تشدید پاکسازی منتقدان و ناسیونالیسم در روسیه

آفتاب‌‌نیوز :

در گزارشی به مناسبت اولین سالگرد حمله روسیه در ۲۴ فوریه به اوکراین به بررسی تبعات این جنگ پرداخته و نوشته است:

به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، « فقط یک جا یک علامت "Z" - سمبل عملیات نظامی ویژه روسیه - روی یک ساختمان یا یک فروشگاه تعطیل شده یک خرده فروش غربی به عنوان نشانی از جنگ اوکراین دیده می‌شود. پوستری از یک سرباز با چهره‌ای جدی با شعار "سربلند باد قهرمانان روسیه" به یادمان می‌آورد که جنگ در اوکراین یک سال است که به طول انجامیده است.

فروشگاه‌های غربی از روسیه رفته‌اند، اما مشتریان روس همچنان می‌توانند محصولات آنها را پیدا کنند یا مشابهشان را ذیل یک نام یا برند روسی بخرند.

برای مشاهده وارد شدن تغییرات دردناک به زندگی در روسیه نیاز به تلاش بیشتری دارید.

دولت با دست زدن به سرکوب گسترده، مخالفان سیاسی را ساکت یا محبوس کرده یا آنها را به خارج از کشور فراری داده است. به دنبال اجرای اولین طرح بسیج نیروهای ذخیره توسط ارتش روسیه از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون چندین خانواده از هم پاشیده شده اند. تلویزیون دولتی روسیه نفرت علیه غرب را اشاعه داده و این پیام‌های اطمینان بخش را مبنی بر اینکه بیشتر جهان هنوز موافق روسیه است نشر می‌دهد.

و تلفات روسیه در میدان جنگ هزاران نفر است.

سرکوب منتقدان

سوفیا سابوتینا اهل سن پترزبورگ به آسوشیتدپرس گفت: در واقع، جنگ زندگی های بسیاری از جمله زندگی ما را ویران کرده است.

او هفته‌ای دو بار به یک بازداشتگاه مراجعه کرده تا برای ساشا اسکوچیلنکو، شریکش که یک هنرمند و موسیقی‌دان بوده و سلامتش مشکلات جدی پیدا کرده، غذا و دارو ببرد. اسکوچیلنکو در ماه آوریل به دلیل آنکه به جای برچسب قیمت اجناس سوپرمارکت، شعارهای ضدجنگ گذاشت دستگیر شد.

او در ارتباط با قانون انتشار اطلاعات نادرست در مورد ارتش روسیه متهم است؛ یکی از قوانین جدید ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه که عملاً مخالفت علنی علیه جنگ را جرم انگاری می کند. این سرکوب در روسیه پساشوروی به شکلی فوری، بی رحمانه و بی سابقه به اجرا در آمده است.

رسانه ها نمی‌توانند عملیات روسیه در اوکراین را "جنگ" بنامند و معترضانی که از این کلمه بر روی پلاکاردها استفاده کنند با جریمه های سنگین مواجه می‌شوند. اکثر معترضانی که به خیابان‌ها ریختند به سرعت دستگیر شدند و تجمعات خاموش شد.

سایت های خبری مستقل و فیسبوک، اینستاگرام و توییتر مسدود شدند. پخش برنامه یک ایستگاه رادیویی برجسته متوقف شد. روزنامه نوایا گازتا به رهبری دیمیتری موراتوف برنده جایزه صلح نوبل سال ۲۰۲۱، مجوز خود را از دست داد.

اسکوچیلنکو می‌گوید یک فعال نیست، بلکه فردی است که از جنگ می‌ترسد. او با مجازات احتمالی ۱۰ سال زندان مواجه است.

منتقدان برجسته پوتین یا روسیه را ترک کرده یا دستگیر شدند. از جمله آنها ایلیا یاشین به هشت سال و نیم زندان محکوم شد، ولادیمیر کارا مورزا در انتظار محاکمه در بازداشت است و آلکسی ناوالنی نیز همچنان در زندان است.

