خدا نگهدار مستر سی‌کیو:/ کارلوس کی‌روش و این‌همه سؤالی که بی‌پاسخ ماند!

به گزارش "ورزش سه"، شکست سنگین با سه گل برابر تیم ملی ژاپن در بهمن ماه 1397 هم باعث نشد از خیل هواداران کارلوس کی‌روش در فوتبال ایران به مقدار قابل توجهی کاسته شود. این سرمربی باتجربه و پرتغالی در اولین دوره حضور خود روی نیمکت تیم ملی ایران علیرغم برخی حواشی، مشکلات و نتایج بد، آنقدر خاطرات خوب برای هواداران فوتبال در ایران ساخته بود که این تعداد طرفدار پر و پا قرص داشته باشد و دومین ناکامی در راهیابی به فینال آسیا نیز کارنامه او را حداقل در افکار عمومی چندان خدشه دار نکرد.

دو صعود متوالی به جام جهانی برای اولین بار در تاریخ، نمایشی فراتر از تصور و سرافرازانه مقابل آرژانتین، تزریق نسل جدید و با استعداد به تیم ملی و مهم تر از همه رسیدن به یک‌قدمی صعود به دور بعدی جام جهانی در سال 2018 و عملکردی قابل تحسین، کارلوس کی‌روش را تبدیل به سرمربی محبوب بخش قابل توجهی از هواداران کرده بود.

به همین علت بود که نام این سرمربی پرتغالی تا چند سال بعد در اغلب مجادلات فوتبالی شنیده می شد و هر گاه اوضاع خوب پیش نمی رفت، عده ای مهاجرت کارلوس کی‌روش ابتدا به کلمبیا و بعد به شمال آفریقا را علت شوربختی فوتبال ایران توصیف می کردند. حتی صعود مقتدرانه و درخشان تیم تحت هدایت دراگان اسکوچیچ نیز عقیده این عده را عوض نکرد و در نهایت در فاصله کمتر از سه ماه مانده به جام جهانی، در نهایت در صبح یک روز شهریوری بود که کارلوس کی‌روش فاتحانه و با لبخندی غرورآمیز دوباره از CIP فرودگاه امام وارد تهران شده و هدایت تیم ملی ایران را به عهده گرفت.

اولین ایراد به این سرمربی شاید قبل از حضور او روی نیمکت تیم ملی ایران وارد باشد. پست هایی غیرمرسوم در صفحات مجازی و به نوعی ابراز علاقه برای حضور دوباره روی نیمکت تیم ملی ایران، هرگز اتفاق عرف و جالبی در دنیای فوتبال نیست. اما کارلوس کی‌روش چندین بار و به عناوین مختلف برای احراز دوباره این پست تمایل خود را نشان داد و به وضوح به جایگاه سرمربی وقت (هر نامی- چه اسکوچیچ و چه هر شخصی) بی‌احترامی کرد. او که روزی بسیاری از مربیان لیگ برتری را متهم به چشم داشتن به جایگاهش می کرد، بی پروا خود را آماده حضور روی نیمکت تیم ملی ایران نشان داده و احتمالا اینجا اولین اشتباه خود را مرتکب شد.

عجیب اینجاست که بعدها افشا شد این سرمربی حتی در اواخر مرداد و حتی پیش از انتخابات فدراسیون و حضور دوباره مهدی تاج بر مسند کار، مذاکره و بررسی شرایط با برخی ستاره های مورد علاقه خود را آغاز کرده و به عنوان مثال جویای شرایط مصدومیت علی کریمی در ترکیه شده بود.

به هر حال تیم ملی با کی‌روش کارش را خوب شروع کرد و برتری مقابل اروگوئه هواداران فوتبال ایران را امیدوار به تکرار درخشش 2018 در جام قطر کرد. اما از همان دیدار ابتدایی و مرور بازیکنان لیست انتخابی این سرمربی پرتغالی، این مفهوم را در ذهن متبادر می کرد که انگار کارلوس کی‌روش بیشتر به بازیکنانی میدان داده که رابطه خوبی با آنها دارد. البته این به خودی خود ایراد نیست و در صورت نتیجه گیری نمی توان انتقادی به یک سرمربی وارد کرد. در ادامه اردوهایی کوتاه مدت و با حضور بازیکنان لیگ برتری که مشخص بود در لیست نهایی جایی ندارند، با نظر کارلوس کی‌روش برگزار شد و او این بازیکنان را خسته تحویل گرفته و خسته هم تحویل باشگاه می داد، شاید بدون دلیل خاصی.

اما انتشار لیست تیم ملی ایران برای جام جهانی ابهامات زیادی را در بین افکار عمومی برانگیخت. انتخاب چهار دروازه بان در بین 25 نفر اولین نکته عجیب لیست انتخابی کارلوس کی روش بود. به همین علت شاید حتی بازیکنان شایسته ای مانند امید نورافکن و میلاد سرلک که در سال های اخیر ستاره های لیگ بوده اند از حضور در این تورنمنت بازماندند.

همین انتخاب 25 نفر به جای 26 به عنوان تنها تیم حاضر در جام جهانی، ابهام عجیب و بزرگ بعدی بود. گرفتن شانس حضور در این تورنمنت از یک بازیکن و حتی نیمکت نشینی و سکونشینی و البته محروم کردن یک باشگاه از درآمد هنگفت پرورش بازیکن، دیگر تصمیم کارلوس کی‌روش برای لیست مورد نظرش در جام جهانی لقب گرفت و این کار اینقدر عجیب بود که حتی یک گزینه احتمالی نیز برای توجیه آن در ذهن مطرح نمی شود.

