بذرپاش و رسایی به قالیباف و حدادعادل رودست زدند؟/رقابت پیرمردهای اصولگرا با جوانان انقلابی در«شانا» و «شریان»/ خیزش اصولگراها برای انتخابات مجلس۱۴۰۲

گروه سیاسی: در روزهای میانی بهمن‌ماه، زهره الهیان از چهره‌های نزدیک به زاکانی و جریان ایثارگران، تشکل جدید را تاسیس کرد؛ تشکلی با نام «جمعیت اعتلای نهادهای مردمی انقلاب اسلامی» که با سخنرانی غلامعلی حداد عادل و علیرضا زاکانی تاسیس خود را رونمایی کرد. این تشکل قرار است زیر پرچم «شانا» [شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی] فعالیت کند و سخنرانی حداد عادل در مراسم افتتاح آن تشکل، نشانه‌ای از هماهنگی میان آنان و تشکیلات اکثریت اصولگرایان بود.

در آن جلسه، اعلام شده بود که مهرداد بذرپاش هم به‌عنوان یکی از سخنران‌ها حضور خواهد داشت. اما بذرپاش به آن جلسه نیامد. این در حالی بود که چند روز قبل از آن، تشکیلات جدیدی رونمایی شد که اتفاقا هم بذرپاش سخنران اصلی بود و هم وابستگی تعداد زیادی از اعضای شورای مرکزی به بذرپاش قابل کتمان نبود. پنجشنبه ۱۱ اسفندماه ۱۴۰۱ نخستین مجمع عمومی شبکه راهبردی یاران انقلاب اسلامی(شریان) با حضور بیش از ۵۰۰ نفر در تهران برگزار شد تا رویشی جدید در جبهه انقلاب شکل بگیرد. بعضی از آن‌ها از دیوان محاسبات آمده بودند و برخی از وزارت راه و برخی دیگر، رفقای سال‌های دور بذرپاش بودند. برخی از اصول‌گرایان به محوریت حمید رسایی و مهرداد بذرپاش تشکلی به نام شریان تاسیس و جمعی از اصولگرایان را به دور خود جمع کردند.

سوت اصول‌گرایان برای انتخابات مجلس: شریان یا شانا؟

میثم نادی از اعضای شریان در توضیح چگونگی تشکیل شریان، نوشت « از تیرماه ۱۴۰۰ به فکر راه‌اندازی تشکیلاتی ساختارمند افتادیم و با ده‌ها نفر از اهل دغدغه، نشست و برخاست داشتیم و مشغول تبادل فکر و تضارب آرا برای رسیدن به مفاهیم و رویکرد مشترک شدیم. تا قبل از مجمع، ۵۰ جلسه برگزار شد که ماحصل آن، مرامنامه و اساسنامه‌ای است که در دسترس عموم قرار دارد. از ابتدا تاکید داشتیم نمی‌خواهیم حزب باشیم و در تلاشیم شبکه‌ای گفتمانی و البته جریان‌ساز و موثر - و نه منفعل و مقطعی - به راه بیفتد. شریان می‌خواهد به قدر بضاعتش، نخ تسبیح نیروهای انقلابی - علیرغم تنوع در سلیقه - باشد و البته مرزبندی‌های صریحی دارد که علاوه بر مرامنامه، در مواضع رسمی به مرور منتشر می‌شود.»

روزنامه «صبح نو» نزدیک به قالیباف با تیتر «وحدت با وحدت‌شکنان» به استقبال تاسیس این تشکل رفت. این روزنامه در گزارش خود نوشته است: «مسلم است تأسیس «شریان» را می‌توان حرکتی در جهت تضعیف شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی به‌عنوان نهاد ایجادکننده وحدت در سه انتخابات اخیر دانست. رویکردی که بر خلاف موضوعات مطرح‌شده در نشست ۱۱ اسفند نه تنها موجب تقویت جریان انقلاب در مقطع فعلی و فعالیت سیاسی سازنده در تقابل با تهدیدهای بیرونی نخواهد شد، بلکه در جهت وحدت‌شکنی و ظهور اختلافات و تشتت‌آرا، بیش از هر چیز آینده فعالیت سیاسی شورای ائتلاف را زیر سوال می‌برد. این‌که بذرپاش به‌عنوان فردی که در فرآیند شورای ائتلاف سهیم بوده اکنون با افرادی، چون رسایی که همواره مخالف این شورا بوده‌اند و فرآیند وحدت را زیر سوال برده‌اند، هم‌نشین شده ، باید ادامه دل‌خوری او از لیست شورای شهر شورای ائتلاف دانست؟»

سایت فردانیوز نیز مرتب در مصاحبه با چهره‌های اصولگرا، انتقادات تندی را به این تشکل و نیروهای دولتی که کار حزبی می‌کنند، منتشر کرده است. گرچه زمانی که قالیباف در شهرداری تهران بود، اکثریت قریب به اتفاق اعضای تشکل جمعیت پیشرفت و عدالت، کارمندان شهرداری تهران بودند، اما حالا به‌ کار سیاسی مدیران دولتی انتقاد وارد می‌کند.

