ساترا بخش‌های ممیزی‌شده سریال‌ها را پخش می‌کند/ مشکل «سقوط» چیست؟

به گزارش خبرنگار مهر، نشست خبری نخستین نمایشگاه رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر ایران «رصتا» امروز دوشنبه اول اسفندماه با حضور سعید مقیسه رئیس ساترا برگزار شد.

مقیسه در ابتدای این نشست عنوان کرد: برای اولین بار قرار است نمایشگاهی با نام رصتا با عنوان رسانه‌های صوت و تصویر ایران برگزار شود که این رویداد در محل دائمی نمایشگاه‌های بین‌المللی تهران و از تاریخ ۱۱ تا ۱۴ اسفند سال جاری برگزار خواهد شد.

وی اضافه کرد: شرکت‌کنندگان در نمایشگاه شامل بخش‌های مختلف ساترا و سکوهای دارای مجوز ساترا می‌شوند که تاکنون ۳۳۷ رسانه مجوز فعالیت گرفته‌اند. همچنین بخش‌های مختلفی از سازمان صداوسیما، واحدهای تولیدی شبکه‌ها و واحدهای مستقل تولیدی، بخش معاونت فضای مجازی صداوسیما و بخش‌هایی از معاونت توسعه و فناوری سازمان هم در این نمایشگاه حضور دارند.

رئیس ساترا درباره شرکت‌کنندگان تصریح کرد: این‌ها شرکت‌هایی هستند که به استارتاپ ها کمک می‌کنند و سالانه یک بار عملکردشان ارزیابی می‌شود. در این نمایشگاه هم شرکت‌های قبلی برای گزارش عملکرد و هم شرکت‌های متقاضی جدید حضور دارند که واسطی برای رسانه‌ها هستند و به غیر از این فعالان صنعت صوت و تصویر، اپراتورهای مخابراتی، مراکز داده و پیام‌رسان‌ها هم به این رویداد دعوت شده‌اند.

وی اضافه کرد: ساترا هم بخش‌های متنوعی در این نمایشگاه دارد که بخشی از آن به معرفی ساترا، اساسنامه ساترا، سامانه‌های مرتبط اختصاص دارد. موضوع تنظیم‌گری در جهان با تمرکز بر فعالیت پژوهشکده فضای مجازی ساترا در کنار دانشگاه صداوسیما، معاونت فضای مجازی و مرکز تحقیقات سازمان هم در این نمایشگاه مطرح می‌شود.

مقیسه ادامه داد: تشریح فرآیند صدور مجوز رسانه و ارزیابی رسانه‌ها هم بخشی از این نمایشگاه است. آمارهای مجوزگیرندگان، شناسنامه آن‌ها در آنجا مشخص خواهد شد.

رئیس ساترا در ادامه درباره دیگر بخش‌های این نمایشگاه توضیح داد: برنامه‌هایی مربوط به توانمندسازی رسانه‌ها در این فضا عرضه می‌شود. بخش دیگری که در این قسمت مربوط به ساتراست، مباحث مربوط به تنظیم‌گری حقوقی است. مشاوره‌هایی مربوط به حقوق مالکیت فکری، فهرست مقرراتی که ساترا تنظیم کرده، حقوق عامه و کتاب‌های مرتبط با تنظیم گری حقوقی عرضه می‌شود.

وی اضافه کرد: مباحث مربوط به تنظیم گری داده‌محور و سرویس‌های داده‌محور و بحث‌های مربوط به سواد فضای مجازی نیز در این حوزه انجام خواهد شد. همچنین نشریاتی که ساترا دارد در این نمایشگاه معرفی می‌شود، نقشه بازار عرضه می‌شود؛ اینکه بازیگران این میدان در جهان چه کسانی هستند. مباحث مربوط به تسهیل گری در آنجا عرضه می‌شود. همچنین کسب و کارهای سفارش دهنده آگهی بازرگانی آنجا بررسی می‌شوند.

مقیسه درباره یکی از این بخش‌ها تصریح کرد: بخش دیگری هم برای تنظیم‌گری محتوایی داریم، ممیزی‌هایی که اعمال شده، آنچه که با مجوز ساترا پخش‌شده، نظارت‌هایی که انجام شده در اینجا مورد بحث قرار می‌گیرد. همه فرآیندهای نظارتی و عرضه مجوز در این نمایشگاه برای مردم و مخاطبان تشریح می‌شود.

نمایش صحنه‌های ممیزی‌شده سریال‌ها از سوی ساترا

وی با اعلام اینکه بخش‌هایی از سریال‌هایی که با نظر ساترا ممیزی شده است در بخشی از نمایشگاه به صورت محدود نمایش داده می‌شود، اضافه کرد: برخی مسئولان لازم است ببینند چه بخش‌هایی از یک سریال ممیزی شده است.

مقیسه در پاسخ به سوالی درباره ممیزی‌های سلیقه‌ای اظهار کرد: به دلیل حذف کارگزاری‌های ممیزی و انجام تمام این ممیزی‌ها توسط افراد ثابت کار سلیقه‌ای به حداقل رسیده هرچند خط‌کشی در این آثار آنچنان نیست که بتوان به‌راحتی آن را تعیین کرد. با این حال اینکه افراد ممیزی‌کننده به قوانین و مقررات آشنا باشند از فرامتن‌ها درک صحیح داشته باشند و یا مواردی از این قبیل باعث‌شده که اختلاف سلیقه به حداقل برسد ولی منظور من اختلاف سلیقه نیست بلکه تخلفات آشکار است.

