در هفته ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط زیستی در ایران

    خانه  > slide, بهداشت و محیط زیست  >  در هفته ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط زیستی در ایران

•  خبر اختصاصی
•  تاریخ : ۱۴۰۱/۱۲/۲۰
•  دسته : slide,بهداشت و محیط زیست
•   لینک کوتاه :
•  کد خبر : 011220949

چاپ خبر

در هفته ای که گذشت؛ نگاهی به گزارشات محیط زیستی در ایران

خبرگزاری هرانا – حق بر محیط زیست و مبانی فلسفی آن، از قواعد حقوق بشر و حقوق طبیعی نشأت گرفته شده است. ابتدایی ترین حق طبیعی انسان در این کره خاکی، «حق حیات» است. اما طی دهه های اخیر به دلیل استفاده بی رویه از منابع طبیعی، عدم نظارت و توجه به مباحث زیست محیطی و الگوهای صحیح، محیط زیست طبیعی به شدت دچار صدماتی شده است. گزارش پیش رو حاصل ثبت ۳۹ واقعه محیط زیستی ایران است که در هفته اخیر منتشر و به هدف آگاهی سازی گردآوری شده است.

به گزارش خبرگزاری هرانا، ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در هفته‌ ای که گذشت، دستکم ۲۵ صیاد و شکارچی غیرمجاز بازداشت و به مراجع قضائی معرفی شدند. طی این مدت بیش از ۳۶ هکتار از جنگل ها و دیگر پوشش‌ های گیاهی در استان های مختلف کشور دچار حریق شد. از سوی دیگر شاخص کیفی هوا دستکم در ۱۳ شهر ناسالم برای گروه های حساس و یا ناسالم و خطرناک برای تمام گروه‌ها اعلام شد. از دیگر اخبار محیط زیستی این هفته می‌ توان به تلف شدن یک قلاده گورکن در بندر ترکمن و یک پلنگ در استان البرز، تداوم خشکسالی و همچنین بحران‌ های ناشی از سوء مدیریت در مقوله پسماند و آلاینده های محیط زیستی در پلدختر اشاره کرد؛ در گزارش پیش رو به برخی از آنها پرداخته شده است.

آسیب رسانی به جنبه های مختلف محیط زیست در ایران کماکان ادامه دارد. از طرفی شهروندانی وجود دارند که به دلیل عدم آموزش یا نیازهای مالی دست به تخریب و آسیب رسانی به محیط زیست می زنند و از سوی دیگر نهادهای متولی در تلاش هستند تا از حجم این آسیب ها بکاهند، هر چند این تلاش ها قابل تقدیر است اما به نظر نمی آید میزان آن با شرایط محیط زیستی ایران تطبیق داشته باشد.

حیات وحش

حیات‌ وحش به کلیه جانداران از قبیل پستانداران، پرندگان، خزندگان و دوزیستان و تمام گیاهانی گفته می‌شود که به صورت وحشی و طبیعی بدون دخالت یا کمک انسان بر روی کره زمین زندگی کرده و آب و خوراک خود را خود تأمین می‌کند. اما دخالت و تصرف انسان در زیستگاه های طبیعی و مصرف بی‌رویه منابع طبیعی بسیاری از گونه های حیاط وحش را در معرض انقراض قرار داده است.

در هفته ای که گذشت، یک قلاده گورکن در اثر تصادف با خودرو در بندر ترکمن تلف شد.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست بندرترکمن در این خصوص بیان داشت: “این گورکن پس از انتقال به اداره شهرستان و ثبت داده ‌های زیستی و مورفولوژیکی برای انجام امور تحقیقاتی به اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان منتقل شد.”

علاوه بر این مدیرکل حفاظت محیط زیست البرز از تلف شدن پلنگ آسیب‌ دیده ارتفاعات آسارای البرز به دلیل وخامت وضعیت جسمانی ‌اش خبر داد و گفت: “برای تشخیص علت تلف شدن پلنگ، هم اکنون کالبد شکافی و نمونه برداری در حال انجام است اما حدس ما بر احتمال درگیری بین‌ گونه ‌ای و یا شلیک شکارچیان غیرمجاز است که البته نتیجه دقیق پس از پایان آزمایش‌ ها اعلام خواهد شد.”