هنرمندان مخالف جنگ به سرعت کار خود را از دست دادند و نمایش‌ها و کنسرت‌های آنها لغو شد.

یاشین سال گذشته میلادی از زندان به آسوشیتدپرس گفت: انکار این واقعیت که پوتین توانسته بخش قابل توجهی از جامعه ما را بترساند، سخت است.

پیشبرد خط مشی دولت

پاکسازی منتقدان با موجی از پروپاگاندا همراه شد. تلویزیون دولتی روسیه برخی از برنامه‌های سرگرم‌کننده را به حالت تعلیق درآورد و برنامه‌های سیاسی و خبری را گسترش داد تا این روایت را تقویت کند که روسیه در حال خلاص کردن اوکراین از شر نازی‌ها است؛ ادعای نادرستی که پوتین آن را بهانه‌ای برای تهاجم به اوکراین قرار داد. یا اینکه ناتو دارد از طریق عروسک‌های خیمه شب‌بازی خود در کی‌یف عمل می کند اما مسکو پیروز خواهد بود.

دیمیتری کیسلف، یک مجری روس در ماه دسامبر در برنامه هفتگی خود اعلام کرد: "ساختار جدیدی در جهان دارد در مقابل چشمان ما ظاهر می‌شود. دنیا در حال خلاص شدن از شر رهبری غرب است. بخش عمده بشریت با ماست."

دنیس ولکوف، مدیر مرکز افکارسنجی مستقل ارشد لوادا در روسیه می‌گوید که این پیام‌ها در روسیه به خوبی دریافت می‌شود. او خاطرنشان کرد: "این ایده که ناتو می‌خواهد روسیه را ویران یا حداقل تضعیف کند سالهای زیادی است که اعتقاد رایج سه چهارم (پاسخ‌دهندگان نظرسنجی) بوده است."

کرملین روایت خود را به جوانان منتقل می‌کند. اخیرا به دانش‌آموزان گفته شد که برای سربازان روسی شرکت کننده در جنگ نامه بنویسند، و برخی از مدارس برای فارغ‌التحصیلانی که در اوکراین می‌جنگند، "میز قهرمان" تعیین کردند.

در ماه سپتامبر، مدارس موضوعی را تحت عنوان "گفتگوها درباره چیزهای مهم" را اضافه کردند. یک سری برنامه‌های درسی دانش‌آموزان مقاطع هشتم تا یازدهم روسیه که توسط خبرنگار آسوشیتدپرس دیده شد تصریح کرده، روسیه "مأموریت ویژه" ایجاد یک "نظم جهانی چندقطبی" را دارد.

حداقل یک معلم روس که از تدریس این درسها امتناع کرد اخراج شد. هر چند شرکت در این کلاسها اجباری نیست، اما برخی از والدینی که فرزندانشان در آنها شرکت نکردند، از سوی مدیران یا حتی پلیس تحت فشار قرار گرفتند.

تاب آوردن تحریم‌ها

اقتصاد تحریم‌زده روسیه به لطف رکورد شکنی در درآمدهای نفتی و کسب حدودا ۳۲۵ میلیارد دلار درآمد از این ناحیه با بالا رفتن قیمت های انرژی فراتر از انتظارها عمل کرد. بانک مرکزی روسیه با بالا بردن نرخ در حال افزایش بهره، ارزش واحد پول روبل که در حال نزول بود را تثبیت کرد و این واحد پول حالا وضعیت قدرتمندتری در برابر دلار حتی نسبت به زمان قبل از حمله به اوکراین دارد.

با این وجود شرکت‌های مشهور خارجی مانند مک دونالد، ایکیا، اپل، استارباکس و شرکت‌های دیگر، روسیه را ترک کردند و بعضا معادلهای روسی جای آنها را گرفتند.

