دیفای بیت کوین (Bitcoin DeFi) چیست و چگونه کار می کند؟

ارتقای تپ روت (Taproot) بیت کوین پتانسیل ایجاد برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) را در بلاک چین بیت کوین را باز کرده است و تقویت دیفای (DeFi) در شبکه بیت کوین باعث دوام طولانی مدت بلاک چین آن شده است. امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) از سال ۲۰۲۰ موفقیت و رونق فوق العاده ای را تجربه کرده است و تقریباً تمام این رشد مدیون اتریوم بوده است. اتریوم راه را برای خدمات و ابزارهای مالی جدید، از جمله صرافی‌های غیرمتمرکز(DEX)، پلتفرم‌های وام خودکار و توکن‌های غیرقابل تعویض (NFT) هموار کرده است.

برعکس، توسعه قراردادهای هوشمند مبتنی بر برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) در بلاک چین بیت‌کوین تا زمان ارتقای تپ روت (Taproot) امکان‌پذیر نبود و دری را به روی دیفای برای اولین ارز دیجیتال جهان باز کرد. در این زمینه، دیفای بیت کوین به توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز نوآورانه در شبکه بیت‌کوین اشاره دارد که پیش از این به دلیل مشکل مقیاس‌پذیری تراکنش امکان‌پذیر نبود. با توجه به اینکه قبل از اجرای ارتقاء (Taproot) باید هر امضای دیجیتالی باید با یک کلید عمومی تأیید شود، تراکنش‌های بیت کوین نسبتاً کند بود. به لطف تپ روت، این شبکه اکنون می تواند چندین امضای دیجیتال را گروه بندی کرده و همه آنها را به طور همزمان تأیید کند. در نتیجه، فضای کمتری در هر بلوک مورد نیاز است و به بلاک چین بیت کوین اجازه می دهد تا از توسعه برنامه های دیفای پشتیبانی کند.

دیفای بیت کوین (Bitcoin DeFi) چگونه کار می کند؟

توکن‌های رپد مانند رپد بیت‌کوین، بلاک‌چین‌های لایه ۱ مانند Stacks و زنجیره‌های جانبی مانند Rootstock، دیفای را روی بیت‌کوین فعال می‌کنند. زبان اسکریپت نویسی مورد استفاده بیت کوین که اسکریپت نامیده می شود، به طور کامل تورینگ نیست، به این معنی که در چندین عملیات منطقی، مانند حلقه ها، کمبود دارد. در نتیجه، شبکه بیت کوین علیرغم ارتقاء تپ روت از برنامه ریزی محدود پشتیبانی می کند، به این معنی که پلتفرم های دیفای بیت کوین برای میزبانی قراردادهای هوشمند خود به راه حل های مقیاس پذیری لایه ۲ و زنجیره های جانبی متکی هستند.

دیفای (DeFi) در بیت کوین از طریق توکن های رپد مانند رپد بیت کوین (wBTC)، بلاک چین های لایه ۱ مانند Stacks و زنجیره های جانبی مانند Rootstock امکان پذیر است. به عنوان مثال، wBTC، یک توکن اتریوم است که در ژانویه ۲۰۱۹ معرفی شد که به صورت یک به یک توسط بیت کوین (BTC) پشتیبانی می شود، به این معنی که یک wBTC همیشه معادل ۱ بیت کوین است. کاربران می توانند با استفاده از توکن wBTC در برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) فعالیت کنند. یک بلاک چین لایه ۱ مستقل به نام Stacks صدها میلیارد دلار سرمایه در بیت کوین در دسترس قرار می دهد و به دارندگان بیت کوین راه های جدیدی برای استفاده و کسب سود از ارز دیجیتال ارائه می دهد. از یک مکانیسم اجماع اثبات انتقال استفاده می کند که با استفاده از بلاک چین اثبات کار بیت کوین، بلاک چین خود را ایمن می کند.

محصولات دیفای مانند Stackswap DEX از بلاک چین Stacks استفاده می‌کنند تا به کاربران اجازه دهند NFT‌ها را معامله و ضرب کنند، استیبل کوین‌های الگوریتمی قرض بگیرند، و توکن‌ها را در شبکه بیت‌کوین راه‌اندازی و مبادله کنند. علاوه بر این، از آنجایی که استک‌ها و بیت کوین به هم مرتبط هستند، NFTهای ایجاد شده در Stacks در بلاک چین بیت کوین تسویه می‌شوند و توسط آن ایمن می شوند. قراردادهای هوشمند کامل تورینگ در بلاک چین بیت کوین توسط Rootstock که به موازات بلاک چین اجرا می شود امکان پذیر شده است. وقتی بیت کوین به Rootstock ارسال می‌شود، به RBTC تبدیل می‌شود که یک بیت‌کوین مبتنی بر قرارداد هوشمند است. بر اساس ارتباطات دو طرفه، این پروتکل به عنوان پلی برای اتصال هر دو زنجیره عمل می کند. به عنوان مثال، Sovryn، یکی از اولین برنامه های مالی بدون مجوز، از فناوری RSK برای اتصال به شبکه لایتنینگ، اتریوم، بیت کوین و زنجیره BNB  استفاده می کند.

کدام پروژه های دیفای بخشی از اکوسیستم بیت کوین هستند؟

علاوه بر wBTC، Stacks و Rootstock، BadgerDAO، RenVM و Liquid Network موارد استفاده مختلف دیفای بیت کوین هستند.