همچنین رییس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان ملارد از ممنوعیت ورود بازدید کنندگان به مرکز نگهداری حیات وحش صفادشت خبر داد.

 مهناز مدیریان با اعلام این خبر گفت: باعنایت به عدم رعایت ضوابط زیست محیطی در مرکز نگهداری حیات وحش صفادشت و مغایرت محل های نگهداری گونه ها با استانداردها و دستورالعمل های سازمان حفاظت محیط زیست و همچنین عدم اقدام موثر توسط مسئولین مربوطه درراستای رفع نواقص محل های نگهداری گونه های حیات وحش و از طرفی تلف شدن تعدادی از گونه ها در این مرکز و جریحه دار شدن افکار عمومی، مطابق دستور مراجع قضایی شهرستان، ورود بازدید کنندگان به مرکز نگهداری حیات وحش صفادشت تا اطلاع ثانوی ممنوع شد.

بازداشت و محکومیت متخلفان محیط زیستی

یکی از موضوعات مورد بحث محیط زیست مسئله حمایت از منابع طبیعی بوده و از سوی دیگر، حفاظت از جنگل‌ها،حیات وحش و جلوگیری از قاچاق چوب، شکار و صید بی رویه به عنوان بخشی از مقوله حفاظت از منابع طبیعی، و در نهایت حفظ محیط زیست تلقی می‌شود. بسیاری از حیوانات، به دلیل شکار غیرقانونی در معرض خطر قرار دارند.

طی یک هفته اخیر با تلاش محیط بانان و جنگل بانان، دستکم ۲۵، در استان های اصفهان، فارس، آذربایجان غربی، لرستان، البرز، سیستان و بلوچستان، قزوین، ایلام، مازندران، بروجرد، تهران و کرمانشاه بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند. علاوه بر این طی هفته گذشته بیش از ۴۳ تن و هفتصد کیلوگرم چوب قاچاق در استان های بروجرد، کرمانشاه و خراسان رضوی کشف و ضبط شده و ۶ نفر در این راستا بازداشت و به مراجع قضایی معرفی شدند.

حق تنفس و هوای پاک

بر اساس گزارش‌ها، سالانه تعداد پرشماری از شهروندان بر اثر آلودگی هوا جان خود را از دست می‌دهند. این مشکل علتی جز سو مدیریت و عدم توجه به کنوانسیون‌ها و قراردادهای بین‌المللی در این زمینه ندارد.

طی هفته ای که گذشت شاخص کیفی هوا در شهرهای مشهد ۱۲۵، اهواز ۱۴۷، اراک ۱۲۰، اصفهان ۱۶۶، شوشتر ۵۰۰، دشت آزادگان ۱۳۳، ماهشهر ۱۱۳، هندیجان ۱۱۳، ارومیه ۱۱۰، بجنورد ۱۲۱، تهران ۱۶۳، سوسنگرد ۱۵۳و اندیمشک ۱۰۷ ناسالم برای گروه های حساس و یا ناسالم برای تمام گروه ها اعلام شد.

پایتخت ‌نشینان از ابتدای سال تاکنون ۱۸۱ روز هوای قابل قبول، ۱۲۹ روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس، ۳۴ روز هوای ناسالم برای همه افراد جامعه، ۲ روز هوای بسیار ناسالم، ۲ روز هوای خطرناک و تنها ۳ روز هوای پاک را تجربه کردند.

همچنین اراک یکی از ۸ کلانشهر آلوده کشور است و از ابتدای سال تاکنون ۱۳۸ روز ناسالم را در کارنامه خود به ثبت رسانده است.

