تصاویر شفق‌های قرمز در آمریکا و اروپا

طوفان‌های ژئومغناطیسی ناشی از انفجار‌های پلاسمایی که از خورشید به جو زمین می‌رسد، یک منظره شفق قطبی بی‌نظیر را به تماشاگران آسمان در کانادا، شمال آمریکا و اروپا ارائه کرده است. جریانی از پلاسمای خورشیدی شب گذشته به زمین رسید و اتمسفر زمین را با ذرات باد خورشیدی باردار کرد که باعث نمایش شفق‌های قرمز کمیاب در بخش‌های وسیعی از کانادا، شمال ایالات متحده و اروپا شد.

جدیدترین موج از این رقص نور‌های قطبی به طور ویژه قابل توجه بوده، زیرا در سایه‌های کمیاب قرمز وارد شده  که برای نفوذ بیشتر به اتمسفر زمین نیاز به غلظت بیشتری از ذرات باد خورشیدی دارد. مایک مک‌للان، شکارچی شفق قطبی مستقر در کبک کانادا توانسته تعدادی عکس بی‌نظیر از افق شعله‌ور با نور سبز درخشانی که به رنگ‌های نارنجی، قرمز و بنفش تبدیل می‌شود، ثبت کند و به اشتراک بگذارد.

آدرین مائودویت با انتشار منتخبی از تصاویری که انفجار‌های بنفش و سبز مانند یک آتش‌بازی را بر فراز منظره‌ای پوشیده از برف نشان می‌دهد، یکی از تعقیب‌کنندگان این رویداد است که در توئیتر نوشت: هیچ کلمه‌ای برای توصیف نمایش دیشب بر فراز نروژ وجود ندارد.

دَن تانر از آلبرتای کانادا نیز عکسی را به اشتراک گذاشته که طلوع خورشید زمستانی را با درخشش سبز و بنفش که آسمان سپیده‌دم را روشن می‌کند، ثبت کرده است. وی در یک توئیت نوشت: وای! منظره‌ خیره کننده امروز صبح در مرکز آلبرتا!

همچنین عکاسان آماتور و دیگر کاربران در این مناطق دسته‌ای از تصاویر زیبا و خیره کننده را از این شفق‌های قطبی سبز و قرمز در اسکاتلند به اشتراک گذاشته‌اند.

شفق قطبی یکی از پدیده‌های جوی کره زمین است. شفق قطبی پدیده ظهور نور‌های رنگین و متحرک در آسمان شب است و معمولا در عرض‌های نزدیک به دو قطب زمین بر اثر برخورد ذرات باردار باد خورشیدی و یونیزه شدن مولکول‌های موجود در یون‌سپهر (یونوسفر) زمین به وجود می‌آید.

شفق‌های قطبی نور‌های زیبایی هستند که به‌طور طبیعی در آسمان دیده می‌شوند و معمولاً در شب و در عرض‌های جغرافیایی قطبی به چشم می‌خورند. آن‌ها در یونوسفر تشکیل می‌شوند و در سپیده‌دم قطبی رویت پذیرند. در عرض جغرافیایی قطب شمال به آن‌ها شفق‌های شمالی نیز گفته می‌شود، نامی که در سال ۱۶۲۱ توسط «پیر گاسندی» روی این پدیده طبیعی نهاده شد. به شفق‌های قطبی، نور قطب شمال هم گفته می‌شود، زیرا آن‌ها غالباً در نیم کره شمالی دیده می‌شوند و هر قدر به قطب شمال نزدیک می‌شوید با توجه به مجاورت با قطب مغناطیسی شمالی زمین احتمال بیشتری می‌رود که بتوانید آن‌ها را ببینید. برای نمونه، در شمال شبه جزیره اسکاندیناوی، ایسلند، گرینلند و همین طور در آلاسکا و شهر‌های شمالی کانادا و روسیه امکان رویت آن‌ها بسیار زیاد است.

شفق‌های قطبی در نزدیکی قطب مغناطیسی شمالی ممکن است خیلی بالا باشند، ولی در افق شمالی به صورت سبز برافروخته و در صورت طلوع خورشید به صورت سرخ کمرنگ دیده می‌شود. شفق‌های قطبی معمولاً از سپتامبر تا اکتبر و از مارس تا آوریل روی می‌دهند. برخی از قبایل کانادایی به این پدیده رقص ارواح می‌گویند. شفق قطبی در طول چرخه خورشیدی و هنگام خروج جرم از تاج خورشیدی، در دفعات بیشتر و درخشنده‌تر مشاهده می‌شود.

در قطب جنوب نیز این پدیده روی می‌دهد، اما تنها در جنوبی‌ترین عرض جغرافیایی رویت‌شدنی است و گاهی نیز در آمریکای جنوبی و استرالیا روی می‌دهد. بنجامین فرانکلین نخستین کسی بود که به شفق‌های قطبی توجه نشان داد.

در حال حاضر انتظار می‌رود در طول روز‌های آتی این شفق‌ها همچنان ادامه داشته باشند و احتمالاً شدیدتر شوند، زیرا یک پرتاب جرم تاجی (CME) که یک انفجار پلاسما از اتمسفر بالای خورشید است، در ۱۵ فوریه از خورشید فوران کرده است و امروز به زمین می‌رسد. مشاهده شفق حاصل از این برخورد تا جنوب انگلیس و ایالات متحده قابل انتظار است.

انتظار می‌رود طوفان‌های ژئومغناطیسی حداقل تا ۱۹ فوریه ادامه داشته باشند، بنابراین اگر می‌توانید، به سمت شمال زمین بروید تا بهترین استفاده را از این رویداد چشم‌نواز ببرید.

منبع:اسپیس

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی علوم فضایی و نجوم