«زار» از حوزه هنری رونمایی شد/ شنیدن صدای «فیلسوف تار»

آیین رونمایی از تازه‌ترین آلبوم محسن نفر نوازنده شناخته شده موسیقی ایرانی با عنوان «زار» روز شنبه هفدهم دی با حضور این هنرمند، میلاد عرفانپور مدیر مرکز موسیقی حوزه هنری، امیرحسین سمیعی معاون هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و پدرام جوادزاده نوازنده و کارشناس موسیقی در سالن طاهره صفارزاده حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی برگزار شد.

نوآوری، چاره اندیشی و تولید فراوان مبتنی بر مخاطب

میلاد عرفانپور مدیر مرکز موسیقی حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی در ابتدای این نشست خبری درباره آلبوم «زار» توضیح داد: این افتخار در مرکز موسیقی حوزه هنری نصیب ما شده که ناشر این اثر گرانبها و ارزشمند باشیم. در این چارچوب آنچه صورت گرفته تلاش برای تولید آلبومی است که شناسنامه فرهنگ ایرانی است. یکی از این گونه‌های ارزشمند که فرهنگ ما را با ریشه های ایرانی ساخته موسیقی ایرانی است. این موسیقی ایرانی در روزگار کنونی به سبب عوامل و دلایل گوناگون دچار مشکلاتی در حوزه محتوا و مخاطب است و ما باید تدبیر داشته باشیم که مخاطب امروز ما به این گونه موسیقایی بازگشت درستی داشته باشد. اساساً چرا این بازگشت دارای اهمیت است؟ چون موسیقی ایرانی از دیرباز آمیخته با معنا و حکمت و معرفت و فرهنگ اصیلی است که انسان ایران سده های مختلف را با این فرهنگ زندگی کرده است.

وی افزود: موسیقی ایرانی موسیقی همه ساحت های زندگی است که گاهی درباره عشق، گاهی درباره معرفت و گاهی درباره اعتراض سخن می گوید. موسیقی ایرانی با سلوک انسان ایرانی گره خورده است. در این چارچوب هنرمندان و مخاطبان این نوع موسیقایی اگر راه لذت بردن و تعامل برقرار کردن آن را یاد بگیرد قطعاً با رشد و فهمی مواجه می‌شود که می تواند دربرگیرنده نکات مهمی در نسبت با فرهنگ ایرانی داشته باشد. موسیقی ایرانی گنجینه‌ای از فرهنگ ایرانی است که حفظ آن مستلزم نوآوری، چاره اندیشی و تولیدات فراوان با سلیقه مخاطب است.

مدیر مرکز موسیقی حوزه هنری با اشاره به رونمایی از آلبوم «زار» گفت: محسن نفر یکی از مهم ترین و شناخته ترین هنرمندان موسیقی ایرانی است که طی سال های اخیر تلاش های بسیار ارزنده و شکوه مندی را در عرصه موسیقی ایرانی داشته اند و امیدوارم مرکز موسیقی حوزه هنری این توفیق را داشته باشد که باز هم از این دست تولیدات را به مخاطبان ارائه دهیم. آلبوم های موسیقی ایرانی شرایط سختی برای رسیدن به مخاطب دارند اما ما در مرکز موسیقی حوزه هنری تمام تلاشمان را انجام می دهیم که این آلبوم به بهترین شکل ممکن به مخاطبان ارائه شود. حتی شاید برگزاری این نشست بتواند مقدمه خوبی برای معرفی چنین اثر ارزشمندی باشد. این آثار مخاطبان بسیار خاصی دارند که وقتی هنرمندان در این عرصه کاری را تولید می کنند ما انتظار مخاطبان فراگیری نمی توانیم داشته باشیم. اما همان مخاطبان اندک هم به قدری دارای ارزش هستند که می توانند ما را برای رسیدن به اهدافمان کمک کند.

عرفانپور درباره برنامه های مدیریت مرکز موسیقی حوزه هنری درباره برگزاری کنسرت ها موسیقی در حوزه هنری با توجه به شرایط اخیر گفت: محدودیتی باب شده برای هنرمندان کشور که نباید کنسرت برگزار شود. دیدگاهی که کار بسیار غلطی است و آنهایی که هنرمندان را وادار به سکوت می کنند از جنس هنر نیستند بر همین مبنا ما در حوزه هنری در حال برنامه ریزی برای کنسرت ها هستیم که به زودی جزییات آن اعلام می شود.