شاخص کیفیت هوا (Air Quality Index = AQI) معیاری برای تعیین روزانه کیفیت هوا و میزان ارتباط آن با سطوح سلامتی افراد است که جزئیات آن در پی می آید:

از صفر تا ۵۰ در شرایط پاک (سبز)، ۵۱ تا ۱۰۰ در شرایط سالم (زرد و حدمجاز استاندارد یا حد سلامت)، ۱۰۱ تا ۱۵۰ در شرایط ناسالم برای گروه حساس (نارنجی)، ۱۵۱ تا ۲۰۰ در شرایط ناسالم برای همه (قرمز)، ۲۰۱ تا ۳۰۰ در شرایط بسیار ناسالم (بنفش) و ۳۰۱ تا ۵۰۰ در شرایط خطرناک (ارغوانی) تعیین شده‌است.

خشکسالی

خشکسالی می‌تواند باعث عدم توازن در میزان آب و در نتیجه آن کمبود آب، نابودی گیاهان، کاهش عمق آب‌ های سطحی و خاک مرطوب می‌شود. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که تبخیر سطحی و تبخیر آب از گیاهان از حد معمول در مدت معین بیشتر شود و عدم مدیریت صحیح منابع آبی در کشور، اثرات جبران ناپذیر این مهم را عمیقتر می کند.

بر همین اساس در نتیجه فقدان مدیریت کارآمد، خشکسالی و کمبود آب در بسیاری از استان های کشور رو به افزایش است و خسارات جبران ناپذیری را بر اکوسیستم این مناطق وارد کرده است.

در هفته ای که گذشت رئیس اداره حفاظت و مدیریت حیات وحش اداره کل حفاظت محیط‌ زیست اصفهان گفت: “بر اساس آخرین سرشماری در زمستان امسال، شمار پرندگان مهاجر در رودخانه زاینده ‌رود کمتر از یک ‌هزار قطعه بود.”

مریم امیدی در این خصوص گفت: “به دلیل خشکی رودخانه زاینده ‌رود در زمان سرشماری پرندگان، آمار قابل توجهی از رودخانه و زیستگاه‌ های خشک بدست نیامد. سرشماری پرندگان در سه ناحیه از جمله سد نکوآباد مبارکه تا بند آبشار، خود بند آبشار و نیز از بند آبشار تا امتداد رودخانه بند شاخ کنار ورودی تالاب گاوخونی انجام شد که چون آبی جریان نداشت تعداد پرندگان بسیار ناچیز بود.”

وی افزود: “امسال از سد نکوآباد تا قبل از پهنه تالاب گاوخونی کمتر از ۱۰۰۰ قطعه پرنده آبزی و کنار آبزی سرشماری شد که دلیل عمده این کاهش جمعیت در مقایسه با سال ‌های گذشته خشک بودن رودخانه، جاری نبودن آب و وضعیت نامناسب زیستگاه است.”

همچنین رئیس مجمع نمایندگان مازندران اعلام کرد: “ساخت سد فینسک بر روی سرشاخه های آبی سبب شده تا ۸۰ هزار هکتار از شالیزارهای ساری و میاندورود با خطر خشکسالی تهدید شود”.

علی بابایی کارنامی افزود: “با توجه به کاهش نزولات آسمانی و کاهش ذخیره آبی سد شهید رجایی ساری تا سطح قرمز و خطر خشکی این سد مهم کشور، غیرکارشناسی بودن مکان یابی ساخت سد برای سمنان را نمایان کرده است”.

وی با اشاره به اینکه ساخت سد فینسک سمنان در سال ۱۳۹۷ قانون شده است و ۸۰ میلیارد تومان آن زمان اعتبار گرفته است، افزود: “باتوجه به اینکه بر اساس برنامه سد فینسک از سرشاخه‌ های سد شهید رجایی ذخیره سازی خواهد کرد، این اقدام علاوه بر سد شهید رجایی، حدود ۸۰ هزار هکتار از شالیزاری‌ های ساری، میاندورود و جویبار را با خطر خشکی تهدید می‌کند”.

به طور کلی جنگل‌ها در نتیجه عمل کربن گیری مرتباً گاز کربنیک هوا را که در اثر تنفس موجودات زنده و فعل و انفعالات شیمیایی و آلودگی های محیط زیست وارد هوا می‌شود جذب کرده و گاز اکسیژن را پس می‌دهد. از این رو باید مورد توجه ویژه ای قرار گیرند.