خدمات‌رسانی شرکت‌های ویزا و مسترکارت به حال تعلیق در آمد اما بانک‌های روسیه به سامانه تراکنش داخلی MIR روی آوردند، به این ترتیب کارت‌های موجود در کشور فعال ماندند؛ کسانی که به خارج از کشور سفر ‌کنند از پول نقد استفاده می‌کنند. پس از آنکه اتحادیه اروپا پروازها از روسیه را ممنوع کرد، قیمت بلیط‌های هواپیما افزایش یافت و دسترسی به مقاصد دشوارتر شد. سفرهای خارجی اکنون برای یک اقلیت ممتاز در دسترس است.

جامعه شناسان می گویند که این تغییرات اکثر روس ها را که میانگین حقوق ماهانه آنها در سال ۲۰۲۲ حدود ۹۰۰ دلار بود، آزار نداده است. تنها حدود یک سوم آنها پاسپورت بین المللی دارند.

تورم روسیه حدود ۱۲ درصد افزایش یافت اما پوتین از مزایای جدید برای خانواده‌های دارای فرزند و افزایش ۱۰ درصدی حقوق بازنشستگی و حداقل دستمزد خبر داد.

مک‌بوک‌ها و آیفون‌ها هنوز در روسیه به راحتی در دسترس هستند، و اهالی مسکو می‌گویند رستوران‌ها همچنان غذای دریایی ژاپنی، پنیر اسپانیایی و شراب فرانسوی دارند.

ولادیمیر یک شهروند مسکویی که برای امنیت خود نامش را فاش نکرد گفت: "بله، هزینه ها کمی بیشتر شده اما کمبودی وجود ندارد. اگر در مرکز شهر قدم بزنید، این تصور برایتان ایجاد می‌شود که هیچ اتفاق بدی نمی‌افتد. بسیاری از مردم آخر هفته ها کارهای عادی خود را انجام می‌دهند. افراد کمتری به کافه‌ها می‌روند اما آنها هنوز آنجا هستند".

با این حال، او اعتراف کرد که پایتخت روسیه خالی تر به نظر می رسد و مردم غمگین تر به نظر می رسند.

"در سنگرها، یا بدتر"

شاید بزرگترین شوک ماه سپتامبر رخ داد، زمانی که کرملین ۳۰۰۰۰۰ نیروی ذخیره ارتش را بسیج کرد. اگرچه این فراخوان برای "بخشی از نیروهای ذخیره" اعلام شد، اما باعث ایجاد وحشت در سراسر کشور شد زیرا اکثر مردان زیر ۶۵ سال - و برخی از زنان - به طور رسمی بخشی از این نیروهای ذخیره هستند.

پس از صدور این فراخوان بلیط پروازهای خارجی در عرض چند ساعت فروخته شد و صفوف طولانی در گذرگاه‌های مرزی روسیه شکل گرفت. بر اساس برآوردها صدها هزار نفر در هفته‌های بعد از صدور این فراخوان خاک روسیه را ترک کردند.

ناتالیا، یک کارمند بخش پزشکی روسیه، به همراه دوستش بعد از تحویل دادن برگه احضاریه به مادرش مسکو را ترک کرد. درآمد آنها به نصف کاهش یافت و او دلش برای خانه‌اش تنگ شد اما آنها تصمیم گرفتند مدت یک سال این وضعیت را امتحان کنند.

ناتالیا ادامه داد: ما بین خودمان می‌گوییم به مجرد این که وضعیت آرام شد می‌توانیم برگردیم. اما بخش دیگر مشکل حل نخواهد شد. یک گلوله برفی بزرگ در حال غلتیدن به سمت پایین است و هیچ چیز به آن وضعیتی که قبلا داشت بر نخواهد گشت.

سربازان از شرایط بد زندگی در پایگاه‌ها و کمبود تجهیزات شکایت کرده‌اند. همسران و مادران آنها مدعی بودند که آنها را بدون آموزش و تجهیزات مناسب به جبهه اعزام کرده‌اند و آنها در آنجا به سرعت مجروح شده اند.

