پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان مراسم تشییع جنازه سلف خود، پاپ سابق بندیکت شانزدهم را در واتیکان برگزار کرد. هزاران نفر از عزاداران در میدان سن پیتر برای مراسم عزاداری جمع شدند. پس از مراسم عشای ربانی، تابوت پاپ بندیکت به داخل کلیسای سن پیتر بازگردانده شد، جایی که یک مراسم خصوصی برگزار خواهد شد. پاپ فرانسیس با ویلچر به سن پیتر رفت، اما بدون کمک ایستاد و مراسم را اجرا کرد.

این مراسمی خواهد بود که در تاریخ بلند کلیسای کاتولیک نظیر ندارد: نخستین بار است که یک پاپ مراسم تدفین پاپ دیگر را رهبری می‌کند.

تدفین امروز در کلیسای سن پیتر رم، یکی از مقدس‌ترین معابد کلیسای کاتولیک و يک مکان زیارتی مهم انجام شد.

پاپ فرانسیس رهبر فعلی کلیسای کاتولیک رهبری مناسک تدفین پاپ بازنشسته بندیکت شانزدهم را که شب سال نو در سن ۹۵ سالگی از دنیا رفت به عهده داشت.

یوزف راتسینگر، متولد آلمان، در ماه مه ۲۰۰۵ پس از وفات ژان پل دوم به عنوان پاپ انتخاب شد. اما در فوریه ۲۰۱۳، پاپ بندیکت شانزدهم از مهم‌ترین سمت در واتیکان استفعا کرد - این اتفاق از قرن پانزدهم در کلیسای کاتولیک رخ نداده بود.

از زمان پاپ گریگوری دوازدهم در سال ۱۴۱۵ هیچ پاپ دیگری از مقام‌اش کناره‌گيری نکرده بود و بنديکت اولین پاپی بود که پس از استعفای سلستین پنجم در سال ۱۲۹۴ داوطلبانه از مقام‌اش کناره‌گيری کرد.

و تصمیم راتسينگر - به خاطر وخامت وضع سلامت‌اش به دلیل فشار کار دفتر پاپ - دلیل بی‌سابقه بودن وفات و تدفين اوست.

ماتئو برونی سخنگوی واتیکان گفته است: «اين مراسم تدفین جدی ولی ساده خواهد بود هم‌چنان که بنديکت شانزدهم در وصيت‌نامه‌اش درخواست کرده بود».

تدفین پاپ بازنشسته به این سه دلیل منحصر به فرد است.

۱. به رهبری یک پاپ انجام می‌‌شود

مراسم تدفین پاپ تازه‌درگذشته را شخصی موسوم به کامرلنگو (به زبان ايتاليايی يعنی «حاجب») هدايت می‌کند. کامرلنگو که اغلب یک کاردینال کلیسای کاتولیک است، مسئول رهبری کلیسا در زمان‌هایی است که پاپی سرپرستی آن را به عهده ندارد.

اما این بار، چون بندیکت شانزدهم تقریباً درست ده سال قبل از وفات‌اش استعفا کرده بود، کسی در اين منصب وجود دارد: جانشین او،‌ فرانسيس اول.

و این فرانسیس است که اولین پاپ در تاریخ خواهد بود که مناسک تدفین پاپ دیگر را رهبری خواهد کرد.

در تاریخ واتیکان فقط يک پاپ ديگر داوطلبانه از مسند به شیوه‌ای مشابه با بندیکت شانزدهم کناره‌گیری کرده است.

این اتفاق در قرن سیزدهم رخ داد که پی‌یترو آنیلری دی مورون، کشیشی که زندگی رهبانی داشت به شکلی غیرمنتظره به منصب پاپی انتخاب شد - چون او کاردینال نبود.

به این شکل، او سلستین چهارم شد. اما ديری نگذشت که متوجه شد این شغل برای او بیش از حد بزرگ است و درست شش ماه بعد تصمیم به استعفا گرفت و به زندگی منزوی پیشین خودش بازگشت.

اما مرگ او در شرایط بسیار متفاوتی با بندیکت شانزدهم رخ داد: جانشین او بونیفاس هشتم که نگران بود سلستین قدیس شمرده شود از بیم شقاقی بالقوه در کلیسا، دستور دستگیری او را صادر کرد.

سلستین پنجم بعد از ده ماه حبس در برجی از دنیا رفت و البته هیچ تشریفات تدفین رسمی برای او تدارک دیده نشد.

سایر استعفاهای پاپی که در تاریخ رخ داده‌اند داوطلبانه نبودند يا به خاطر نزاع‌های داخلی رخ دادند.

