وزیر دفاع ترکیه خواهان توسعه گشت‌زنی‌های مشترک با روسیه در شمال سوریه و تداوم مذاکرات سه‌جانبه شد

با توجه به انتخابات ریاست جمهوری ترکیه در سال آینده، عادی‌سازی روابط آنکارا با دمشق در دستور کار حزب اسلام‌گرای عدالت و توسعه قرار دارد. خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه چهارشنبه ۱۴ دی / ۴ ژانویه پیش از شرکت در نشست هفتگی فراکسیون حزب عدالت و توسعه در پارلمان این کشور به پرسش‌های خبرنگاران در این‌باره پاسخ داد.

آکار با تأکید بر حمایت ترکیه از تمامیت ارضی همسایگان خود از جمله سوریه و عراق، اعلام کرد که اولویت آنکارا مبارزه با تروریسم است. او به نشست سه‌جانبه هفته گذشته روسیه، ترکیه و سوریه در مسکو اشاره کرد و گفت:

«دیدارهای ما ادامه خواهد داشت. در این راستا توافق عمومی [با سوریه و روسیه] به‌دست آمده است. ما می‌توانیم گشت‌‌زنی‌های مشترک خود با روسیه را در شمال سوریه توسعه دهیم.»

خلوصی آکار افزود این گفت‌وگوها با حکومت سوریه به‌ویژه به مبارزه با تروریسم و ​​همچنین پناهجویان سوری مربوط است، زیرا ترکیه دیگر در موقعیتی قرار ندارد که پناهجویان بیشتری از سوریه بپذیرد.

وزیر دفاع ترکیه در همین حال بر ادامه حمایت از پناهجویان سوری تأکید کرد و گفت:

«آن‌ها نباید با تکیه برهرگونه تحریک یا خبرهای کذب، رفتارهای متفاوتی داشته باشند. یکی از آرزوهای ما این است که برادران و خواهران سوری ما که در ترکیه میزبان آن‌ها هستیم، داوطلبانه، سالم و با عزت به خانه و سرزمین خود بازگردند.»

او با بیان این‌که روند مذاکرات سه‌جانبه در قالب نشست کارشناسان ادامه خواهد یافت، افزود:

«موضع ما نسبت به نشست مسکو، دفاع از کشور و ملت‌مان است، تصمیم خود را بیان کرده‌ایم، به هیچ‌ وجه اقدامی علیه برادران سوری خود چه در ترکیه و چه در سوریه انجام نخواهیم داد.»

خلوصی آکار و هاکان فیدان، رئیس سازمان اطلاعات ملی این کشور (MIT)، ۷ دی / ۲۸ دسامبر در مسکو با علی محمود عباس، وزیر دفاع سوریه و علی مملوک، رئیس اطلاعات سوریه و سرگئی شویگو، وزیر دفاع روسیه دیدار و گفت‌وگو کردند.

وزارت دفاع روسیه اعلام کرد راه‌های حل بحران سوریه، مشکل پناهجویان و همچنین تلاش‌های مشترک برای مبارزه با گروه‌های افراطی در سوریه در این مذاکرات مورد بحث و تبادل نظر قرار گرفت.

در همین حال رویترز امروز چهارشنبه ۱۴ دی / ۴ ژانویه در گزارشی اعلام کرد که اپوزیسیون سیاسی و مسلح سوریه نسبت به نشست‌های مشترک آنکارا و دمشق نگران است و از ترکیه، حامی یک دهه‌ای خود می‌خواهد به آرمان‌های مشترک بازگردد. ترکیه پایگاه گروهی از مخالفان دولت بشار اسد است.

رهبر گروه شورشی تندرو «هیئت تحریرالشام»، در یک سخنرانی ویدئویی که روز دوشنبه منتشر شد، مذاکرات سه‌جانبه سوریه، روسیه و ترکیه را «انحرافی خطرناک» توصیف کرد.

«احرارالشام»، یکی دیگر از گروه‌های اسلام‌گرای سوری گفت در حالی که «موقعیت ترکیه، متحد خود را درک می‌کند»، نمی‌تواند به «آشتی» با دولت سوریه بیندیشد.

نمایندگان شورای ملی سوریه (SNC) متشکل از مخالفان حکومت سوریه که سال ۲۰۱۱ در استانبول تشکیل شد، روز سه‌شنبه با مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه دیدار کردند.

عبدالرحمن مصطفی، رئیس دولت موقت اپوزیسیون تحت حمایت ترکیه گفت چاووش اوغلو در مورد حمایت مستمر از «نهادهای سوری مخالف و سوری‌های مستقر در مناطق تحت کنترل مخالفان» اطمینان داده است.

چاووش اوغلو گفت:

«گفت‌وگوهای ترکیه با مقام‌های سوری در مسکو عمدتاً بر مبارزه با شبه‌نظامیان کرد سوری ی‌پ‌گ (یگان‌های مدافع خلق) در شمال شرق متمرکز بود.»

یک مقام ارشد ترکیه به رویترز گفت واکنش‌های گروه‌های شورشی به این نشست را دنبال می‌کند اما «ترکیه خود سیاست‌اش را تعیین می‌کند». این مقام مسئول همچنین گفت «انتظار نتایج فوری از نخستین نشست وزیران [سه کشور] غیرواقعی است».

به‌گفته این مقام بلندپایه، آنکارا در مذاکرات هفته گذشته در مسکو از دمشق خواسته است تا ی‌پ‌گ را به‌عنوان یک سازمان تروریستی به‌رسمیت بشناسد.

ترکیه ی‌پ‌گ را شاخه سوری حزب کارگران کردستان (پ‌ک‌ک) می‌داند که این کشور، آمریکا و اتحادیه اروپا آن را یک سازمان تروریستی می‌دانند.

نزدیکی ترکیه و سوریه پیش از این غیرقابل تصور به‌نظر می‌رسید. این دو کشور در جنگی که صدها هزار نفر کشته برجای گذاشت و قدرت‌های خارجی متعددی در آن دخالت کرده و سوریه را به مناطق مختلف تحت خود نفوذ تقسیم کردند، در دو جبهه مخالف قرار داشتند.

رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه، بشار اسد، رهبر سوریه را تروریست خوانده و گفته است با روی کار آمدن او در سوریه صلح برقرار نمی‌شود؛ اسد نیز اردوغان را به دلیل دخالت در کشورش «دزد» خوانده است. اما مولود چاووش اوغلو در میانه ماه اوت/ مرداد سال جاری فاش کرد که در حاشیه نشست «جنبش غیرمتعهدها» در اکتبر ۲۰۲۱ با فیصل المقداد، همتای سوری خود «دیدار کوتاهی» داشته است. این نخستین تماس دیپلماتیک بین دو کشور پس از آغاز جنگ داخلی سوریه بود.

آنکارا اعلام کرده است که دمشق می‌بایست در گفت‌وگو با مخالفان اسد به یک راهکار دیپلماتیک دست یابد و زمینه را برای بازگشت آوارگان فراهم آورد. ترکیه میزبان بیش از سه میلیون و ۵۰۰ هزار نفر از آوارگان سوری‌ست.

اورهان میراوغلو، عضو حزب حاکم بر ترکیه و نماینده پارلمان این کشور به‌تازگی در مصاحبه‌ای با خبرگزاری اسپوتنیک روسیه خبر داد که وزیران ترکیه و سوریه دور جدیدی از گفت‌وگوها را در آنکارا و دمشق در سال ۲۰۲۳ آغاز خواهند کرد.