ما محسن نفر را برای کارهایی که انجام نداده می شناسیم

امیرحسین سمیعی معاون هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران که در این نشست حضور پیدا کرده بود، با قدردانی از تولید کنندگان این اثر موسیقایی بیان کرد: بارها در رسانه ها درباره یک استاد، یک هنرمند و یک چراغ راه برای نسل صحبت شده است. نسلی که متعهدانه با شرافت و با اخلاق وارد حوزه هنر شده است. خیلی ها این سرچشمه را می شناسند و با رویه ای که در این سالها داشته آشنا هستند. آشنایی من هم با هنرمند بزرگی چون محسن نفر از سالها پیش اتفاق افتاده است و همواره تلاش کردم که توفیق این شاگردی برای من وجود داشته باشد. او در دوره های مختلف سیاسی و اجتماعی و فرهنگی که دربرگیرنده متغیرهایی است همواره ثابت قدم باقی مانده است و این ثابت ماندن کار بسیار سختی است.

وی افزود: محسن نفر برای کارهایی که کرده محسن نفر نشده است، او برای کارهایی که نکرده هم محسن نفر شده است. در دهه ۷۰ او را با لقب «فیلسوف تار» می شناختند و به قول یکی استادان موسیقی ایران مضراب های او دارای ساختاری است که در آن عمق ردپای اصلی فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی را می توانیم پیدا کنیم. الان در سال ۱۴۰۱ که من با این پدیده هنری مواجه می شویم متوجه می شوم که آثار استاد نفر می تواند سرمشق بزرگی برای آینده باشد. برای انسانی که می تواند هویت صوتی خود را در این زمینه پیدا کند.

این خواننده موسیقی در بخش دیگری از صحبت های خود ضمن اشاره به دیگروِیژگی های هنری محسن نفر به عنوان یکی از نوازندگان شاخص موسیقی ایرانی توضیح داد: پای بند به ریشه ها و هویت اصلی ما هزینه بسیار زیادی دارد و هر هنرمندی این هزینه را نمی پذیرند و به اعتقاد هنرمندانی که چنین هزینه هایی را می پردازند بسیار کم هستند. استاد نفر حلقه وصلی بین تمامی هنرهای متعهدی است که از هنر خوشنویسی کرفته تا هنرهای نمایشی دربرگیرنده ارزشمندی های بسیاری است. جمعی از تمامی مفاهیم ارجمند هنر متعهد در محسن نفر تجلی پیدا گرده و در حال حاضر شاخصه اصلی هنر متخصص و هنر متعهد است.

سمیعی تاکید کرد: دلیل اینکه تلاش می کنیم در این سالها شاگرد محسن نفر بمانیم به خاطر تجلی تمامی ویژگی های یک هنرمند متعهد است که از او هم درس اخلاق می‌گیریم و هم درس هنر. این آلبوم به اعتقاد من بنیانگذار زیرساختی در موسیقی ملی ماست که شاید مصرف گرایان هنرمصرف گرا از آن انتقاد می کنند. ولی این نوع موسیقی که ما در آلبوم زار می شنویم دربرگیرنده زیرساختی در موسیقی ایرانی است که باید به نسل های آینده منتقل شود. این اتفاق بزرگی است که باید بیش از این برای رساندن صدایش به نسل جدید تلاش کرد.

پاسخ به زیبایی شناسی هستی در یک آلبوم موسیقی مهم

محسن نفر هم در بخش دیگری از این نشست رسانه ای ضمن ابراز خرسندی از برپایی این مراسم رونمایی گفت: سهم من در نگاه کریمانه دوستان این است که بتوانم که یک از هزار لطف دوستان که گفتند، باشم. البته اگر بخواهیم به خود موضوع اصلی این آلبوم بپردازیم اینکه موسیقی، پاسخی به زیباشناسی هستی است که همه آن هنرخداوند است. یکی از این بهانه های جمال و زیبایی صدا و آواست. صدای خوش و آوای خوش یکی از جلوه های زیبایی است که حضرت رب العالمین در این دنیا برای ما آفریده است. موسیقی میراث دار نشان دادن و ارائه صدای خوش است که در موسیقی به دو صورت ارائه می شود. یکی با حنجره آدمی که صدای خوش دارند و دیگری ابزار و آلات موسیقی است. در حقیقت موسیقی صدای خوش است که اگر کلام را با آن می شنویم برای لذت بیشتر است. ما اگر بتوانیم از صدای خوش منحصر از کلام لذت ببریم به ساحت موسیقی نزدیک تر هستیم.

