گسترش همکاری‌های منطقه‌ای مدیریت منابع آبی یونسکو

به گزارش خبرنگار مهر، علی اکبر محرابیان در سیزدهمین اجلاس شورای حکام مرکز مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری (تحت پوشش) ابتدا بابت زلزله اخیر به مسئولان و مردم ترکیه و سوریه بابت از دست رفتگان مردم این کشورها تسلیت گفت و اظهار داشت: همکاری بین جمهوری اسلامی ایران و کشورها و سازمان‌های عضو این شورا که در چارچوب مأموریت‌ها و اهداف مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری، از بدو تأسیس این مرکز (از سال ۲۰۰۲) شروع و همچنان ادامه یافته، می‌تواند یک الگوی موفق در توسعه و گسترش همکاری‌های منطقه‌ای مدیریت منابع آب و مؤلفه‌های وابسته به آن در سطح بین المللی و منطقه‌ای محسوب شود.

رئیس شورای حکام مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری افزود: در ادامه تلاش خواهد شد این همکاری روند رو به رشد خود را طی نماید و در نتیجه بستر مناسبی جهت تبادل تجربیات و درس آموخته‌های کشورهای منطقه با یکدیگر را به منظور حل مسائل و چالش‌های آبی نظیر سیلاب‌های ناگهانی و خشکسالی‌های بلندمدت و استفاده از آب‌های غیرمتعارف فراهم نماید.

وی ادامه داد: فعالیت‌های مرکز توسط شورای حکام به عنوان بالاترین مرجع تصمیم گیری، راهبری و نظارت می‌شود که از اهمیت ویژه ای برخوردار است و تاکنون دوازده اجلاس شورای حکام برگزار شده که شهرهای مسقط پایتخت عمان (برای دو دوره) و دوشنبه پایتخت تاجیکستان (برای یک دوره) نیز میزبان اجلاس شورای حکام بوده اند.

محرابیان ادامه داد: به دلیل شیوع ویروس کرونا در کل جهان در دو دوره پیشین موفق به برگزاری اجلاس شورای حکام به صورت مجازی شدیم که با بهبود شرایط و با توجه به تاکید دولت سیزدهم بر گسترش تعاملات منطقه‌ای از فرصت استفاده و این رویداد را به صورت حضوری برگزار می‌کنیم.

وی همچنین با اشاره به حضور برخط برخی نمایندگان کشورها در این اجلاس ادامه داد: این موفقیت بزرگ مدیون عزم سیاسی مسؤولان کشورهای عضو شورای حکام است که با آگاهی کامل از نقش حیاتی و مهم آب در منطقه و ضرورت ارتقای فعالیت‌های مربوط به مدیریت آب به طور اعم و مدیریت آب شهری به‌طور اخص در اینجا گرد آمده‌اند تا با اتخاذ تصمیمات معقول و مناسب، فرایند ارائه خدمات به کشورهای منطقه را تسهیل و پشتیبانی کنند.

وزیر نیرو اضافه کرد: ما اکنون در زمانی زندگی می‌کنیم که جهان تحت فشار تغییر اقلیم و تبعات آن شامل بلایای آبی است. منابع آب جهان تحت تأثیرات گرمایش جهانی و تغییر اقلیم، در حال تغییر کمی و کیفی است. منطقه ما نیز یک منطقه خشک و نیمه خشک است و تقریباً همه کشورهای عضو شورای حکام به نوعی دارای چنین اقلیمی بوده و اغلب تحت تأثیر تبعات تغییر اقلیم قرار گرفته اند.

وی افزود: کاهش بارندگی و برف، افزایش تبخیر به دلیل افزایش گرمایش جهانی، کاهش حجم رودخانه‌ها و دریاچه‌ها، خشک شدن دریاچه‌های بزرگ، افزایش مصرف آب شهری و دیگر آثار منفی محیط زیستی نشان دهنده وضعیت وخیمی است که جهان و منطقه ما با آن روبروست.

خشکسالی‌ها و حکمرانی نامطلوب آب منجر به افزایش نگرانی‌ها در خصوص امنیت آبی در قرن ۲۱ شده است

محرابیان اضافه کرد: از طرف دیگر، وقوع نامنظم سیلاب‌های ناگهانی و خشکسالی‌ها و حکمرانی نامطلوب آب منجر به افزایش نگرانی‌ها در خصوص امنیت آبی در قرن ۲۱ شده است.

وزیر نیرو ادامه داد: از طرف دیگر به علت مصرف بیش از اندازه منابع آب (سطحی و زیرزمینی) و تبدیل آنها به فاضلاب، آب‌های جهان بیش از پیش در حال از دست دادن کیفیت سالم خود بوده و آلودگی آب‌ها به عنوان یک مشکل بزرگ مطرح است که این مشکل در ایران نیز به طور جدی وجود دارد. وی اضافه کرد: علاوه بر این، ما در ایران با توجه به وقوع خشکسالی‌های بلندمدت در دو دهه گذشته و به دنبال آن ضرورت بهره برداری بیش از حد از منابع آب زیرزمینی با افت شدید تراز آبخوان‌ها مواجه هستیم.

