باید به علوم پایه در دو بخش توسعه آموزش و پژوهش توجه شود

عضو هیئت علمی وابسته دانشکده زیست‌شناسی دانشکدگان علوم دانشگاه تهران با بیان این‌که باید به علوم پایه در دو بخش توسعه آموزش و پژوهش توجه شود، تاکید کرد: حوزه علوم پایه کشور باید از فناوری‌زدگی پرهیز کند.

به گزارش ایسنا، دکتر مهدی سیدی، عضو هیئت علمی وابسته دانشکده زیست‌شناسی دانشکدگان علوم دانشگاه تهران امروز در سخنرانی علمی خود با موضوع «علوم پایه و نقش آن در پیشرفت کشورها» در سمینار «علوم پایه، اهمیت، نقش، چالش‌ها و فرصت‌ها» در سالن دهشور دانشکدگان علوم دانشگاه تهران، اظهار کرد: برای توسعه دو بال نیروی انسانی و منابع مالی نیاز است، اگر بخواهیم این پرسش را پاسخ دهیم که نقش علوم پایه در پیشرفت کشورها چیست؟ باید گفت علوم پایه یک چیز بیشتر نیست و آن فراهم کردن زیرساخت برای تکنولوژی پیشرفته است.

وی با بیان این‌که در موضوع حکمرانی همواره سه پرسش مطرح است، اظهار کرد: پرسش بالادستی این‌که وارد چه تحقیق و توسعه‌ای بشویم به‌عبارتی در کدام بخش کشور می‌خواهیم قوی شویم تا ورود کنیم؟ دومین پرسش، میان‌دستی است این‌که چه طور تحقیق و توسعه را اجرایی کنیم؟ و پرسش پائین‌دستی(دانشگاه‌ها) آیا به این موارد در کشور توجه می‌شود؟

عضو هیئت علمی وابسته دانشکده زیست‌شناسی دانشکدگان علوم دانشگاه تهران، با اشاره به وجود اسناد بالادستی و سیاست‌های کلی علمی و فناوری که در ۱۰ سال گذشته به تصویب رسیده است، تصریح کرد: در این اسناد و سیاست‌ها به جهاد مستمر علمی با هدف کسب مرجعیت علمی دنیا و در بند ۳ ماده ۱ این سیاست‌ها به توسعه علوم پایه و تحقیقات بنیادی توجه و تأکید شده است.

دکتر سیدی با بیان این‌که باید به علوم پایه در دو بخش توسعه آموزش و پژوهش توجه شود، افزود: در بخش آموزش پیشرفتی نداشته‌ایم و در توسعه پژوهش نیازمند حکمرانی دقیق هستیم، در تحقیقات علوم پایه باید به‌صورت ریشه‌ای به سمت یک مشکل ویژه حرکت کرد.

وی با بیان این‌که در علوم پایه به‎ دنبال تولید مقاله و کتاب هستیم و این شاخص با علم ساینتومتریکس قابل سنجش است، گفت: علوم کاربردی هم نتیجه‌اش پتنت است که با علم تکنوماتریکس قابل سنجش است، اما در عین حال علوم پایه نیم نگاهی هم به پتنت دارد و علوم کاربردی هم به مقاله و کتاب علوم پایه، اما هدف اصلی نیست.

عضو هیئت علمی وابسته دانشکده زیست‌شناسی دانشکدگان علوم دانشگاه تهران با بیان این‌که دانشگاه هاروارد در سال ۲۰۲۲ در مواردی چون علوم پایه فیزیک، زیست‌شناسی، شیمی و ... سرمایه‌گذاری کرد، افزود: براساس آمارهای دفتر Office Of Technology Development دانشگاه هاروارد درخواست پتنت این دانشگاه در سال ۲۰۲۲ حدود ۱۸۲ مورد بوده و دانشگاه هاروارد ۱۹۱ پتنت دریافت کرده است و درآمد حاصل از تجاری‌سازی آن‌ها هم ۱۵۲ میلیون دلار بوده است.

دکتر سیدی با بیان این‌که در همان سال تنها ۲۳ استارت‌آپ از هاروارد بیرون آمده است، گفت: این دانشگاه با ۹۵ شرکت خصوصی همکاری و درآمد ۸۵ میلیون دلاری داشته است.

وی توضیح داد: بودجه دانشگاه هاروارد ۵.۸ میلیارد دلار است که ۲۰ درصد درآمدها از بخش آموزش و ۱۷ درصد از بخش تحقیقات است.

عضو هیئت علمی وابسته دانشکده زیست‌شناسی دانشکدگان علوم دانشگاه تهران، با بیان این‌که NSF متولی علوم پایه در آمریکاست، گفت: تشکیل بنیاد ملی علوم آمریکا در سال ۱۹۵۰ به تصویب رسید که از آن سال تاکنون اهداف خاصی را دنبال می‌کند، از آن جمله سیاستگذاری در توسعه آموزش و تحقیقات علوم پایه و حمایت از تحقیقات علوم پایه است.

دکتر سیدی با انتقاد از این‌که علوم پایه در ایران متولی ندارد، افزود: ۸۱ درصد بودجه ۹ میلیارد دلاری NSF صرف تحقیقات، ۱۱ درصد برای آموزش و ۳ درصد معادل ۳۰۰ میلیون دلار صرف تسهیلات و تجهیزات می‌شود.

وی با تأکید مجدد بر ضرورت حمایت از علوم پایه در کشور، افزود: آیا در سطوح کلان حکمرانی هماهنگی و هم‌افزایی برای حمایت از علوم پایه وجود دارد؟ در سطح اجرایی چطور؟

عضو هیئت علمی وابسته دانشکده زیست‌شناسی دانشکدگان علوم دانشگاه تهران، با بیان این‌که در حکمرانی علم و فناوری در کشور در عین کثرت وحدتی وجود ندارد، گفت: در سیاستگذاری و برنامه‌ریزی هم باید وحدت داشته باشیم، آموزش باید در علوم پایه تغییر کند و پژوهش هدایت شده و هدفمند باشد.

دکتر سیدی با تأکید بر این‌که باید نیروی انسانی در حوزه علوم پایه حمایت شود، خاطرنشان کرد: حوزه علوم پایه کشور باید از فناوری‌زدگی پرهیز کند.

به گزارش ایسنا، «سمینار یک روزه علوم پایه، اهمیت، نقش، چالش‌ها و فرصت‌ها» به‌مناسبت سال بین‌المللی علوم پایه، با اهداف اطلاع‌رسانی عمومی درباره اهمیت، نقش و جایگاه علوم پایه، جلب توجه صنعت و جامعه به اهمیت، نقش و جایگاه علوم پایه، یادآوری اهمیت و ظرفیت علوم پایه به مسئولان و سیاستگذاران کشور، جلب‌نظر بخش خصوصی به علوم پایه و معرفی توانایی‌ها و ظرفیت‌های دانشگاه تهران در علوم پایه امروز دوشنبه ۱۵ اسفندماه ۱۴۰۱ در سالن دهشور دانشکدگان علوم پایه دانشگاه تهران برگزار شد.

انتهای پیام