توسعه بی‌رویه شهرها، باعث از بین رفتن فرهنگ شهری می‌شود

حجت‌الاسلام محمدهادی هدایت استاد حوزه و دانشگاه در نشست اخلاق مهندسی که به مناسبت هفته مهندس و در راستای رزمایش ملی تخصصی جهادگران عمران و معماری در حرم مطهر حضرت احمدبن‌موسی (ع) در شیراز برگزار شد، معیار اخلاق درست را خلق عظیم عنوان کرد و گفت: خلق عظیم یعنی مشکل مردم را مشکل خود بدانیم، یعنی حرص داشته باشیم برای حل مشکلات مردم.

او، در بیان معیار شهر اسلامی طبق آیه قرآن، تصریح کرد: اولین شهر را حضرت نوح، و بعد از آن، حضرت ابراهیم است که امنیت و سلامت، و رفاه یا توسعه اقتصادی داشت که از معیار‌های شهر اسلامی است.

به گفته حجت‌الاسلام هدایت، با بیان اینکه ما معتقدیم که شهر یک موجود زنده است و روح دارد، تاکید کرد: مهندسین شکل این‌موحود را طراحی می‌کنند و این شکل، باید مناسب جان و روح اسلام باشد که بر یک مبنای مهم دینی برمی‌گردد که شهر، روحی مجزا از افرادش دارد و یک‌حقیقتی است.

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه سالیان زیادی است که در حوزه‌های علمیه در این مورد تحقیق می‌کند، گفت: شهر، انسانی اجتماعی است که تابع شهر فرافیزیکی است که افرادش هستند.  

او، توسعه بی‌رویه شهر‌ها را دلیل از بین رفتن فرهنگ شهری دانست و گفت طبق تحقیقات ما در منابع اسلامی، شهر نباید بیشتر از ۲۰‌کیلومتر باشد و در مورد حومه شهر هم چهار فرسخ معین شده است.  

این محقق علوم دینی، با اشاره به اینکه علوم دینی برای مرکز شهر هم تعاریفی دارد، مرکز شهر را به قلب شهر تشبیه کرد و گفت: شهر باید به صورت دایره‌ای حول مرکز شهر باشد.

به گفته او، محلات هم باید حریم داشته باشند و مرکز هر محله، باید مسجد اصلی محله باشد و مجموعا ۱۶۰ خانه حول این مسجد است. این نوع شهرسازی دچرا در جریان بافت سنتی شهر‌های بزرگ مثل شیراز می‌توان مشاهده کرد.

حجت‌الاسلام هدایت با تاکید بر اینکه توسعه شهر باید افقی باشد نه عمودی؛ و مردم جریان طلوع و غروب خورشید را مشاهده کند، گفت: در کتاب اصول کافی آمده است: خداوند متعال برای هر ساختمان ملکی را قرار می‌دهد، این ملک فریاد میزند به کسی که بیش از ۸ زراع، یا به عبارتی ۴ متر بالاتر می‌سازد؛ یعنی ساختمان نباید بیش از ۴ متر ارتفاع داشته باشد.

این استاد دانشگاه با اشاره به راه‌سازی در شهرها، از ممنوعیت کوچک کردن راه‌های عمومی در معارف اسلامی خبر داد و گفت: در دین اسلام، مطلوبیت وسعت راه‌ها مناسب با جمعیت مورد تاکید قرار گرفته است.

او با بیان اینکه با ظهور امام عصر (عج)، شهرسازی مورد توجه ویژه قرار می‌گیرد، تاکید کرد: در شهر سالم، انسان سالم رشد می‌کند.

حجت‌الاسلام هدایت  گفت: دولت اسلامی باید زمین را به کسی بدهد که برای اسکان یا امرار معاش از زمین استفاده کند و در واقع ساختمان، باغ، یا آنچه در زمین بوجود می‌آید یا همان رقیه زمین باید خرید و فروش کند.  

او، با تاکید بر ممنوعیت انبوه‌سازی در دین اسلام، گفت: با مسکن نباید تجارت کرد، بلکه پول جامعه باید در چرخه تولید به کار رود.

حریم‌مسکن و درخت، مطلوبیت وسعت مسکن، از مواردی است که به گفته او، در اسلام بر آن تاکید شده، تصریح کرد: خانه مرکز رشد خانواده و محیط رشد و اقتصادی زن است؛ نه خوابگاه افراد خانه.

او معتقد است که حداقل فضای مسکن در شهرسازی باید هزار متر باشد، و امنیت اخلاقی، جانی و مالی در آن رعایت شود.

این استاد دانشگاه با بیان اینکه در اسلام، برای شکل و رنگ و نماد‌ها در خانه برنامه دارد، از نظم و نظافت، زیبایی، و کاشت درختان مثمره در شهرسازی اسلامی گفت و افزود: آب باید در وسط شهر در جریان باشد.  

او با بیان اینکه ما معتقدیم که مشاهده طبیعت و فصول چهارگانه، افق، خاک‌بازی کودکان، در تربیت فرزندان تاثیر به‌سزایی دارد، ادامه داد: مسجد، مراکز تعلیم و تربیت و بازارچه‌ها در محلات اسلامی، در مرکز محله قرار دارد که در کنترل امنیت و ایمنی محلات بسیار موثر است.

محسن قنادزاده مسئول سازمان بسیج مهندسین عمران و معماری کشور با اشاره به زلزله در کشور‌های ترکیه و سوریه، به اهمیت کار مهندسین عمران و معماری اشاره کرد و افزود: اگر ما اخلاق مهندسی را رعایت کنیم، آسایش و آرامش را توامان به همشهریان می‌دهیم.

در پایان این نشست، از مهندسین برتر بسیجی تجلیل شد.

باشگاه خبرنگاران جوان فارس شیراز