در واقع، آخرین استعفای رسمی به سال ۱۴۱۵ بر می‌گردد که گریگوری دوازدهم در میانه شقاق و دودستگی غربی (ماجرای انشعاب در کلیسای کاتولیک)، تحت فشار سیاسی استعفا کرد - و جانشین او تا دو سال بعد از مرگش انتخاب نشد.

۲. هیچ انتخاباتی پس از تدفین رخ نخواهد داد

یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که پس از مرگ یک پاپ رخ می‌دهد، تعیین جانشین است که باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن رخ دهد.

در سال‌های نخستین مسيحیت، رهبران از میان خود حواریون انتخاب می‌شدند و بعد از میان کلیساهای مختلف منطقه‌ای چون کلیسا گسترش یافته بود و روند مسیحی شدن پیشرفت کرده بود.

اما بعداً فرایندی موسوم به مجمع انتخاب پاپ (کانکلیو) (برگرفته از تعبیر لاتین کام کلاویس یعنی «دارای کلید») جا افتاد که در آن انجمنی از کاردینال‌ها خود را در اتاقی «حبس می‌کردند» تا رهبر جدید را منصوب کنند.

این شیوه در طی قرون تغییرات بسیاری کرده است (بعضی از انجمن‌ها سال‌ها طول کشیده‌اند)، اما آداب معیار آن اين است که کاردينال‌ها در کلیسای مشهور سیستین در واتیکان جمع می‌شوند - و پشت درهای بسته و از طریق جلسات ر‌أی‌گیری - به نام کسی می‌رسند که قرار است رئیس بعدی کلیسای کاتولیک باشد.

وقتی اکثریت به توافق برسند، ماده‌ای سوزانده می‌شود که دودی سفید تولید می‌کند - و نشانه‌ای است که جهان بداند پاپی تازه وجود دارد.

اين بار هیچ انجمنی در کار نخواهد بود و از دود سفید هم خبری نیست چون فرایند انتخاب، پیش از این بعد از استعفای بندیکت شانزدهم در سال ۲۰۱۳ انجام شده است که منجر به انتصاب خورخه برگوگلیو شد که نام فرانسیس اول را برای خود برگزید.

صاحب‌نظران اشاره کرده‌اند که شیوه استعفای پاپ بازنشسته، سنتی را برای استعفاهای دیگر پاپ‌ها در آینده درست کرده است.

خود فرانسیس اذعان کرده است که نامه استعفایی نوشته است که در صورت وخیم شدن وضع سلامتش تا حدی که دیگر نتواند وظايف‌اش را انجام دهد به اجرا خواهد گذاشت.

۳. شکستن حلقه ماهیگیر

پس از انتصاب، هر پاپ کسوت و نشان پاپی را دریافت می‌کند که البسه‌ای است که به عنوان رئیس کلیسای کاتولیک و فرمانده دولت‌شهر واتیکان به او داده می‌شود.

در میان آن‌ها، قبایی هست که کلاه کوچکی بدان متصل است، و عصای پاپی (چوبدستی که يک صلیب در رأس آن قرار دارد، و حلقه به اصطلاح ماهیگیر که حلقه‌ای است طلایی با تصویر سن پیتر در قایقی هنگام انداختن تور ماهی‌گیری.

همه پاپ‌های اخير اين قبا را پوشیده‌اند اما عصا اختصاص به يک اسقف ندارد - مثلاً، فرانسیس گاهی همان عصایی را که پل ششم و ژان پل دوم استفاده می‌کردند به همراه می‌برد.

اما حلقه ماهیگیر به طور خاص برای هر پاپ جدید طراحی می‌شود.

پس از مرگ پاپ، از جمله مناسکی که انجام می‌شود، یکی تخریب اين حلقه شخصی با چکش است.

این بار این اتفاق بعد از وفات پاپ بندیکت شانزدهم نخواهد افتاد چون حلقه ماهیگیر او که در سال ۲۰۰۵ ساخته شده بود پس از استعفای او در سال ۲۰۱۳ «باطل» اعلام شد.

بنا به سنت اين حلقه در آن زمان نابود نشد بلکه به گفته سخنگوی وقت واتیکان فدریکو لومباردی، علامت صليب روی آن گذاشته شد.

بندیکت شانزدهم نیز اجازه یافت که یک قبای سفید ساده بپوشد - هر چند با قبایی که فرانسیس می‌پوشد فرق داشت - تا جايگاه‌اش به عنوان پاپ سابق مشخص شود و او این قبا را تا زمان مرگ‌اش به تن می‌کرد.