بجر دائو (BadgerDAO)

یک سازمان غیرمتمرکز مستقل (DAO) به نام بجر دائو (BadgerDAO) امکان استفاده از بیت کوین را به عنوان وثیقه در DApp های مختلف فراهم می کند. بجر دائو از توکن مبتنی بر اتریوم (BADGER) برای حاکمیت پروتکل و توزیع انگیزه استفاده می کند. کاربران می توانند با استفاده از Sett Vaults، اولین محصول ارائه شده توسط بجر (BADGER)، از دارایی های مصنوعی بیت کوین خود درآمد کسب کنند. کاربران می توانند بیت کوین توکن شده خود را درSETT ها، که مجموعه ای از توکن ها هستند، قفل کنند و به قراردادهای هوشمند اجازه دهند دارایی های خود را مدیریت کنند تا بازدهی در قالب bToken ایجاد کنند.

دومین محصول از بجر، به نام Digg، نرم افزاری است که ارز دیجیتال عرضه الاستیک به نام توکن DIGG را کنترل می کند که با قیمت بیت کوین به دلار ایالات متحده مرتبط است. مانند هر توکن دیگری،IGG  را می توان در SETT ها استیک کرد تا برای دارندگان آن سودآور باشد و در پروتکل های دیفای استفاده شود.

RenVM

پروتکل غیرمتمرکز اتریوم Ren توکن هایی ایجاد می کند که بر ارزش دارایی های غیر اتریوم مانند بیت کوین را نظارت می کند و نقدینگی را به پروژه های چندین بلاک چین ارائه می دهد. گفته می‌شود، دارندگان بیت‌کوین ممکن است از Ren (نیاز به گره‌های پرداخت) برای دسترسی به آرایه محصولات DeFi اتریوم بدون فروش بیت کوین خود یا انتقال دارایی‌های خود در زنجیره‌های بلوکی استفاده کنند. ماشین مجازی Ren وجوه اصلی را در فضای ذخیره‌سازی نگه می‌دارد، توکن‌های یک بلاک چین را می‌پذیرد و از طریق RenBridge خود توکن‌های جدیدی را روی دیگری تولید می‌کند تا دارایی‌ها را بین بلاک‌چین‌ها مبادله کند. به عنوان مثال، یک کاربر ممکن است BTC را به RenVM ارسال کند، که renBTC را صادر می کند، یک توکن جدید در اتریوم که منعکس کننده بیت کوین اصلی است، به این معنی که وقتی کاربر بخواهد بیت کوین خود را پس بگیرد، تراکنش ممکن است معکوس شود.

شبکه لیکوئید (Liquid)

شبکه لیکوئید (Liquid) یک راه حل لایه ۲ بیت کوین و یک شبکه تسویه بین صرافی است که امکان صدور دارایی های دیجیتال مانند توکن های امنیتی، استیبل کوین ها و سایر ابزارهای مالی را به صورت خصوصی و سریع روی بلاک چین بیت کوین فراهم می کند. LBTC، یک نسخه رپد از بیت کوین، به عنوان توکن بومی در زنجیره جانبی لیکوئید عمل می کند. کاربران بیت کوین را به آدرس شبکه لایتنینگ (فرآیندی به نامpeg-in) در شبکه بیت کوین ارسال می کنند تا از شبکه لیکووید استفاده کنند. مقدار مشابهی از LBTC در شبکه لیکوئید ضرب می شود و پس از دریافت ۱۰۲ تایید تراکنش به آدرس کاربر تحویل داده می شود.

علاوه بر این، می‌توان با ارسال LBTC برای توکن سوزی به یک آدرس غیرقابل بازیابی، برای برداشت بیت کوین شروع کرد، که با دریافت دو تأیید جداگانه، به یکی از اعضای شبکه لایتنینگ اجازه می‌دهد بیت‌کوین اصلی را به آدرس شبکه بیت‌کوین کاربر ارسال کند.

آینده دیفای بیت کوین چیست؟

اثربخشی پلتفرم‌ها و پروتکل‌های دیفای بیت‌کوین با استحکام و امنیت طولانی‌مدت، سطح نوآوری و همچنین مشوق‌های ارائه شده به سرمایه‌گذاران تعیین می‌شود. با راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری بیت‌کوین مانند Rootstock، Stack، Liquid Network  و موارد دیگر، واضح است که دیفای در شبکه بیت کوین در حال گسترش است. با این حال، دیفای در بیت کوین نسبت به بلاک چین اتریوم و سایر پلتفرم های قرارداد هوشمند کمتر قابل دسترسی است. گفته می شود، اگر توسعه دهندگان بخواهند بلاک چین بیت کوین را برای توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) یا منت NFT انتخاب کنند، برخلاف بلاک چین اتریوم باید بر راه حل های لایه ۱ یا لایه ۲ تکیه کنند. به عنوان مثال، می‌توان از شبکه‌های آزمایشی اتریوم، مانند Ropsten، برای ساخت DApps استفاده کرد. در مقابل، پلتفرم‌های دیفای بیت کوین به پل‌هایی مانند RenBrdige برای اتصال به شبکه بیت‌کوین برای توسعه برنامه‌های غیرمتمرکز نیاز دارند.

همچنین، NFTها در بیت کوین هنوز در مراحل اولیه خود هستند. با این حال، با توجه به اینکه بیت کوین پایه و اساس رمزارزها را پایه گذاری کرده است، به نظر می رسد که توسعه دهندگان برای توسعه ابزارها و پلتفرم های مالی جدید به شبکه بیت کوین هجوم آورند.بنابراین، دیفای روی بیت‌کوین باید میزبان برنامه‌های مالی غیرمتمرکز نوآورانه باشد که در سایر بلاک چین‌ها در دسترس نیستند، پایگاه کاربری قابل‌توجهی داشته باشد و مزیت قابل‌توجهی نسبت به راه‌حل‌های دیفای موجود ارائه دهد.