سن و سال بالای بازیکنان حاضر در لیست نشان داد کارلوس کی‌روش هیچ تمایلی به ریسک کردن در این تورنمنت ندارد. مثلا کسی متوجه نشد چرا علی علیپور که در دو سال اخیر به هر ترتیب توانسته در لیگ پرتغال دوام بیاورد به جام جهانی نرفت، اما بازیکنانی با سن و سال بالا و احتمالا شاید فقط به دلیل روابط خوب با سرمربی، راهی قطر شدند. به هر حال انتخاب لیست نهایی حق مسلم یک سرمربی است و نمی توان در شرایط عادی به کارلوس کی‌روش از این باب ایراد چندانی گرفت.

البته عرف است سرمربیان فوتبال در دنیا در یک نشست خبری در مورد لیست نهایی خود در جام جهانی توضیحاتی ارائه می دهند، اما کارلوس کی‌روش تنها چند دقیقه قبل از برگزاری کنفرانس و علیرغم حضور پرتعداد خبرنگاران، آن برنامه را لغو کرده و در ادامه هرگز حتی یک کلمه در مورد لیست نهایی خود توضیحی نداد.

او مختار به انتخاب مردان مورد نظرش است و البته باید پاسخگو نیز باشد. اما ابهام بعدی نیز قول عمل نشده کارلوس کی‌روش در مورد دستیار ایرانی بود. به نظر این سرمربی با علم به عدم حضور جواد نکونام روی نیمکت روی او پافشاری کرد و بعد از رد پیشنهاد توسط سرمربی فولاد، مطابق انتظار مارکار آقاجانیان را به دلیل شناخت از آمریکا با خود به قطر برد: مردی قابل احترام که البته بعد از 2019 و حضور در کادر کارلوس کی‌روش، هرگز سابقه مربیگری در دنیای فوتبال نداشته است.

اما شاید عجیب ترین اتفاق در روز ابتدایی و دیدار حساس و تعیین کننده مقابل انگلیس رقم خورد. تغییر سیستم غیرمنتظره و استفاده از روشی که فقط یک بار برابر تونس مورد بهره قرار گرفت، تغییر ناگهانی سیستم دفاعی چند سال اخیر تیم ملی و نیمکت نشین کردن شجاع خلیل زاده و حسین کنعانی که در سه سال بعد از کارلوس کی‌روش نمره قبولی گرفته بودند، احتمالا از دلایل اصلی شکست سنگین و تلخ برابر سه شیرها بود، نه پیش بینی یک سایت از ترکیب احتمالی که امری مرسوم در تمامی رسانه های دنیا و حتی برای یک مسابقه معمولی در لیگ آن کشور است و احتمالا خود او نیز قلبا این واقعیت را قبول دارد.

به هر حال اولین حضور ایران در جام جهانی 2022 با سنگین ترین شکست تاریخ ما به اتمام رسید و تیم ملی در بازی با ولز نمایشی فراتر از تصور و در کلاس جهانی از خود ارائه داد. بدشانسی‌های مکرر در طول بازی و دو بار دیرک زدن در نهایت با گل تماشایی روزبه در دقیقه 98 تمام شد و دومین پیروزی ایران در تاریخ جام جهانی زیر نظر کارلوس کی‌روش رقم خورد.

عملکرد متوسط تیم ملی آمریکا در دو بازی ابتدایی باعث شد امید به صعود بین هواداران فوتبال به بالاترین حد ممکن برسد. اما تیم ملی ایران آخرین بازی خود را به بدترین شکل ممکن آغاز کرد و در همان دقایق ابتدایی نشان داد چیزی برای ارائه برابر ایالت متحده ندارد. باز شدن دروازه در نیمه اول و تعویض غیرمنتظره سردار آزمون، در نهایت منجر به شکست تیم ملی ایران در سومین بازی و حذف دوباره و تکرار سکانس‌های گریه‌های تلخ بازیکنان پس از وداع با جام جهانی شد.

در نهایت و در شرایطی که برخی اخبار در ابتدا حاکی از احتمال ماندن کارلوس کی‌روش روی نیمکت تیم ملی ایران تا پایان آسیا 2023 بود، این سرمربی پرتغالی امروز با انتشار پستی با فوتبال ایران وداع کرد تا احتمالا واپسین آرزوهای دوران مربیگری خود را در کشور همسایه دنبال کند.

بعد از انقلاب هیچ کسی به اندازه کارلوس کی‌روش روی نیمکت تیم ملی ایران حضور پیدا نکرد. این سرمربی پرتغالی در اولین دوره حضور خود خاطرات شیرینی را رقم زد و البته بیش از حد معمول نیز حاشیه ایجاد کرد. اما نحوه ورود او در دومین دوره، لیست غیرمنتظره و عجیب برای جام جهانی، بردن تنها 25 نفر، تغییر سیستم مقابل انگلیس و در نهایت تاکتیک تکراری و قابل پیش بینی مقابل آمریکا، بخش تامل برانگیزی از وجهه او را در بین طرفداران فوتبال ایران از بین برد. بد بدرقه نیستیم و در نهایت بابت روزهای شیرین از تو تشکر می کنیم کارلوس کی‌روش. البته روزهای حزن انگیز و خاطرات بد هم کم نبود و اصلا شاید کاش این دوره دوم حضورت رقم نمی خورد تا خداحافظی ما با یکدیگر مانند آن صحنه حسرت تو بعد از تعویض بیرانوند مقابل انگلیس، با این سکانس پایانی تلخ نمی بود.

آریا فاطمی‌مقدم