حکایت شیرینی و تلخی‌های مشاغل خانگی از زبان زنان روستایی و عشایر جنوب کرمان

ایسنا/کرمان مشاغل خانگی در راستای رونق کسب و کارهای خُرد جهشی در بهبود اقتصادی خانوارها ایجاد کرده است که این کلید طلایی در دستان ترک خورده زنان عشایر و روستایی می‌چرخد.

به گزارش ایسنا، وقتی رونق کسب و کارهای خُرد خانگی به عنوان یکی از سیاست های نظام و دولت ها در دستور کار قرار گرفت تصمیم نهایی بر این بود که تشکیل زنجیره تولید و مصرف نظارت و حمایت شود. اما نظارت خوب پیش رفت تا جایی که شاهد هستیم زنان روستایی و عشایر در محیط خانه علاوه بر انجام کارهای روزمره با صرف حداقل هزینه نان آور خانواده نیز هستند اما حمایت های جانبی که در بسته های تشویقی تعریف شده اند آن قدر دست به دست شده اند و صاحبان این مشاغل را دغدغه مند کرده اند که بعضا عطایش را به لقایش می بخشند.

رضایت مندی نسبی و آنچه وظیفه تولیدکننده است دیده می شود اما قفلی که بانک ها برای تامین اندک نقدینگی موردنیاز متقاضیان زده اند آن کلید طلایی که در دستان زنان و دختران عشایر و روستایی برای شکوفایی اقتصادی هست، دیگر کارساز نیست و این گره های کور روز به روز محکم تر می شوند و از طرفی باعث دلسردی و ریزش علاقمندان صاحبان این بنگاه های کوچک اما تاثیرگذار خواهند شد.

وقتی زنان با رغبت و بدون منت در ایجاد اشتغال خانوادگی و سودمند مشارکت دارند، چرا باید با سنگ اندازی هایی روبرو بشوند که هیچ توجیهی ندارند و یادمان باشد این شیوه برخورد با تولیدکنندگان کم توقع دیر یا زود نتیجه ای جز اینکه جامعه روستایی دوباره شهرنشین و مصرف کننده محض بشوند در بر نخواهد داشت و اینکه متولیان میراث فرهنگی در تولید صنایع دستی به عنوان بخشی از مشاغل خانگی کاملا منفعلانه عمل می کنند جای تامل است.

در بازدیدی که مدیرکل دفتر توسعه فعالیت‌های کشاورزی زنان روستایی و عشایر وزارت جهاد کشاورزی از چندین بنگاه خانگی در جیرفت داشت، آنچه به عنوان سد راه توسعه بیش از پیش این درآمدهای کم هزینه بیان شد تنها مشکل کسانی بود که نان آور شدند.

اینکه یک زن روستایی در گوشه حیاط خانه اش چند مرغ، یک گاو و یا باغچه سبزی دارد باید حمایت و تشویق شود و دیدن این همه همت از زنان سختکوش عشایر و روستایی یعنی کاهش دغدغه مندی برای امرار معاش.

اما لحظه به لحظه با زنان نان آور

یکی از صاحبان مشاغل خانگی که با خرید چند راس گاو یک تولیدکننده است و نه مصرف کننده، می گوید: من دو راس گاو خریدم و از صندوق روستا مقداری وام گرفتم که فقط محل مناسبتری برای نگهداری دام ها درست کنم که قسمتی از آن همچنان ناپایدار و خراب است.

این زن سرپرست خانوار عدم توان مالی برای خرید شیردوش را از مشکلاتش بیان کرد و ادامه داد: وقتی امکانات نداشته باشیم کار خسته کننده می شود و ارزش ندارد برای درآمد ناچیزی این همه درگیر باشیم.

اما یک تولید کننده دیگری که چند راس دام و بوقلمون نگهداری می کرد با اینکه از کسب درآمدی دارد راضی بود اما از شیوه سنتی در مشاغل خانگی که فقط افزایش هزینه و زحمت دارند گله کرد و گفت: شیوه های سنتی عامل خستگی هستند کاش در پرداخت تسهیلات این قدر سختگیری نمی کردند و ضمانت های زنجیره ای را قبول می کردند.

دختر جوانی با مادرش یک دار قالی داشتند که باز از سنگ اندازی ها و عدم حمایت میراث فرهنگی گله مند بودند و مادر خانواده می گفت با بی توجهی ها بچه هایم رغبت به این کار ندارند اما بیمه هستم و بازنشسته شدم و ماهیانه یک میلیون و 500 هزار تومان حقوق می گیرم.

به هر حال طرح مشکلات فراروی مشاغل خانگی به این چند مورد خلاصه نمی شود و شرکت کنندگان در دومین نمایشگاه دستاوردهای زنان روستا و عشایر که به مناسبت ایام دهه فجر راه اندازی شده است، دل پر دردی دارند و مشکلات را با فرماندار جیرفت اینگونه در میان گذاشتند.

