سینمای ضد قهرمان ایرانی

محمدتقی فهیم در توضیح مشکلات سینمای ایران بیان کرد: یکی از عمده ترین مشکلات ما در سینمای ایران این است که فیلم های ضدقهرمان داریم.

وی ادامه داد: اصلی‌ترین آسیب در سینمای میانی ایران از نبودن قصه و نداشتن قهرمان است. سینمایی که مبنای آن بر خرده پی رنگ و روایت‌های ریز و آپارتمانی و روابط است تا جایی جواب می دهد و این دست از تولیدات تنها می توانند برای مدت زمانی مشخص مانند یک سال و دو سال جوابگو باشند.

این منتقد سینما خاطرنشان کرد: اما سینمایی که به صورت مستمر و دائمی می‌تواند یک جریان باشد سینمایی است که قصه‌گو بوده و قهرمان داشته باشد؛ سینمای ایران در این زمینه اساسا ضد قهرمان است و چون ضدقهرمان است علیه مردم بازتولید ارزش می کند.

وی با ارائه تعریفی از قهرمان اظهار داشت: قهرمان یعنی آدمی که در راستای بازتولید ارزش های اجتماعی دست به کنشگری می زند، بن بست شکنی می کند و بحران ها را پشت سر می گذارد. بنابراین وقتی سینما فاقد این عنصر است، باقی کارایی‌ها را ندارد و هر رویکرد دیگر موقتی است.

فهیم یادآور شد: داستان های نوجوانانه، داستان های آپارتمانی و ... نهایت یکی دو سال جذابیت دارند اما سینمایی که دارای تولید سالانه ۸۰ فیلم بلند است باید تکلیف خودش را با روایت معلوم کند. این که چنین سینمایی راوی چه داستان هایی است و این داستان ها از کجا ریشه می گیرند.

وی افزود: عموما سینماگران دولتی، سینما را نمی شناسند و آدم های مشغول به کار در آن دنبال رفع و رجوع امور اداری هستند. یعنی دنبال این هستند که در بازه زمانی کوتاه دو تا سه ساله مدیر باشند. هر کدام می آیند و سنگی می اندازند و برخی از این سنگ ها در چاهی می افتد که هیچکس قادر به بیرون آوردن آن نیست.

این منتقد و مدرس سینما تاکید کرد: شوربختانه متخصصان و سینماشناسان ما و آنهایی که دغدغه دارند در راس سینما نیستند.

محمدتقی فهیم متولد ۱۳۳۵ در شهر تربت حیدریه است. او در عرصه مطبوعات کشور بیش از ۳۰ سال حضور مستمر داشته و عضو آکادمی و عضو شورای عالی حل اختلاف خانه سینما، مسئول صفحه سینمایی روزنامه کیهان، معاون ارزشیابی و سردبیر نشریه روزانه بیستمین جشنواره بین المللی فیلم های کودکان و نوجوان اصفهان، عضو شورای مرکزی و نایب رئیس انجمن منتقدان نویسندگان سینمای ایران بوده است.

فهیم همچنین فعالیت هایی در زمینه تولید فیلم داشته که دستاورد آن به شرح زیر است: ساخت فیلم کوتاه گل های تار، ساخت مستندهای سودایی، طنین معراج، زردسالاران، ملخی که غول شد، قوچ ها خیالبافی می کنند، وقاحت و جنایت، ۱۷۰۰۰، ساکن درخت خرمالو و عطش رفتن.

۵۷۲۴۵