شرلوک هولمز به دنبال هَووی زری‌خانم در تهران

این طنزپرداز درباره مجموعه جدید خود که جلد نخست آن با عنوان «شرلوک هولمز وسط شاهنامه» در نشر نون منتشر شده، ‌به ایسنا گفت: این مجموعه در واقع داستان بلند طنز با شخصیت اصلی‌ شرلوک هولمز است. قرار است این مجموعه شش جلدی، هر کدام بین ۱۲۰ تا ۱۵۰ صفحه، در بازه زمانی یک‌ساله، منتشر شوند.

او سپس با بیان این‌که از جابه‌جایی زمانی و مکانی در این داستان‌ها استفاده کرده است، گفت: وقایع کتاب در دهه ۵۰ شمسی در تهران می‌گذرد؛ در واقع شرلوک هولمز در لندن اواخر قرن ۱۹ درگیر جادوی سیاه می‌شود و از دور میدان فردوسی تهران در اوایل دهه سردرمی‌آورد. این تغییر زمانی و مکانی که هولمز، یک‌باره ۷۰-۸۰ سال جلوتر و به کشور دیگری با اقلیم و فرهنگ خاص خود می‌رود و مواجهه او و دستیارش دکتر واتسن با خصوصیات اخلاقی و رفتارهای اجتماعی ما ایرانی‌ها که به نظر می‌آید در طول‌ دهه‌های مختلف تغییر نکرده، طنز خوبی به دست می‌داد.

رها با اشاره به علاقه مردم به برنامه «تونل زمان» (برنامه یکی از شبکه‌های ماهواره‌ای درباره ایران دهه ۱۳۵۰) خاطرنشان کرد: در این مجموعه با زاویه‌ طنز و نقادانه به مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جامعه ایران در اوایل دهه ۵۰ پرداخته‌ام. در واقع این کتاب تونل زمان از منظر من و نوع نگاه من با همان دغدغه‌ها و دلمشغولی‌های هیشگی‌ام در نقد اجتماعی و سیاسی و فرهنگی است.

این طنزپرداز که از جابه‌جایی زمانی و مکانی در رمان «دو قطعه عکس۴*۶» استفاده کرده و ژان‌ والژان را در اتفاقات تهران اول دهه ۸۰ آورده بود، گفت: این جابه‌جایی زمانی و مکانی ماجراهای طنزآمیز خوبی می‌دهد. کسانی که کتاب، فیلم و یا سریال شرلوک هولمز و دستیارش را دیده باشند، آن‌ها را می‌شناسند. او یک کارگاه تخیلی اهل انگلستان و از کارکترهای معروف ادبیات است. حالا به مسائل سیاسی و اجتماعی ایران دهه ۵۰، پیرنگ پلیسی –جنایی داستان‌های هولمز را هم اضافه کنید، چه ملغمه‌ای می‌شود. فکر کنید شرلوک هولمزی که پرونده‌های پیچیده قتل به او ارجاع می‌شده حالا پرونده‌هایش به این شکل است که زری‌خانم بیاید بگوید آیا جعفرآقا، شوهرم، سر من هوو آورده یا نه؟ شرلوک هولمزی که معمای قتل حل می‌کرده حالا باید عقب هووی زری خانم بگردد و متوجه شود جعفر آقا هوو آورده یا نه؟ رد پررنگ مسائل اجتماعی، فرهنگی و حتی لایه‌های سیاسی به ماجرا اضافه می‌شود در عین حال گره‌گشایی و گره‌افکنی معمایی و طنز در داستان وجود دارد، که ترکیب آن‌ها برایم جذاب بود.

«شرلوک هولمز و قیصر» (که احتمالا تا پایان سال ۱۴۰۱ منتشر می‌شود)، «شرلوک هولمز، جون دل»، «شرلوک هولمز و ترانه‌های ممنوعه»، «شرلوک هولمز و نوبت عاشقی» و «شرلوک هولمز کنار امجدیه» دیگر عنوان‌های این مجموعه هستند که طی سال آینده منتشر خواهد شد. جلد سوم این مجموعه به ناشر تحویل داده شده و ابراهیم رها درحال نوشتن جلد چهارم است، البته او در این باره گفت: پیرنگ داستانی و شکل و شمایل همه ۶ جلد در بهار امسال (۱۴۰۱) انجام شده بود. خلاصه هر ۶ جلد را داشتم، سه جلد تحویل ناشر شده است. جلد اول منتشر شده و جلد دوم احتمالا تا پایان امسال منتشر خواهد شد.

به گفته این طنزپرداز، هر کدام از این کتاب‌ها در عین مستقل بودند بهم پیوستگی دارند؛ یعنی هر کدام از عنوان‌ها در عین این‌که یک کتاب کامل هستند، بخشی از یک داستان بلند هم هستند. او این ویژگی یعنی استقلال هر کدام از عنوان‌ها در عین ارتباط با دیگر عنوان‌ها را یکی از چالش‌های نوشتن این مجموعه می‌خواند.

رها که در کارنامه‌اش سه‌گانه طنز «هَردَمبیل» («دری وری»، «پرت و پلا» و «چرت و پرت») را دارد، درباره تفاوت‌های مجموعه جدیدش با این سه‌گانه گفت: تاجایی که به خاطر دارم، داستان بلند در ۶ جلد، آنهم در حوزه طنز نداشتیم. مجموعه «شرلوک هولمز» قرار است در یک بازه زمانی نزدیک بیرون بیاید و از طرف دیگر انسجام موضوعی افزون‌تری نسبت به سه‌گانه «هردمبیل» دارد؛ این سه‌گانه دچار تغییر و تحولات بسیاری شد، سال ۹۵ «دری وری» را نوشتم و برای ادامه‌اش تردید داشتم. بعد در سال ۹۶ «پرت و پلا» منتشر شد و «چرت‌ و پرت» که به سال ۹۸ منتشر شد. اما این مجموعه از ابتدا برای ۶ جلد تنظیم شده است.

او در پایان گفت: من از آن دسته نویسنده‌هایی نیستم که بگویم خیلی کتاب از من منتشر شده، این هم یکی از آن‌ها. هر کاری که از من منتشر شود، برایم هیجان‌انگیز است و در من شوق و ذوق ایجاد می‌کند. این کار هم برایم هیجان‌انگیز بود. دو سه‌سالی بود که کتاب جدیدی از من بیرون نیامده بود درحالی که این اتفاق برایم نمی‌افتاد، زیرا همیشه سعی می‌کنم از نوشتن دور نمانم تا قلمم زنگ نزند. در این سال‌ها درگیر فیلمنامه بودم. البته کتابی هم با شخصیت خودم «علی میرمیرانی» درباره جام جهانی داشتم که پیش‌تر درباره منتشر نشدنش، به شما گفته‌ام. همه این‌ها باعث شده که برای این کار، اشتیاق بیشتری داشته باشم.

۵۷۲۴۵