به گفته یکی از صاحبان مشاغل خانگی برای دریافت کُد بهداشتی از دانشگاه علوم پزشکی برای عرضه تولیدات به بازار باید یک کارشناس بهداشت با حقوق ماهیان پنج میلیون تومان استخدام شود تا بر نحوه تولید و بسته بندی نظارت شود و این بنگاه کوچک که تُرشی و گندم برشته و شیرینی سنتی تولید می کند مشمول اخذ کُد بهداشتی شود که این زن سرپرست خانواده با ناراحتی می گوید مگر من چقدر درآمد دارم که پنج میلیون تومان به کارشناس بدهم؟

یکی دیگر از تولید کنندگان می گوید: همایش پیاده روی خانوادگی را در جیرفت برگزار کردند اگر یک غرفه در حاشیه مسیر برای زنان سرپرست خانوار تهیه می کردند چقدر هزینه داشت؟

 اما زن همه فن و حریفی که از شیر مرغ تا جان آدمیزاد در غرفه اش یافت می شد تند تند تولیداتش را بر شمرد و گفت: از زعفران، پسته و گیاهان دارویی گرفته تا تخمه آفتابگردان و سنجد تولید می کنم و با لهجه شیرین عشایری خطاب به فرماندار جیرفت، سرپرست شهرداری و مدیرکل دفتر توسعه فعالیت‌های کشاورزی زنان روستایی و عشایر وزارت جهاد کشاورزی می گوید: من با این همه درآمدزایی سربار هیچ کس نیستم من چه ضرری دارم که نباید حمایت بشوم؟

 بخش شیرین این گزارش حضور شادمانه زنان حصیربافی بودند که از فروش تولیدات خود در این نمایشگاه خوشحال هستند و می گویند: کاش همیشه یک مکانی بود ما تولیداتمان را می فروختیم. آخه افرادی به مارز و قلعه گنج می آیند و صنایع دستی ما را به قیمت ناچیز می خرند و با سود زیاد وارد بازار می کنند.

دختر جوانی نیز می گوید: من در تولید و فروش محصولاتم مشکلی ندارم اما برای تامین نقدینگی و تهیه ملزومات تولید خیلی خیلی مشکل دارم و اینکه از 20 کیلوگرم گوجه فرنگی یک کیلو برگه خشک تولید می شود یعنی ما نیاز به حمایت داریم که اگر از روش مکانیزه استفاده کنیم هم هزینه ها کم می شوند و هم با رعایت بهداشت بازار فروش بهتری خواهیم داشت.

شهرداری ها باید پای کار بیایند

مهری مداحی مدیرکل دفتر توسعه فعالیت‌های کشاورزی زنان روستایی و عشایر وزارت جهاد کشاورزی نیز در گفت و گو با ایسنا از وجود ۵۷۰۰ صندوق خُرد در سطح کشور خبرداد و گفت: خروجی صندوق های خُرد قابل قبول است زیرا این اعتبار به سمت اشتغال و اقتصاد خانوارها هدایت می شود که می توان گفت 90 درصد اعتبارات آنها به جا هزینه می شود.

 وی عدم حمایت از صنایع دستی زنان روستایی را تشریح کرد و افزود: حوزه کاری ترویج بخش کشاورزی و متولی صنایع دستی، میراث فرهنگی است اما صاحبان این مشاغل عضو صندوق های خُرد هستند.

مداحی سلامت تولیدات را مورد تاکید قرار داد و بروکراسی اداری برای اخذ کُدهای بهداشتی نقد کرد و افزود: طی تفاهمنامه هایی با وزارت بهداشت در بخش مزرعه سالم و باغچه های خانگی موفق شدیم و انتظار است برای اخذ مجوزهای بهداشتی با صاحبان مشاغل خانگی همکاری شود.

وی وضعیت مشاغل خانگی را متناسب با ظرفیت های موجود مثبت ارزیابی کرد و گفت: منطقه جنوب کرمان در این راستا دارای ظرفیت های بی نظیری است که می طلبد استانداری و فرمانداری ها کمک کنند تا در اخذ تسهیلات کمتر دچار چالش بشویم.

مدیرکل دفتر توسعه فعالیت‌های کشاورزی زنان روستایی و عشایر وزارت جهاد کشاورزی ضمانت های اجتماعی و زنجیره ای را در کاهش مشکلات فراروی مشاغل خانگی پیشنهاد داد و اظهار کرد: تسهیلات زیر 50 میلیون تومان دست فرمانداری ها است لذا با همکاری شورای بانک ها روند پرداخت تسهیلات باید تسریع شود.

وی اخذ مجوزهای بهداشتی را نیز از مولفه های موثر بر روند تولیدات و بازارهای عرضه عنوان کرد و گفت: متاسفانه بعضی از استان ها سلیقه ای عمل می کنند که باید دانشگاه علوم پزشکی در این زمینه به کمک زنان روستا و عشایر بیایند.