وی افزود: به دلیل کاهش کمیت و کیفیت منابع آب از یک سو و افزایش جمعیت و نیاز روزافزون کشورها به آب بیشتر از سوی دیگر، شاهد چالش‌هایی در درون کشورها و چه در مرزها هستیم که بعضاً در روابط سیاسی کشورهای دارای حوضه‌ها و منابع آبی مشترک نیز تأثیر گذاشته است.

وزیر نیرو خاطر نشان کرد: مواجهه و مدیریت این چالش‌ها مسئولیت کشورهای منطقه را سنگین کرده و ضرورت ارتقای سطح همکاری‌های منطقه‌ای برای مواجهه و مدیریت این چالش‌ها، اندیشه تأسیس یک نهاد منطقه‌ای را که بتواند با استفاده از پتانسیل‌های منطقه و جلب همکاری‌های بین‌المللی، توسعه ظرفیت‌ها و مسیر حل و فصل مسائل و مشکلات مدیریت آب را فراهم کند، برای نخستین بار از سوی دولت جمهوری اسلامی ایران مطرح و با عنایت یونسکو در سال ۲۰۰۲ مرکز منطقه‌ای مدیریت آب شهری (تحت پوشش یونسکو) در تهران شکل گرفت.

محرابیان با اشاره به بیست و یکمین سالگرد تأسیس مرکز در ۱۶ فوریه اظهار داشت: برای مقابله و مواجهه با چالش‌های فعلی و آتی مدیریت آب در ابعاد مختلف، با در نظر گرفتن مسائل محیط زیستی و در عین حال نیل به عدالت اجتماعی و توسعه اقتصادی، یکی از اصلی‌ترین اولویت‌های مدیریت جهانی آب بویژه در مناطق درحال توسعه و کمتر توسعه یافته ایجاد «تعادل و توازن پایدار بین عرضه و تقاضای آب» است.

وی با اشاره بر ضرورت ایجاد و توسعه ظرفیت‌های مناسب بر اساس نیازهای ملی و منطقه‌ای در کشور گفت: این مهم از طریق شیوه‌های بومی سازی دستاوردها و تجربیات موفق و در انطباق با شرایط دینی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی کشورها به منظور اتخاذ رویکردهای مناسب، دست یافتنی است.

وزیر نیرو تأکید کرد: اطمینان دارم نتیجه این اجلاس تصمیمات مثمر ثمری خواهد داشت و آب به عنوان محور اتحاد کشورها زمینه رفاه در زندگی مردم را فراهم می‌کند.

وی ادامه داد: قرار است در ادامه برنامه اجلاس، پروپوزال‌ها و پروژه‌های منطقه‌ای و مشترک با موضوعات مبتلابه حوزه آب ارائه و بحث و بررسی شوند.

محرابیان پیشنهاد کرد: با مشارکت مؤثر در برخی پروژه‌ها یکدیگر را در حل مشکلات آبی از طریق انجام پروژه‌های تحقیقاتی و برگزاری دوره‌های آموزشی و ظرفیت سازی در کشورهای شورای حکام یاری رسانیم.

وی همچنین توصیه کرد به منظور پیگیری جدی و مستمر مصوبات این اجلاس، هر کشور، یک نماینده را به طور رسمی به عنوان مسئول اجرای مصوبات اجلاس شورای حکام و ارائه گزارش در اجلاس چهاردهم (سال ۲۰۲۴) معرفی کند.

در ادامه نماینده یونسکو ابو عمانی در افتتاحیه اجلاس شورای حکام آب گفت: یک رویکرد منضبط وجود دارد و آب در کانون توجه نهادهای بین المللی قرار دارد مانند توافق پاریس است.‌زیرا آب هر همه چیز به صورت مستقیم و غیر مستقیم تأثیر گذار است.
وی ادامه داد: کمیته بین المللی یک چارچوبی را در مونترال مصوب کرده و نمی‌توان به مسأله آب بپردازیم باید یک رویکرد همه جانبه را اتخاذ کرد.
به گفته نماینده یونسکو در شورای حکام باید بتوانیم درک بهتری از مؤلفه‌های موجود داشته باشیم تا بتوانیم منابع آبی را مدیریت کنیم.
وی ادامه داد: باید رویکرد چند جانبه ای وجود داشته باشد تا ما بتوانیم خودمان را آماده کنیم و بر اساس نیازها و چالش‌های موجود در این زمینه دستور کاری را آماده کرده و به تصویب شورای حکام رسیده است داشتن علم و کمک به محیط زیست است.
ادامه دارد..