پاپ فرانسیس، رهبر کاتولیک‌های جهان مراسم تشییع جنازه سلف خود، پاپ سابق بندیکت شانزدهم را در واتیکان برگزار کرد. هزاران نفر از عزاداران در میدان سن پیتر برای مراسم عزاداری جمع شدند. پس از مراسم عشای ربانی، تابوت پاپ بندیکت به داخل کلیسای سن پیتر بازگردانده شد، جایی که یک مراسم خصوصی برگزار خواهد شد. پاپ فرانسیس با ویلچر به سن پیتر رفت، اما بدون کمک ایستاد و مراسم را اجرا کرد.

این مراسمی خواهد بود که در تاریخ بلند کلیسای کاتولیک نظیر ندارد: نخستین بار است که یک پاپ مراسم تدفین پاپ دیگر را رهبری می‌کند.

تدفین امروز در کلیسای سن پیتر رم، یکی از مقدس‌ترین معابد کلیسای کاتولیک و يک مکان زیارتی مهم انجام شد.

پاپ فرانسیس رهبر فعلی کلیسای کاتولیک رهبری مناسک تدفین پاپ بازنشسته بندیکت شانزدهم را که شب سال نو در سن ۹۵ سالگی از دنیا رفت به عهده داشت.

یوزف راتسینگر، متولد آلمان، در ماه مه ۲۰۰۵ پس از وفات ژان پل دوم به عنوان پاپ انتخاب شد. اما در فوریه ۲۰۱۳، پاپ بندیکت شانزدهم از مهم‌ترین سمت در واتیکان استفعا کرد - این اتفاق از قرن پانزدهم در کلیسای کاتولیک رخ نداده بود.

از زمان پاپ گریگوری دوازدهم در سال ۱۴۱۵ هیچ پاپ دیگری از مقام‌اش کناره‌گيری نکرده بود و بنديکت اولین پاپی بود که پس از استعفای سلستین پنجم در سال ۱۲۹۴ داوطلبانه از مقام‌اش کناره‌گيری کرد.

و تصمیم راتسينگر - به خاطر وخامت وضع سلامت‌اش به دلیل فشار کار دفتر پاپ - دلیل بی‌سابقه بودن وفات و تدفين اوست.

ماتئو برونی سخنگوی واتیکان گفته است: «اين مراسم تدفین جدی ولی ساده خواهد بود هم‌چنان که بنديکت شانزدهم در وصيت‌نامه‌اش درخواست کرده بود».

تدفین پاپ بازنشسته به این سه دلیل منحصر به فرد است.

۱. به رهبری یک پاپ انجام می‌‌شود

مراسم تدفین پاپ تازه‌درگذشته را شخصی موسوم به کامرلنگو (به زبان ايتاليايی يعنی «حاجب») هدايت می‌کند. کامرلنگو که اغلب یک کاردینال کلیسای کاتولیک است، مسئول رهبری کلیسا در زمان‌هایی است که پاپی سرپرستی آن را به عهده ندارد.

اما این بار، چون بندیکت شانزدهم تقریباً درست ده سال قبل از وفات‌اش استعفا کرده بود، کسی در اين منصب وجود دارد: جانشین او،‌ فرانسيس اول.

و این فرانسیس است که اولین پاپ در تاریخ خواهد بود که مناسک تدفین پاپ دیگر را رهبری خواهد کرد.

در تاریخ واتیکان فقط يک پاپ ديگر داوطلبانه از مسند به شیوه‌ای مشابه با بندیکت شانزدهم کناره‌گیری کرده است.

این اتفاق در قرن سیزدهم رخ داد که پی‌یترو آنیلری دی مورون، کشیشی که زندگی رهبانی داشت به شکلی غیرمنتظره به منصب پاپی انتخاب شد - چون او کاردینال نبود.

به این شکل، او سلستین چهارم شد. اما ديری نگذشت که متوجه شد این شغل برای او بیش از حد بزرگ است و درست شش ماه بعد تصمیم به استعفا گرفت و به زندگی منزوی پیشین خودش بازگشت.

اما مرگ او در شرایط بسیار متفاوتی با بندیکت شانزدهم رخ داد: جانشین او بونیفاس هشتم که نگران بود سلستین قدیس شمرده شود از بیم شقاقی بالقوه در کلیسا، دستور دستگیری او را صادر کرد.

سلستین پنجم بعد از ده ماه حبس در برجی از دنیا رفت و البته هیچ تشریفات تدفین رسمی برای او تدارک دیده نشد.

سایر استعفاهای پاپی که در تاریخ رخ داده‌اند داوطلبانه نبودند يا به خاطر نزاع‌های داخلی رخ دادند.