وی احداث محل دائمی برای عرضه تولیدات زنان روستایی و عشایر را از دیگر مطالباتی برشمرد که طبق قانون برعهده شهرداری هاست و افزود: ماده 30 شهرداری ها را برای ایجاد بازارچه های هفتگی موظف کرده و باید کمک کنند تا زمینه عرضه محصولات سالم فراهم شود زیرا نسبت به سبد غذایی سالم تعهد داریم.

مشاغل خانگی پیشرو در تولیدات سالم

 مهدی میجانی مسئول هماهنگی ترویج کشاورزی جنوب کرمان از 27 صندوق خُرد زنان روستایی و عشایر در منطقه خبر داد که 625 نفر عضو دارند و گفت: این صندوق ها داخلی و بدون اساسنامه هستند که واجدین شرایط به صندوق کارآفرینی امید معرفی می شوند و حداکثر میزان اعطای تسهیلات 200 میلیون تومان است.

وی از رویه استفاده بهینه از تسهیلات مشاغل خانگی انتقاد کرد و افزود: اینکه مبلغ تسهیلات در اختیار مدیرعامل صندوق قرار می گیرد و بین اعضاء تقسیم می شود خروجی مورد انتظار را برآورده نمی کند لذا بهتر است به صورت متمرکز و یک اقدام کارشناسی عام النغعه ای صورت بگیرد و حمایت از بخش صنایع دستی زنان روستایی، بسته بندی، کشت گیاهان دارویی، دامداری نیز از این طریق انجام شود.

میجانی هدف ترویج را آموزش جامعه هدف به سمت کشت تولیدات اقتصادی دانست و افزود: باید زنان روستاهایی که خاستگاه رویش گیاهان دارویی هستند را به سمت کشت این محصولات ترغیب کنیم زیرا در حال حاضر بازار تقاضا در این زمینه فعال و پویا است.

مسئول هماهنگی ترویج کشاورزی جنوب کرمان طرح مزرعه سالم و ایجاد باغچه های خانگی را با هدف سلامت جامعه روستایی موفقیت آمیز عنوان کرد که مورد استقبال قرار گرفته اند و اظهار کرد: باغچه های خانگی حداقل 50 مترمربع هستند که با نظارت و آموزش کارشناسان همراه است و زنان روستا و عشایر توانسته اند علاوه بر تامین نیاز خانواده شان، درآمدزایی هم داشته باشند.

وی به نمایشگاه دستاوردهای زنان روستا و عشایر نیز اشاره کرد و گفت: علی رغم اینکه نمایشگاه مورد استقبال قرار گرفته اما تولیدکنندگان که زنان سرپرست خانوار هستند مطالباتی نیز دارند.

میجانی احداث محل دائمی یا روزبازار را در رونق مشاغل خانگی موثر دانست و اظهار کرد: روستا بازار ها با همین هدف راه اندازی شده اند اما انتظار است شهرداری ها در هفت شهرستان جنوب کرمان محلی را به این منظور اختصاص بدهند.

در احداث روزبازار و بازارچه دائمی کنار تولیدکنندگان هستم

احمد بلند نظر فرماندار جیرفت با ابراز خرسندی از تولیدات حاصل از مشاغل خانگی گفت: اقدامات انجام شده در حوزه بانوان قابل تقدیر است و در بحث مشاغل خانگی جنوب کرمان، زنان این خطه همگام با مردان در بخش کشاورزی، اشتغال و اقتصاد کمک کردند.

وی زنان روستا و عشایر را بازوی بخش کشاورزی دانست و اظهار کرد: لازم است دولت برای اعطای تسهیلات و اخذ مجوزهای لازم حامی تولیدکنندگان باشد و این مطالبات پیگیری خواهند شد.

فرماندار جیرفت از احداث محلی دائمی برای عرضه تولیدات زنان روستایی و عشایر خبرداد که با همکاری شهرداری رقم می خورد و افزود: با همکاری شهرداری حتما بازار عرضه تولیدات زنان روستایی احداث خواهد شد.

بلندنظر از برپایی نمایشگاه دستاوردهای زنان روستا و عشایر با همکاری شهرداری در آینده نزدیک خبر داد و گفت: در این نمایشگاه غرفه هایی برای عرضه محصولات زنان عشایر و روستا به صورت رایگان در نظر گرفته می شود که بتوانند از این فرصت استفاده کنند.

فرماندار جیرفت خواسته های صاحبان مشاغل خرد را به حق دانست و گفت: نظر استان نسبت به حمایت از مشاغل خانگی مساعد است لذا مشکلات راجع به نحوه اعطای تسهیلات را در دستور کار داریم و جز اولویت هستند.

وی با انتقاد از مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان و شهرستان جیرفت افزود: جا داشت مدیرکل میراث فرهنگی یا معاون صنایع دستی و مسئول میراث فرهنگی جیرفت در این نمایشگاه مشارکت و حضور داشته باشند که هر کدام باید جوابگوی بی توجهی صورت گرفته، باشند.

وی صنایع دستی زنان روستا و عشایر را جزو شگفتی هایی دانست که بی نظیر هستند و توجه به این مهم را از مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمان خواستار شد.

انتهای پیام