چرا رهبران مافیای ایتالیا با وجود نگرانی از دستگیری از «قلمرو» خود دور نمی‌شوند؟

متئو مسینا دنارو، رهبر مافیا که در ماه ژانویه سال جاری در سیسیل دستگیر شد قرار است، امروز پنجشنبه ۹ مارس در دادگاهی در شهر لاکوئیلا حاضر شود. دادگاهی که به اتهامات این رهبر مخفوف سازمان جنایتکار مافیا می‌پردازد. 

دستگیری او سی سال پس از محکومیت او در سال ۱۹۹۲ به حبس ابد پرسش‌های فراوانی را برانگیخته است. او هرچند برای چند دهه در فهرست «تحت تعقیب‌ترین» پلیس ایتالیا قرار داشت اما در نهایت نیروهای امنیتی این کشور او را نه در مکانی دور که در نزدیکی محل تولد و سکونش یافتند. 

او در زادگاهش یعنی سیسیل در مقابل یک مرکز پزشکی بدون اینکه هیچ گونه احتیاط یا پوشش خاصی داشته باشد و تنها با در دست داشتن اسناد جعلی دستگیر و بازداشت شد. گزارش رسانه‌های محلی ایتالیا نشان می‌دهد که او در شهر شناخته شده بوده و پلیس در خانه او رسیدهای رستوران را یافته که نشان می‌دهد او به سادگی و بدون نگرانی غذای خود را از رستوران‌ها تهیه می‌کرده است. شاهدان هم می‌گویند که او به سوپرمارکت می‌رفته و به صورت عادی در محل‌های عمومی رفت و آمد داشته است. با این حال او تا ۱۶ ژانویه ۲۰۲۳ هرگز توسط پلیس متوقف نشد. 

یورونیوز با آنا سرگی، استاد جرم‌شناسی و جرایم سازمان یافته در دانشگاه اسکس گفتگو کرد تا بداند چطور چنین چیزی امکان دارد؟ در ادامه این گفتگو را می‌خوانید.

چطور ممکن است که رهبران مافیا در شرایطی که خطر دستگیری آنها وجود دارد، همچنان در قلمرو خود حضور داشته باشند؟ آیا آنها از خطرات دستگیری آگاه نیستند؟

اول و مهم‌تر از همه برای برخی از نسل‌های مافیایی مانند متئو مسینا دنارو، شناخت اجتماعی از پول اهمیت بیشتری دارد. این موضوع که با غرور ارتباط دارد به این معناست که اگر شما فرار کنید و قلمرو بومی خود را ترک نمایید شهرت شما هم از بین خواهد رفت. این واقعا و کاملا بخشی از سبک زندگی مافیایی است. فرار به برزیل یا کارائیب با شخصیت‌های آنها صادق نیست. همچنین، راه اندازی یک شبکه حفاظتی در خارج از کشور گران‌تر و پیچیده تر است.

• محاکمه تاریخی مخوف‌ترین مافیای ایتالیا؛ درباره گروه بین‌المللی اِندرانگِتا چه می‌دانیم؟
• تفتیش محل اختفای سرکرده مافیای ایتالیا؛ پلیس چه چیزهایی پیدا کرد؟

به همین دلیل است که همه سیستم‌های جنایی مافیایی باید با قلمرو خود پیوند ایجاد کنند. آنها این کار را از طریق اخاذی و ترس انجام می‌دهند. آنها تمام زندگی خود را برای آن کار می‌کنند و با این کار هویت خود را با قلمرو در هم می‌آمیزند. در نتیجه مردم باید بدانند که این رهبران مافیا همچنان حضور دارند تا ترس استمرار داشته باشد. در نتیجه شما اگر قلمرو خود را رها کنید، قدرت هم از بین رفته است و دیگر کسی از شما نمی‌ترسد.

**آیا سایر سازمان‌های جنایتکار نیز رهبران خود را در خانه پنهان می‌کنند؟
**

در برخی موارد، بله. من مورد یکی از رهبران کارتل مکزیکی، نازاریو مورنو گونزالس را به یاد می آورم، که تصور می‌شد مرده است، در حالی که در واقع زنده بود و همانجا می‌ماند. او در خانه می‌ماند چرا که احساس می‌کرد از او بهتر محافظت می‌شود.