در واقع، آخرین استعفای رسمی به سال ۱۴۱۵ بر می‌گردد که گریگوری دوازدهم در میانه شقاق و دودستگی غربی (ماجرای انشعاب در کلیسای کاتولیک)، تحت فشار سیاسی استعفا کرد - و جانشین او تا دو سال بعد از مرگش انتخاب نشد.

۲. هیچ انتخاباتی پس از تدفین رخ نخواهد داد

یکی از مهم‌ترین اتفاقاتی که پس از مرگ یک پاپ رخ می‌دهد، تعیین جانشین است که باید در کوتاه‌ترین زمان ممکن رخ دهد.

در سال‌های نخستین مسيحیت، رهبران از میان خود حواریون انتخاب می‌شدند و بعد از میان کلیساهای مختلف منطقه‌ای چون کلیسا گسترش یافته بود و روند مسیحی شدن پیشرفت کرده بود.

اما بعداً فرایندی موسوم به مجمع انتخاب پاپ (کانکلیو) (برگرفته از تعبیر لاتین کام کلاویس یعنی «دارای کلید») جا افتاد که در آن انجمنی از کاردینال‌ها خود را در اتاقی «حبس می‌کردند» تا رهبر جدید را منصوب کنند.

این شیوه در طی قرون تغییرات بسیاری کرده است (بعضی از انجمن‌ها سال‌ها طول کشیده‌اند)، اما آداب معیار آن اين است که کاردينال‌ها در کلیسای مشهور سیستین در واتیکان جمع می‌شوند - و پشت درهای بسته و از طریق جلسات ر‌أی‌گیری - به نام کسی می‌رسند که قرار است رئیس بعدی کلیسای کاتولیک باشد.

وقتی اکثریت به توافق برسند، ماده‌ای سوزانده می‌شود که دودی سفید تولید می‌کند - و نشانه‌ای است که جهان بداند پاپی تازه وجود دارد.

اين بار هیچ انجمنی در کار نخواهد بود و از دود سفید هم خبری نیست چون فرایند انتخاب، پیش از این بعد از استعفای بندیکت شانزدهم در سال ۲۰۱۳ انجام شده است که منجر به انتصاب خورخه برگوگلیو شد که نام فرانسیس اول را برای خود برگزید.

صاحب‌نظران اشاره کرده‌اند که شیوه استعفای پاپ بازنشسته، سنتی را برای استعفاهای دیگر پاپ‌ها در آینده درست کرده است.

خود فرانسیس اذعان کرده است که نامه استعفایی نوشته است که در صورت وخیم شدن وضع سلامتش تا حدی که دیگر نتواند وظايف‌اش را انجام دهد به اجرا خواهد گذاشت.

۳. شکستن حلقه ماهیگیر

پس از انتصاب، هر پاپ کسوت و نشان پاپی را دریافت می‌کند که البسه‌ای است که به عنوان رئیس کلیسای کاتولیک و فرمانده دولت‌شهر واتیکان به او داده می‌شود.

در میان آن‌ها، قبایی هست که کلاه کوچکی بدان متصل است، و عصای پاپی (چوبدستی که يک صلیب در رأس آن قرار دارد، و حلقه به اصطلاح ماهیگیر که حلقه‌ای است طلایی با تصویر سن پیتر در قایقی هنگام انداختن تور ماهی‌گیری.

همه پاپ‌های اخير اين قبا را پوشیده‌اند اما عصا اختصاص به يک اسقف ندارد - مثلاً، فرانسیس گاهی همان عصایی را که پل ششم و ژان پل دوم استفاده می‌کردند به همراه می‌برد.

اما حلقه ماهیگیر به طور خاص برای هر پاپ جدید طراحی می‌شود.

پس از مرگ پاپ، از جمله مناسکی که انجام می‌شود، یکی تخریب اين حلقه شخصی با چکش است.

این بار این اتفاق بعد از وفات پاپ بندیکت شانزدهم نخواهد افتاد چون حلقه ماهیگیر او که در سال ۲۰۰۵ ساخته شده بود پس از استعفای او در سال ۲۰۱۳ «باطل» اعلام شد.

بنا به سنت اين حلقه در آن زمان نابود نشد بلکه به گفته سخنگوی وقت واتیکان فدریکو لومباردی، علامت صليب روی آن گذاشته شد.

بندیکت شانزدهم نیز اجازه یافت که یک قبای سفید ساده بپوشد - هر چند با قبایی که فرانسیس می‌پوشد فرق داشت - تا جايگاه‌اش به عنوان پاپ سابق مشخص شود و او این قبا را تا زمان مرگ‌اش به تن می‌کرد.