حمله به رسایی – توصیه به بذرپاش

رسانه‌های حامی قالیباف تلاش می‌کنند با حمله به رسایی که در انتخابات قبلی مجلس ردصلاحیت شده، او را به نمادی از وحدت شکنی بین اصولگراها تبدیل کنند. همزمان تلاش می‌کنند بذرپاش را از طریق مکانیزم های داخلی دولت و با اسم رمز «اولویت خدمت بر فعالیت‌های سیاسی» از طریق رئیسی کنترل کنند.

در همین ارتباط روزنامه صبح نو ، نزدیک به قالیباف نوشت: « محوریت چهره‌هایی هم‌چون حمید رسایی که پیش از این یکی از منتقدان جدی شورای ائتلاف و برخی چهره‌های تأثیرگذار فعلی در « شانا» محسوب می‌شود، پیامی آشکار به جریان میانه اصول‌گرایی در شورای ائتلاف است که مسیر بازسازی اعتبار سیاسی از دست رفته جریان سوپرانقلابی با بخشی از افراد منتسب به این شورا در پیش گرفته شده است. هنوز توئیت انتقادی آقای رسائی پس از نامه شهید سلیمانی به حسن روحانی محل سوال بسیاری از افراد انقلابی است و مشخص نیست که ائتلاف با چنین جریان هایی که حتی تغییر یک مسئول امنیتی را با عزل آقای منتظری مشابهت سازی کردند با چه توجیهی از جانب آقای بذرپاش و قاضی زاده انجام می شود.»

صبح نو در ادامه نوشت «می‌توان از دولت انتظار داشت که واکنش مناسب به این موضوع داشته باشند، چرا که در آستانه انتخابات مجلس دوازدهم کمپین سیاسی اعضای دولت شائبه دخالت در انتخابات را پیش می‌آورد و یا این‌که بذرپاش و قاضی‌زاده هاشمی به اعتبار شخصیت حقیقی خود و فارغ از جایگاه حقوقی در مقام شکل‌گیری چنین مجموعه سیاسی نقش‌آفرینی کرده و آن را هدایت خواهند کرد؟»

شریان: وحدت شکن در بالا - شبکه‌ساز در پایین

کارشناسان سیاسی معتقدند « از نظر آنها «شریان» یک جریان «وحدت‌شکن» است که به‌دنبال «سوپرانقلابی‌گری» است و «در کف جامعه اقبال لازم» را ندارد. به باور آنها «شریان» آمده تا در مقابل «شانا» (شورای ائتلاف نیروهای انقلاب به رهبری حدادعادل) و با موازی‌کاری مانع از «نقش‌آفرینی بزرگان» گفتمان انقلابی که «عقلانیت‌محور» هستند، باشد. منظور آن‌ها این است که شریان آمده تا در مقابل پدرخوانده‌های اصولگرایی قرار بگیرد. پدرخوانده‌هایی که خصوصا جریان پایداری با آن‌ها مخالف هستند. فراموش نکنیم در آستانه انتخابات ۱۴۰۰ این جریان در یک برنامه چندقسمتی و مستند به روند تهیه لیست‌های اصول‌گرایان و وحدت در این جریان پرداخته بود. برنامه‌ای سراسر انتقادی که آن را با عنوان «کلاه وحدت» منتشر کردند که بگویند پدرخوانده‌ها همواره سر دیگران کلاه می‌گذارند.»

فعالان سیاسی اعتدالگرا می گویند «یک سال به انتخابات ریاست جمهوری باقی مانده است. برای قالیباف، هیچ چیز شیرین‌تر از تکرار این مجلس نیست. ژنرال‌های مجلس یا مثل میرسلیم و نادران و آقاطهرانی، منزوی شده‌اند یا مثل زاکانی و قاضی‌زاده هاشمی از مجلس استعفا کرده‌اند و به دولت و شهردای رفته‌اند و قالیباف یکه‌تاز میدان شده است. اما صندلی او خواهان‌ زیادی دارد.»