اما چگونه می‌توان درک کرد که این رهبران مافیای ایتالیا می‌توانند برای چندین دهه پیش از دستگیری و در حالی که تحت تعقیب نیز بوده‌اند، آزادانه زندگی کنند؟

ایتالیا یا به طور دقیق‌تر سیسیل، قطعاً از این نظر دارای سابقه است. اما به خاطر داشته باشید که تعقیب این افراد برای یک ایالت بسیار چالش برانگیز و گران است و ایتالیا میلیون‌ها میلیون دلار برای آن هزینه کرده است. در جاهای دیگر، جنایتکاران نمی توانند به طور کامل ناپدید شوند زیرا آنها تصور می‌کنند که دولت در نهایت تسلیم خواهد شد. برخی از آنها حتی قبل از اینکه پلیس به آنها برسد مرده پیدا می‌شوند. بنابراین، آنچه در ایتالیا برای این منظور هزینه شده یک رکورد به شمار می‌رود. ضمن اینکه بسیاری از کسانی که از بودن این افراد در شهر و محل زندگی خود آگاهی دارند، نگرانند که در صورت ارائه اطلاعات به نهادهای پلیس، پیش از آنکه نیروهای امنیتی این رهبر مافیا را دستگیر کند، خود فرد توسط عاملان این جنایتکاران کشته شوند.

به نظر می‌رسد که مافیاهای بزرگ از سطح خاصی از محافظت برخوردارند. به طور کلی این شبکه‌ها چطور کار می‌کنند؟

این چیزی است که شما در سطوح و درجات مختلف فعال می‌کنید. ابتدا باید کسی را داشته باشید که همیشه بداند کجا هستید، و آیا زنده‌اید. این اصول اولیه است. سپس سطوح حفاظتی بالاتری وجود دارد. به عنوان مثال برای جلوگیری از رسیدن مجریان قانون به این کار. این سطح از حفاظت هم بسیار به رهبران مافیایی نزدیک است. در مورد مسینا دنارو، این خواهر او بود که به او کمک می‌کرد که چند روز پیش پلیس او را دستگیر کرد. 

سپس، روال روزانه وجود دارد، که به ویژه برای کمک به روسای بزرگ سازمان اهمیت دارد. به عنوان مثال باید مجموعه‌ای در کار باشد که برای تهیه غذای این افراد اقدامات لازم را انجام دهند. همچنین باید اطمینان حاصل شود که آنها مخفیگاه امنی برای موارد خاص دارند. مکانی که چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد و به راحتی هم قابل ردیابی نیستند. باید توجه داشته باشید که حتی پرداخت قبوض گاز یا برق به احتیاط‌ها و رویه‌های خاصی نیاز دارد. بهتر است اینگونه اقدامات در مکان‌های مشخصی انجام شود که از قبل روی آنها شناخت و اطمینان وجود دارد. 

**آیا اکنون که متئو مسینا دنارو در زندان است، کسی جای او را خواهد گرفت؟
**

به احتمال زیاد اینطور است و من تعجب نمی کنم اگر مجریان قانون قبلا آن شخص را شناسایی کرده باشند. اما به طور کلی، مافیای ایتالیا حتی قبل از دستگیری مسینا دنارو در بحران بود. آنچه مافیا واقعا با دستگیری متئو مسینا دنارو از دست داد، اخلاق اسطوره‌ای سازمان است.

وقتی می‌گویید مافیا در بحران است، منظورتان بحران تشکیلاتی و نظامی است یا بحران اعتبار و مالی؟

همه این چیزها با هم. در دهه ۹۰، مافیای سیسیلی نه تنها توسط دولت، بلکه توسط اقدامات رئیس خود توتو رینا، که دیدگاهش واقعا به نفع سازمان نبود، به شدت آسیب دید.

در اوایل دهه ۹۰، رینا یک جنگ همه جانبه علیه دولت به راه انداخت که منجر به بمب گذاری‌های متعدد در سرتاسر ایتالیا شد که جان ده‌ها نفر را گرفت. او تلاش می‌کرد سرکوب دولت علیه سازمان را بشکند، اما نتیجه معکوس داد و در نهایت در سال ۱۹۹۳ دستگیر شد. مافیای سیسیلی قدرت جنایتکارانه زیادی را از دست داده است. امروزه آنها دیگر بر قاچاق مواد مخدر تسلط ندارند و با از دست دادن آن، پول زیادی را نیز از دست دادند.

به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید

آنها هنوز هم در بازار انرژی بادی، یا در بخش توریسم پولشویی می‌کنند اما جنبه نظامی مافیای سیسیلی دیگر غالب نیست، زیرا تقریباً منجر به خود ویرانگری سازمان شد. بله، خانواده‌های قدیمی هنوز وجود دارند. و مقداری قدرت در قلمرو دارد، اما بیشتر یک قدرت محلی است.