چرا دچار سرگیجه می‌شویم؟

سرگیجه شامل مجموعه وضعیت‌هایی مانند سبکی سر، سیاهی رفتن چشم‌ها، چرخش سر، چرخش محیط و اتاق، احساس حرکت اجسام با محیط اطراف که نوعی اختلال در سیستم عصبی با گوش داخلی است. سرگیجه عموما با حرکات سر، تغییر وضعیت، حرکت کردن و راه رفتن، سرفه و عطسه تشدید می‌شود و ایجاد تهوع و استفراغ، سردرد، حساسیت به نور یا صدا، تاری دید، تعریق، ضعف و بی‌حالی، تپش قلب، صدای سوت و وزوز گوش می‌شود.

علل سرگیجه

برخی علل بروز سرگیجه شامل کم‌آبی بدن، اسهال و استفراغ و تب، ضربات سر و حملات میگرن، استرس، فشار‌های عصبی، افسردگی، بی‌نظمی ضربان قلب، حساسیت به مواد مختلف، برخی مسمومیت‌ها، بیماری‌های ویروسی، تنفس کوتاه، تند یا بسیار عمیق، مصرف سیگار، تنباکو و الکل، کمبود اکسیژن، کم‌خونی، خون‌ریزی، کاهش لحظه‌ای فشارخون، افت قند خون، سندرم قبل از قاعدگی، قاعدگی، بارداری و دارو‌ها هستند.

افرادی که دچار حملات سرگیجه می‌شوند، باید به یکسری توصیه‌ها توجه کنید:

- حملات سرگیجه شما ممکن است تا چند ماه (سه تا شش ماه) ادامه یابد، اما معمولاً بین ۱۰ تا ۱۵ روز بهبودی نسبی رخ می‌دهد و قادر به انجام فعالیت معمول و روزمره خواهید بود.

- برای پیشگیری از سرگیجه، از تغییر وضعیت‌های ناگهانی بپرهیزید.

- هنگام برخاستن از خواب ابتدا کمی بنشینید و سپس برخیزید.

- از قرار گرفتن در ارتفاع مانند صعود از نردبان و چهارپایه خودداری کنید.

- از انجام فعالیت‌هایی که نیاز به بالا نگه‌داشتن طولانی مدت سر یا بازو‌ها دارد مثل تعویض لامپ و آویزان کردن پرده خودداری کنید.

- هنگامی که تنها در منزل هستید از رفتن به حمام خودداری کنید.

- هنگام تنهایی همواره گوشی تلفن را در دسترس خود قرار دهید.

- درصورتی که قادر به حفظ تعادل نبوده و دچار زمین خوردگی می‌شوید، از راه رفتن تنها، زیاد و بی‌مورد خودداری کرده و از عصا یا واکر استفاده کنید و کفش‌های راحت و بدون پاشنه بپوشید.

- هنگام بارندگی یا یخبندان از منزل خارج نشوید.

- از مصرف خودسرانه دارو خودداری کنید و تنها از دارو‌هایی که برای کنترل سرگیجه شما تجویز شده است، به‌طور دقیق و صحیح استفاده کنید و از قطع ناگهانی و یک‌باره دارو بدون نظر پزشک خودداری کنید.

- اگر به بیماری خاصی مبتلا هستید پزشک را مطلع کنید و دارو‌هایی را به هر علت استفاده می‌کنید به اطلاع پزشک برسانید.

- از مصرف خودسرانه و افراطی دارو‌ها به‌خصوص خواب‌آور و آرام‌بخش پرهیز کنید.

- از وسایل بازی چرخشی و پرشتاب مانند انواع چرخ‌وفلک استفاده نکنید.

- از مصرف غذا‌های شور خودداری کنید.

- از رانندگی خودداری کنید.

- از حضور طولانی‌مدت در اتومبیل و اتوبوس خودداری کنید. در وسایل نقلیه به هیچ وجه مطالعه نکنید.

- تا حد امکان از سفر‌های طولانی هوایی پرهیز کنید.

- از هیجانات عاطفی، واکنش‌های شدید احساسی، بحث و مجادله بپرهیزید.

- استراحت و خواب منظم داشته باشید و در ساعات مشخص به رختخواب بروید.

- از تماشای طولانی‌مدت تلویزیون، کار کردن زیاد با کامپیوتر یا انجام بازی‌های کامپیوتری پرهیز کنید.

- از شنا، کوهنوردی، انجام ورزش و فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.

- از مصرف سیگار و قلیان خودداری کنید.

- برنامه غذایی منظم و کامل داشته باشید و از گرسنگی طولانی‌مدت جلوگیری کنید. مایعات کافی بنوشید تا دچار کم‌آبی نشوید.

بنابر اعلام روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی تهران، افرادی که دچار سرگیجه می‌شوند، در صورتی که علائمی مانند تکرار زیاد حملات در روز با شدت و عدم بهبودی، سردرد شدید و ناگهانی، تب بالای ۳۸ درجه، اختلال تکلم، سنگینی زبان، ضعف و بی‌حسی اندام‌ها، فلج، تشنج، گیجی و منگی، بیهوشی و کاهش سطح هوشیاری، درد قفسه سینه، رنگ‌پریدگی و تعریق سرد، استفراغ شدید و مکرر داشته یا به بیماری‌هایی مانند بیماری مزمن دیابت و فشارخون، مبتلا بوده یا سن بالای ۶۰ سال، سابقه ضربه سر، درد شدید و ترشح چرکی از گوش، احساس سرگیجه مداوم و دائم، تشدید علائم یا عدم بهبودی پس از دو هفته درمان، داشتند، به پزشک مراجعه کنید.

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی کلينيک