این در حالی است که در تحلیل رسانه‌های اصلاح طلب به این موضوع اشاره شده که « جریان قالیباف از «دولت خواستند» تا تکلیفش را با این جریان روشن کند که آیا این جریان را دولت هدایت می‌کند یا نه؟ آن‌ها تعمدا خواهان موضع‌گیری دولت هستند اما سوال این است که قالیباف و شانا نگران چه هستند و «شریان»ِ بذرپاش به دنبال چیست؟»

در همین راستا روزنامه هم میهن نوشت « تمایل جریان پایداری و آن‌ها که زیر سقف شریان جمع شدند، این است که قالیباف را به سرنوشت حدادعادل در مجلس هفتم دچار کنند. حامیان دولت هم می‌خواهند به قالیباف این پیام را منتقل کنند که بی‌خود منتظر یک‌دوره‌ای شدن رئیسی نباشد، بلکه باید به یک‌دوره‌ای شدن خودش مانند حدادعادل بیندیشد.»

سنت سالاری با اسم رمز «وحدت»

فعالان جریان اصول‌گرا در بیان دلیل اختلاف شانا و شریان اعتقاد دارند « اختلاف پیش از آغاز فعالیت‌های انتخاباتی در اردوگاه اصولگرایی مشهود است چنانکه «شریان» در مقام رقیب «شانا» عرض‌اندام کرده و ظاهرا تن به ائتلاف نمی‌دهد. شورای ائتلاف نیروهای انقلاب اسلامی با سر نام «شانا» یک جبهه ائتلافی وابسته به جناح اصول‌گرایان برای انتخابات مجلس یازدهم و همچنین انتخابات ششمین دوره شوراهای اسلامی شهر و روستا با فهرست انتخاباتی «ایران سربلند» بود. ریاست آن را حدادعادل برعهده داشت و سخنگویش پیرهادی و دبیرش سروری بود. جهان‌نیوز نوشت: «رویکردی که بر خلاف موضوعات مطرح‌شده در نشست ۱۱ اسفند نه تنها موجب تقویت جریان انقلاب در مقطع فعلی و فعالیت سیاسی سازنده در تقابل با تهدیدات بیرونی نخواهد شد بلکه در جهت وحدت‌شکنی و ظهور اختلافات و تشتت‌آرا، بیش از هر چیز آینده فعالیت سیاسی شورای ائتلاف را زیر سوال می‌برد. این‌که بذرپاش به‌عنوان فردی که در فرآیند شورای ائتلاف سهیم بوده اکنون با افرادی چون رسایی را که همواره مخالف این شورا بوده‌اند و فرآیند وحدت را زیر سوال برده‌اند، همنشین شده، باید ادامه دلخوری او از لیست شورای شهر شورای ائتلاف دانست؟ اگر چنین باشد تقصیر تضعیف احتمالی مکانیسم‌های وحدت‌آفرین را باید برعهده کسانی دانست که فرآیندهای موازی را با اهداف خاص آغاز کرده‌اند. اگر غیر از این است، افرادی چون قاضی‌زاده و بذرپاش باید دلیل ائتلاف با امثال رسایی را که همواره مخالف مکانیسم‌های وحدت بوده توضیح دهند. مساله دیگر آن است که باید مشخص شود هزینه چنین نشست‌هایی که وزیر هم در آن حاضر می‌شود، پای کیست؟» از سوی دیگر نباید فراموش شود رسایی از جمله مخالفان تشکیل شانا بود و همین موضوع دلیل دیگری برای رقابت «شریان» با «شانا»ست.»

رقابت پیرمردها با جوانان در جریان اصول‌گرا

بعد از پیروزی رئیسی در انتخابات۱۴۰۰ و هم‌زمان با یکدست شدن قوا در مجلس و دولت، این گمان در جریان اصول‌گرایی وجود داشت که وحدت در تشکیلات می‌تواند به موفقیت نیروهای سیاسی در بهبود وضعیت موجود کمک کند. اما ناکامی رئیسی در دولت و محافظه‌کاری قالیباف در مجلس و انفعال حدادعادل در شانا، در موقعیت‌های سخت اقتصادی و معیشتی مردم و فشار سیاسی خارجی، این فرضیه را در بدنه جوان اصول‌گراها پدیدآورد که میل پیرمردهای اصول‌گرا برای حفظ قدرت در مجلس و دولت، آن‌ها را از هرگونه ابتکارعمل در میدان اقتصاد و سیاست، دور کرده است. بر این اساس تشکل «شریان» با بدنه جوان انقلابی کوشش می‌کند در برابر «شانا» که حاصل وحدت حدادعادل و قالیباف بوده، صدایی جدید را بین اصول‌گراها به‌گوش برساند. در این میان رسانه‌ها و فعالان سیاسی نزدیک به شانا کوشش می‌کنند تشکل «شریان» را به‌هر نحو ممکن با اسم رمز «وحدت» در ذیل «شانا» تعریف کنند، تاکتیکی که باید دید تا زمان انتخابات۱۴۰۲، چه میزان از بدنه اجتماعی اصول‌گراها را برای حضور در انتخابات ترغیب خواهد کرد؟

۲۱۶۲۱۳