در هفته ای که گذشت، وقوع دستکم چهار فقره آتش سوزی در استان گلستان، منجر به از بین رفتن ۳۶ هکتار از منابع طبیعی در این مناطق شد.

همچنین  مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان از اطفاء آتش سوزی ‌های سطحی در ۵۶ هکتار از جنگل‌ها و مراتع ۱۰ شهرستان گیلان خبر داد و گفت: “ ۳۲ نقطه از این مناطق جنگلی به صورت سطحی آتش گرفت . با تلاش چندین ساعته نیروهای یگان حفاظت، مردم محلی و بسیج، این آتش سوزی ها به صورت کامل مهار شد.”

همچنین فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری گلستان گفت: “بر اثر آتش‌ سوزی در جنگل‌ های گالیکش در منطقه جنگلی شن‌ چال، حدود ۲۰ هکتار از عرصه‌ های جنگلی به صورت کف‌ سوز خسارت دید.”

از سوی دیگر سرپرست منابع طبیعی و آبخیزداری گیلان با اشاره به گرم شدن شرایط جوی و وزش باد گرم در گیلان گفت: “افزایش دما، وزش باد گرم و همچنین کاهش شدید رطوبت در گیلان، احتمال آتش سوزی در جنگل‌ها و مراتع چند برابر کرده است.” وی در این رابطه هشدار داد: “مردم محلی و مسافران از روشن کردن آتش در مراتع و مناطق جنگلی خودداری کنند.”

علاوه بر این، فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی مازندران – ساری اعلام کرد: “در ۱۱ ماه امسال ۵۳ فقره حریق در حوزه های منابع طبیعی استان رخ داده که ۲۰۰ هکتار از عرصه ها دچار خسارت شدند.”

همچنین مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان سمنان بیان داشت: “آتش‌ سوزی در عرصه‌ های منابع طبیعی از جمله جنگل ‌ها و مراتع استان در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال گذشته ۹۰ درصد کاهش داشت.”

بحران پسماند و آلاینده های محیط زیستی

در هفته ای که گذشت رییس اداره حفاظت محیط ‌زیست پلدختر از محکومیت مدیر یک واحد آلاینده در این شهرستان خبر داد و گفت: “مدیر یکی از واحدهای صنعتی مستقر در این شهرستان به دلیل آلایندگی هوا به ۶ ماه حبس تعزیری محکوم شد.”

علی الشتری نژاد افزود: “با پیگیری‌ های صورت گرفته از طرف اداره حفاظت محیط ‌زیست پلدختر با وجود صدور اخطاریه‌ ها و تذکرات زیست ‌محیطی مطابق ماده ۱۲ قانون هوای پاک به این واحد، هیچگونه اقدامی در چارچوب قانون هوای پاک در رفع‌ آلایندگی صورت نگرفته، که با معرفی به مراجع قضایی، در نهایت برای مدیر این واحد ۶ ماه حبس تعزیری صادر شد.”

مطالب مرتـبط

• دستکم سه تجمع اعتراضی برگزار شد
• بازداشت صد تن در ارتباط با مسمومیت سریالی دانش آموزان
• صدور حکم اعدام برای یک متهم/ رهایی چهار زندانی از چوبه دار
• مصدومیت یک نوجوان هفده ساله در پی انفجار مین در شوش
• جلسه دادگاه رسیدگی به اتهامات حامی بهادری، شهروند بهائی برگزار شد

برچسب ها: آذربایجان غربی اراک ارومیه اصفهان البرز اندیمشک اهواز ایلام بجنورد بروجرد بندر ترکمن پلدختر تالاب گاوخونی تهران جنگل ها حیات وحش صفادشت خراسان رضوی خشکسالی دشت آزادگان رودخانه زاینده رود سمنان سوسنگرد سیستان و بلوچستان شوشتر صفادشت علی الشتری نژاد علی بابایی کارنامی فارس قاچاق چوب قزوین کرمانشاه گلستان گیلان لرستان مازندران ماهشهر متخلف محیط زیست محیط زیست مریم امیدی مشهد مهناز مدیریان هندیجان

بدون نظر

نظر بگذارید