یخ زدگی مدیریت بحران در همدان/ بیمه های کشاورزی جبران کننده نیست

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: چند روز پیش بود که حسین عابد؛ مدیرکل هواشناسی استان همدان در خصوص کاهش دما در همدان اظهار کرد: به دنبال بارش کم سابقه برف در روزهای ۲۴ و ۲۵ دی ماه در همدان به تدریج سرمای هوا (به دلیل تابش زمینی) افزایش یافت؛ به طوری که دمای شبانه همدان در ۳۰ دی ۱۴۰۱ به منفی ۲۳.۶ سلسیوس زیر صفر رسید که در ۱۵ سال اخیر بی سابقه بوده است به نوعی که در سال ۱۳۸۶ دمای کمینه همدان منفی ۲۶.۱ سلسیوس ثبت شده است این در حالی است که طی دهه‌های قبل دمای هوای همدان بارها به منفی ۳۰ سلسیوس نیز رسیده است.

سرمایی که خسارتهایی را به بدنه محصولات باغی و کشاورزی استان همدان وارد کرده است، به نوعی که کشاورزان و باغداران مستاصل مانده است اما با این حال، این در وضعیتی است که معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان زمانی که دو هفته از بارش برف و اتمام آن در همدان می‌گذرد، بیان کرد: تاکنون موردی از خسارت سرمازدگی در استان نداریم، البته برای بررسی دقیق‌تر پس از مرتفع شدن سرما و رویش مجدد گیاه این موضوع قابل بررسی خواهد بود.

این درحالی است که همین مسئول پیشتر اذعان کرده بود که برف خسارت سرما در محصولات زراعی را کاهش می‌دهد.

اما موضوع خسارت‌های کشاورزی، بحث جدیدی در همدان نیست؛ روندی است که گویا باید با کشاورزان و باغداران عجین شود و در کنار آن، گرمایش‌های غیراصولی نیز دستاوردهایی چون آلودگی هوا را به همراه داشته باشد.

وقتی باغداران همدانی از بیمه محصولاتشان دلسرد می‌شوند

باغدار ملایری در این زمینه، در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه بعد از برداشت محصول و برای جلوگیری از سرمازدگی باید بوته انگور را طوری تربیت کرد که تنه و شاخه‌های میوه دهنده در نزدیکی سطح زمین قرار گیرند؛ افزود: این روند برای این است که بتوان در زمستان آنها را با خاک و یا کاه و کلش پوشاند و از سرما محافظت کرد.

سجاد آقایی با بیان اینکه باغداران ملایری به روش سنتی از باغ‌های خود و محصولاتشان در برابر دمای هوا حفاظت می‌کنند، خاطرنشان کرد: بهترین روش و البته مرسوم ترین روش در شهرستان ملایر پنهان کردن بوته انگور در زیر خاک است.

آقایی در ادامه از نارضایتی بیمه کردن محصولات خود سخن گفت و یاد آور شد: سال‌ها پیش محصولات خود را بیمه کردیم ولی وقتی باغات به ضرر و زیان رسیده بودند؛ بیمه مبلغی کمتر از مبلغ اصلی پرداخت شده را به ما دارد و این موضوع باعث شد تا از بیمه کردن محصولات و باغات خود کناره گیری کنیم.

این باغدار ملایری در پایان گفتگو با گلایه مندی عنوان کرد: آموزش‌های لازم در زمینه بیمه کردن محصولات کشاورزی وجود ندارد.

از نداشتن آگاهی نسبت به بیمه محصولات کشاورزی تا آتش زدن لاستیک برای گرم کردن باغات!

مدیرعامل شرکت تعاونی گردوکاران تویسرکان نیز با اشاره به سرمای شدید هوا و خسارت‌های وارده به محصولات کشاورزی باغداران به خبرنگار مهر گفت: از نداشتن آگاهی کشاورزان در مورد بیمه سخن به میان آورد و افزود: در زمینه بیمه محصولات و باغات باید آموزش‌های لازم داده شود.

علیرضا فتحی با تاکید بر لزوم توجه باغداران به بیمه کشاورزی و استفاده از روش‌های نوین در باغات خود، اذعان کرد: برخی کشاورزان آگاهی لازم را ندارند و باید برای این بحث ورود جدی داشت.

وی ادامه داد: برخی از کشاورزان وباغداران مبادرت به بیمه محصولات خود کرده‌اند اما برای دریافت خسارت وقتی مراجعه می‌کنند؛ بیمه یک سوم پول پرداختی آنها را به کشاورز نمی‌دهد و این موضوع، باعث نارضایتی کشاورزان از بیمه شده است.

مدیرعامل شرکت تعاونی گردوکاران تویسرکان افزود: طرح بیمه کشاورزی، اقدام بسیار خوبی است اما متأسفانه بیمه گذار با بیمه گران همکاری لازم را ندارد.

