

وی با بیان اینکه جامعه انسانی، منش، یعنی شخصیت و توانمندی و متن می‌خواهد ادامه داد: تردیدی نیست حتی متن‌هایی که نخوانده‌ایم هم در زندگی ما اثر دارد.

این استاد دانشگاه اظهار کرد: کنش اجتماعی از درون مجموعه‌ای از روابط، تجربه‌ها، محیط و نگرش‌های کودک بیرون می‌آید.

فاضلی در ادامه در زمینه مهارت نوشتن، کتاب «نوشتن برای زیستن» نوشته ماساکو واتانابه را معرفی کرد و به بخش‌هایی از این کتاب اشاره داشت.

وی سپس به اهمیت درس انشا در مدارس و بیان مثال‌هایی از عدم توجه کافی مدارس به این درس پرداخت و گفت: درس انشا در هر فرهنگی، فرهنگ خودش را دارد. اگر کتاب‌های دوره قاجار را بخوانید از موضوع‌هایی که در آن مطرح شده حیرت می‌کنید.

این پژوهشگر با اشاره به اینکه نوع نگاه به مسأله نوشتن در ایران معاصر به تدریج که جلو آمدیم تغییر‌هایی داشته است بیان کرد: شیوه نگاه کردن ما به اندیشه تعیین می‌کند که می‌توانیم اندیشه کنیم یا نه. همچنین شیوه نگاه کردن به خواندن، نوشتن و... 

نعمت‌الله فاضلی اظهار کرد: فرهنگ اندیشیدن، شیوه زیستن است. در نظام آموزشی ما جایگاه خواندن و نوشتن را نمی‌دانند و خوانایی و نویسایی، آرمان مدارس نیست. درحالی‌که شناخت ما از انشا یک مقوله فرهنگی است.

سپس محمد گودرزی‌دهریزی مولف کتاب‌های درسی، شاعر و نویسنده ادبیات کودک و نوجوان با بیان اینکه نوشتن یک مهارت است ادامه داد: نوشتن در ذات خودش خلاقانه است. از طرفی می‌توان گفت واژه نوشتن یک امر بازیگوشانه است و تمام آنچه می‌گوییم تکنیک نوشتن است.

وی در ادامه به تمرین‌های خلاقیت که در مسیر نوشتن با بچه‌ها انجام می‌شود اشاره کرد و به بیان مثال‌هایی در این‌باره پرداخت.

آموزش مهارت دقیق نگاه کردن به موضوع‌ها برای کمک به نوشتن از دیگر موضوع‌هایی بود که این نویسنده به آن اشاره داشت.

گودرزی‌دهریزی در پایان تصریح کرد: برای آموزش نوشتن به کودکان چهار عنصر وجود دارد که لازم است در نظر گرفته شود؛ تجربه دست اول، تجربه ادبی، تحلیل دقیق و داشتن زمان و مکان کافی. اگر این چهار عنصر را نادیده بگیریم هیچ وقت در آموزش به کودک در امر نوشتن موفق نمی‌شویم.

هشتادونهمین نشست کتابخانه مرجع کانون با حضور نعمت‌الله فاضلی پژوهشگر و مدرس دانشگاه و محمد گودرزی‌دهریزی شاعر و نویسنده ادبیات کودک و نوجوان با موضوع «کودکان و مهارت نوشتن» بعدازظهر روز سه‌شنبه ۲۹ آذر ۱۴۰۱ در کتابخانه مرجع کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد.

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ساير حوزه ها