این نوازنده شناخته شده موسیقی ایرانی ادامه داد: موسیقی ایرانی بنا بر تجربیاتی که در قرون متمادی داشته نشان داده با تعقل آدمی کار دارد. یعنی کمتر با هیجان آدمی سر و کار داشته است و تمامی انتقاداتی که اذهان یک سو نگر درباره موسیقی ایرانی مطرح می شود نشان از این است که این افراد آنچنان که باید به تعقل در موسیقی ایرانی توجه نکرده اند. پس موسیقی ایرانی متضمن وجه و ساحت عقلانی بشراست. شما اگر به ردیف موسیقی ایرانی گوش می کنید دائم پرسش می کنید که این نوع موسیقی چه چیزی می خواهد بگوید؟ و همین نگاه یعنی تعقل. وقتی درباره موضوعی چرا و چیستی را مطرح می کنید یعنی به ساحت تعقل نزدیک شده ایم. ساحت بعدی موسیقی ساحت احساسات موسیقی است که می تواند دربرگیرنده نکات مهمی باشد. شاید ساحتی باشد که از تعقل هم بالاتر است.

نفر ادامه داد: ما با گنجیه ای از موسیقی ایرانی مواجه هستیم که دربرگیرنده احساس و تعقل است. البته سالهای زیادی از آن غافل بودیم اما به واسطه حضور شعرای بزرگوار در تاریخ ادبیات ایران در شرایط بسیار ارزشمندی قرار دارد که به جهت همراهی با شعر حکیمانه از وجه بسیار ارزشمندی برخوردار است که از مقام انسانی اش افول نکرده و از برخی هیجانات موسیقی غرب زده امروز به دور است. این هنر موسیقی ایرانی است که می تواند برجستگی ها و اهمیت زیادی داشته باشد.

وی درباره جزییات آلبوم «زار» هم گفت: از آن جهت که موسیقی ایرانی گنجینه ای از مضامین هدایت گر و نکته دار است بنده تصمیم گرفتم که دست به تولید اثری بزنم که بتواند دربرگیرنده اندیشه های متعالی ساخت موسیقی باشد. این روند هم به طور حتم در اینده نیز به صورت مستمر ادامه پیدا خواهد کرد. درباره نام گذاری آلبوم هم باید بگویم که بشر در حالت «زاری» است.

این نوازنده درباره برنامه های خود برای برپایی کنسرت موسیقی گفت: اگر در سال آینده خداوند به من کمک کند حتما برنامه هایی برای برگزاری کنسرت دارم که به زودی اطلاع رسانی می شود.

افتخار آقای مدیر برای حضور در حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی

محسن فروزانفر معاون هنری حوزه هنری هم در بخش دیگری از این نشست خبری بیان کرد: وقتی صحبت های استاد نفر را شنیدم افتخار کردم در مجموعه ای نفس می کشم که هنرمندانی سرشار از حکمت را در حوزه هنری داشتیم و این هنرمندان هنوز حضور دارند و ما می توانیم از وجود آنها بهره مند شویم. استادانی که همچنان در حال تولیدهستند. از آقای نفر بینهایت سپاسگزارم که هنوز در جمع حوزه هنری حضور دارید و ما می توانیم از هنرنمایی شما بهره مند شویم.

محسن نفر آهنگ‌ساز، پژوهش‌گر، مدرس موسیقی و نوازنده تار و سه تار است که از سال ۱۳۶۰ و با تاسیس حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی (حوزه اندیشه و هنر اسلامی) وارد این مجموعه شد. وی در سال‌های اولیه دهه ۶۰ دو آلبوم «وصل مستان» و «شمس الضحی» را با همکاری حسام الدین سراج منتشر کرد که تا امروز به عنوان ابتکاری تازه در موسیقی سنتی و ایرانی می‌درخشند. ضمن اینکه آلبوم «باغ ارغوان» با صدای سراج و سرپرستی و آهنگسازی محسن نفر، آلبوم «ردیف هفت دستگاه موسیقی ایرانی» و آلبوم «یادیار» از دیگر آثار این هنرمند به شمار می‌روند.

این هنرمند به موازات خط سیر اصلی اهدافش در موسیقی، فعالیت‌های جسته گریخته زیادی داشته که از جمله آن برگزاری کنسرت با شهرام ناظری در داخل و خارج کشور است. وی همچنین در سال ۱۳۸۵ «گروه موسیقی غوغا» را تشکیل داد و با همان گروه کنسرت‌هایی در داخل و خارج از کشور اجرا کرد.

۵۵۲۴۷