یک زن روس حین مخالفتش با بردن شوهرش به ارتش گفت که زندگی خانوادگی او پس از اینکه ناگهان مجبور شد از فرزندان و مادرشوهر مریضش مراقبت کند، از هم پاشید.

او که نامش را فاش نساخت بیان کرد: "این اتفاق سخت بود. فکر می‌کردم عقلم را از دست می‌دهم." او بیان کرد که شوهرش با مرخصی به خانه آمد در حالی که از ذات الریه رنج می‌برد و به مراقبت روانی نیاز پیدا کرده چون با هر صدای بلندی از جا می پرد.

واسیلی، یک شهروند ۳۳ ساله مسکویی فهمید مقامات در ماه جاری دو بار تلاش کردند تا احضاریه او را به آدرس خانه سابق او که به طور رسمی ثبت شده، تحویل دهند. او مطمئن نیست که موضوع احضاریه معرفی کردنش به ارتش یا پاک کردن سوابق سربازی‌اش بوده است، به‌ویژه آنکه در ماه سپتامبر نیز تلاش شد تا اوراق فراخوان به او داده شود اما او گفت قصد ندارد که برای فهمیدن موضوع اقدام کند.

واسیلی که به خاطر امنیت خود نام خانوادگی خود را مخفی کرد، افزود: "همه دوستان من که برای فهمیدن این موضوع (به دفتر سربازی) رفتند اکنون در سنگر ها هستند یا وضعیت بدتری پیدا کرده‌اند".

وولکوف، مدیر مرکز افکارسنجی لوادا گفت که احساس غالب در میان روس ها این است که جنگ "در جایی دور دست بوده و مستقیماً ما را تحت تأثیر قرار نمی دهد."

او ادامه داد، در حالی که نگرانی‌ها از بابت این حمله و بسیج نیروها در طول این یک سال در نوسان بود، "مردم دوباره احساس کردند که این جنگ واقعاً همه را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد و پیش خود می گویند، خب خدا را شکر، ما به زندگی عادی خود ادامه می دهیم."

برخی از اعلام یک طرح جدید بسیج نیرو می ترسند که کرملین چنین چیزی را رد می کند.

زندگی های از دست رفته

همزمان با ایجاد بن‌بست در این جنگ به سبب شکست ها و عقب‌نشینی ها، برخی خانواده ها بدترین خبر ممکن را دریافت کردند: اینکه یکی از عزیزانشان در جنگ کشته شد.

برای یک مادر تحمل چنین خبری سخت است.

او به آسوشیتدپرس گفت، وقتی به او گفته شد پسرش احتمالا ماه آوریل حین خدمت در کشتی رزمناو موسکوا و به هنگام غرق کردن این کشتی مفقود و یا کشته شده حالت هیستریک به او دست داده و شروع به تشنج کرد.

این زن که نامش را فاش نکرد گفت باور کشته شدن او برایش سخت است.

ارتش روسیه فقط کشته شدن بیش از ۶۰۰۰ تن از نیروهایش را در جنگ اوکراین تایید کرده است اما غربی ها این تلفات را معادل ده‌ها هزار تن برآورد کرده‌اند. پوتین غرامتی سخاوتمندانه- معادل ۱۲ میلیون روبل (حدود ۱۶۰۰۰۰ دلار) را به خانواده های کسانی که در لیست کشته شدگان در این عملیات هستند قول داده است.

در ماه نوامبر، او با ده ها تن از مادران سربازان روس که طبق گزارش رسانه های روسی از میان حامیان و مقامات کرملین دستچین شده بودند ملاقات کرد و به یکی از آنها گفت که مرگ پسرش بیهوده نبوده است.

پوتین به او گفت:"علت مردن برخی از مردم مشخص نیست مثلا به دلیل مصرف نوشیدنی الکلی یا چیز دیگری. وقتی آنها بمیرند، نمی توان گفت که آیا آنها زندگی کردند یا نه. زندگی آنها بدون جلب توجه گذشت. اما پسر شما قطعا زندگی کرد. متوجه هستید؟ او به هدفش رسید."»