فتحی ضمن ابراز تأسف با بیان اینکه نرخ بالای بیمه یکی دیگر از مشکلات کشاورزان است که باعث شده که برای این کار پیشقدم نشوند؛ خاطرنشان کرد: کشاورزان با این وضعیت، ضرر را به بیمه کردن محصولات خود ترجیح می‌دهند!

آتش زدن لاستیک و روند افزایشی آلودگی‌های محیط زیستی همدان

وی با بیان اینکه بهترین وسیله برای جلوگیری از سرمازدگی درختان استفاده از دستگاه مه شکن است؛ در ادامه صحبت‌های خود از روش‌های استفاده شده برای جلوگیری از سرمازدگی درختان گردو در تویسرکان نیز نام برد.

فتحی در این زمینه تشریح کرد: وصل کردن وسایل گرمایشی و بخاری در باغات از روش‌های مرسوم در این شهرستان است، از یک دستگاه بنام دستگاه مه شکن استفاده می‌شود؛ مکانیزم این دستگاه‌ها بسیار ساده هستند و به راحتی به انواع تراکتور متصل و جابه جا می‌شوند. این دستگاه در مواقعی که سرمای هوا به وضعیت بحرانی می‌رسد، به کمک سیستم هوشمندی که در باغات نصب می‌شود، شروع به کار می‌کند.

مدیرعامل شرکت تعاونی گردوکاران تویسرکان با اشاره به اینکه اکثر باغداران به روش‌های سنتی وارد کار شده و به گرم کردن باغ خود اقدام می‌کنند، اظهار کرد: ساده‌ترین روش در باغات تویسرکان آتش زدن چوب، هیزم و کلش به عنوان یکی از روش‌های جلوگیری از سرمازدگی درختان است.

فتحی یادآور شد: برخی از کشاورزان با آتش زدن لاستیک تلاش دارند که از سرمازدگی درختان جلوگیری کنند اما این وضعیت نه تنها آلودگی هوا را به دنبال دارد بلکه مضراتی را نیز برای درختان در پی دارد؛ به گونه‌ای که دود حاصل از لاستیک آتش زده بر روی درختان نشسته و باعث آلودگی درختان نیز خواهد شد.

وی در پایان این گفتگو خاطرناشن کرد: تغذیه کامل درختان در طول فصل رشد، تلاش در راستای حفظ سلامت کامل درختان در طول فصل رویش کنترل آفات و بیماری، پوشاندن درختانی که تازه کاشته شده‌اند (با گونی و نایلون)، کاشت گونه‌ها و ارقام مقاوم به سرمای زمستان و خودداری از هرس درختان در فصل پاییز و دوره یخبندان از روش‌های جدی برای جلوگیری از سرما زدگی درختان گردو است که باید پیش از وقوع بحران مدنظر قرار گرفته و در این زمینه باغداران وارد کار شوند.

استان همدان که حدود ۱۴ روز پیش بارش برف را تجربه کرده است، این روزها با دمای زیر ۲۰ درجه و گاهاً ۲۵ درجه روبرو است؛ وضعیتی که نه تنها نیاز به مدیریت بحران حین بحران و پس از آن را داشت؛ بلکه به جد مدیریت بحران پیش از این وضعیت بحرانی را هم می‌طلبد.

اما باز هم شاهدیم که مدیریت بحران در همدان فقط در حد یک اسم باقی مانده! به نوعی که همچنان برفی که یک هفته پیش در شهر همدان باریده، در معابر اصلی شهر هست و انگار همین دیروز برف باریده و بخش اعظمی از زندگی شهروندان را در مرکز استان فلج کرده است. روزهایی که حتی یک بار هم حرفی از مدیریت بحران در همدان شنیده نشد!

از سویی دیگر، این دمای هوا و بارش‌ها با خود پیامدهایی را برای باغات و محصولات کشاورزی همدان به همراه داشته است اما باز هم داستان تکراری بی توجهی به بیمه محصولات کشاورزی، سنتی وارد شدن در بحث گرمایشی باغات و خسارت‌های وارده به بدنه کشاورزی را شاهد هستیم؛ آیا رواست در روزگاری که تاکید بر دانش بنیان بودن قدم‌هایمان است، با روش‌های سنتی آلودگی محیط زیست را به همراه داشته و در روزهایی که باید از بدنه کشاورزی مان حمایت کنیم، باز هم آنها را با نداشتن علم نسبت به بیمه کشاورزی تنها بگذاریم؟ بحث‌های ترویجی در جهادکشاورزی اگرچه آمارهای خوبی به نفر ساعت به ارمغان می‌آورد اما گویا نتوانسته کشاورزان و باغداران را به سمت بیمه شدن مجاب و یا در این مسیر، حق و حقوق آنها را به خوبی مدنظر قرار دهد.