وی درباره تعداد پلتفرم‌های حاضر در نمایشگاه تصریح کرد: ۹۶ پلتفرم ثبت نام رسمی داشته‌اند که البته فرصت ثبت نام هنوز باقی مانده است. ۲۰ درصد از این آثار از شهرستان هستند.

مقیسه درباره اهداف این نمایشگاه نیز عنوان کرد: نمایشگاه فرصتی برای توسعه رسانه‌های مربوطه، برقراری ارتباط با متخصصان حوزه، شناسایی ظرفیت‌های بالقوه است. بعد از این جشنواره فرایند محتوایی و بررسی آثار هم آغاز می‌شود و در سال‌های آینده از فعالان صنعت، آثار و رسانه‌های برگزیده هم اعلام می‌شود و جشنواره‌ای از آثار برگزیده خواهیم داشت.

تنویر افکار عمومی در زمینه حقوق کاربران

وی افزود: از دیگر اهداف جشنواره تنویر افکار عمومی نسبت به حقوق کاربران در قبال رسانه هاست که در این نمایشگاه تبیین می‌شود. آخرین هدف هم بازاریابی و بازسازی به نفع تولیدات مرتبط با شبکه نمایش خانگی است. همچنین رسانه‌های فعال در حوزه تولیدات فضای مجازی، حقوق کودک، بخش‌های آموزشی برای مردم که بتوانند محتوا تولید کنند، حقوق مردم در رسانه‌های فضای مجازی، متاورس به عنوان فرصت یا تهدید از سمینارهای مختلفی هستند برای مردم در نظر گرفته شده است. علاوه بر اینها میزگردهای تخصصی با فعالان صنعت برگزار می‌شود.

رئیس ساترا تصریح کرد: رونمایی برخی سرویس‌ها، حضور استودیوهای تلویزیونی، رادیویی از بخش‌های دیگر برنامه‌های جانبی نمایشگاه است. همچنین فراخوان جشنواره سواد رسانه‌ای در این نمایشگاه خواهد بود که جزئیات آن بعداً مشخص خواهد شد.

وظیفه ما کشف و اعلام تخلف است

وی در پاسخ به سوالی درباره پیگیری‌ها نسبت به فیلیمو و قرار منع تعقیب که صادر شد و چرایی این موارد گفت: ما به خاطر ترک فعل مورد سوال قرار می‌گیریم و اینکه چرا وظایف به صورت کامل انجام نشده است. ساترا و بسیاری از نهادها ضابط قضائی نیستند وظیفه ما کشف تخلف و اعلام و پیگیری آن است تا از کسانی که حق دیگر همکاران را ضایع می‌کنند جلوگیری کنیم.

مقیسه همچنین درباره محتواها و نظارت بر آنها تصریح کرد: همه محتوایی که در رسانه‌های صوت و تصویر فراگیر منتشر می‌شود ممیزی پیشینی ندارد. مثل صداوسیما که همه محتوایش ممیزی پیشینی دارد رسانه‌ها و فضای مجازی به دلیل حجم محتوا ممیزی پیشینی ندارد بلکه ابتدا بارگذاری می‌شود به واسطه رصدهایی که ما داریم در اولویت بازبینی قرار می‌گیرد و حضور شبکه‌های مردمی به این فضا کمک می‌کند.

وی افزود: در این روند ممکن است برخی رسانه‌ها فرایند قانونی را طی نکنند. راهکار قانونی این است که ابتدا به مراجع ذیربط اعلام کنیم. بخشی از این تخلفات مربوط به رعایت نشدن فرایندها، یا حقوق مخاطب یا رعایت نکردن موارد دیگر است. احکام صادره فرایندی دارد در مرحله اول تصمیمی گرفته می‌شود و فرصت اعتراض وجود دارد تا همه مراحل دادستانی طی شود که اکنون همه مراحل طی نشده است. درنهایت باید به صورت خلاصه گفت که یک نهاد تنظیم‌گر وظیفه‌اش اعمال قانون نیست.

مشکل «سقوط» چیست؟

وی در پایان در پاسخ به سوالی درباره مشکلات سریال «سقوط» و اینکه مشکلات آن محتوایی بوده است یا خیر، عنوان کرد: تخلف ابعاد مختلف محتوایی و فرایندی دارد. در این حوزه درباره ابعاد مختلف آن نکاتی داریم و دوم اینکه آنچه باعث بازبینی و ارزیابی می‌شود لزوماً متن و زیرمتن نیست فرامتن هم وجود دارد و خلاصه‌اش این است که زیرمتن به تولیدکنندگان محتوا مربوط است و فرامتن به مخاطب و شرایط انتشار و مباحث جانبی زمان پخش مربوط است. ابعاد تنظیم‌گری منحصر در محتوا، عوامل تولید، طی کردن فرآیندهای مربوطه نیست.