علی مطهری: نیازمند آشتی ملی هستیم/ پیشرفت های سیاست خارجی را دنبال کنیم

علی مطهری معتقد است، در سال جدید «از نظر سیاسی به آشتی ملی نیاز داریم، چون به دنبال حوادث مهرماه در بین مردم شکاف ایجاد شده و شکاف باید از بین برود؛ اشتباهاتی بود و اعتراضاتی آغاز شد و رسانه‌های بیگانه و دشمن بر حوادث سوار، و باعث تشدید آشوب‌ها شدند».

مشروح با دکتر علی مطهری که با موضوع «ابرچالش های سال ۱۴۰۲ و راهکارها» انجام شده، در پی می آید:

به نظر شما ابرچالش‌های سال ۱۴۰۲ چیست و راهکارهای حل آن‌ها کدامند؟

ما در سال ۱۴۰۲ با مسائل مهمی رو به رو هستیم. اولاً باید پیشرفت‌هایی که در سیاست خارجی رخ داده را پیگیری کنیم. برای نمونه برقراری رابطه با عربستان را با جدّیت دنبال کنیم و احیاناً برخی افراد جامد فکر، موانعی را در این راه ایجاد نکنند. یا توافقی که با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داشتیم حفظ شود و در اثر تندروی‌ها و شعارزدگی‌ها، توافق دچار مشکل نشود. یا موضوع آزاد شدن پول‌های بلوکه شده ایران در برخی کشورها مثل کره جنوبی که در کشور عمان در حال گفت و گو است، پیگیری شود و حق خودمان را از غربی‌ها بگیریم.

همین طور آزادی زندانیان دو طرف ایران و غرب که موضوع مهمی است. این مسائل می‌تواند مقدمه‌ای برای احیای برجام باشد، در نهایت به توافق برجام برسیم و وضعیتی که امروز داریم یعنی قطع مبادلات بانکی با دنیا و مشکلاتی که در صادرات و واردات در موضوع بیمه کشتی‌ها و... داریم، به زودی برطرف شود تا یک اقتصاد طبیعی داشته باشیم و از حالت غیرطبیعی خارج شویم؛ اگر چه قطعاً برخی افراد مایل‌اند شرایط غیرطبیعی ادامه داشته باشد و به بهانه دور زدن تحریم‌ها، به سودهای کلانی برسند در حالی که کارهای آنان قابل نظارت هم نیست.

مطلب دیگر این است که باید برقراری رابطه با کشورهای اسلامی مثل مصر، اردن و بحرین را دنبال کنیم و نباید در بین کشورهای اسلامی در انزوا باشیم. اساساً انقلاب ما، انقلاب فرهنگی است و می‌خواهیم حرفمان را به دنیا برسانیم؛ لذا اگر نتوانیم با کشورهای اسلامی و ملت‌های مسلمان گفت و گو کنیم، نقض غرض است. یعنی نتوانسته‌ایم پیام انقلاب را به آنها برسانیم. مقصود ما از صدور انقلاب بیشتر صدور از طریق قلب‌ها و دل‌ها است، و الّا صدور با موشک که صدور نیست. البته این سخن نیاز به تبیین دارد؛ در چند سال اخیر کارهایی کرده‌ایم و کشورهای اسلامی از جمله همسایگان مثل عربستان، بحرین و امارات و ... را ترسانده‌ایم.

لذا این کشورها به دامن اسرائیل رفتند، و باید این رفتارها و کارها را کنار بگذاریم. همچنین در موضوع شیعه و سنی نباید تندروی کنیم و به دنبال گسترش اسلام در دنیا باشیم. ما نباید فرقه‌گرا باشیم و بعضی تندروی‌ها احیاناً توهین به شخصیت‌های مورد احترام اهل سنت را باید کنار بگذاریم؛ تا تبلیغاتی که علیه ایران و ایرانیان صورت می‌گیرد، خنثی شود. در بین عرب‌ها مشهور شده که ایرانی‌ها «مجوس» هستند یا تبلیغات می‌کنند که ایران را از کشورهای اسلامی جدا کنند. این تبلیغات را باید خنثی کرده و آنها گفت و گو کنیم، باید همایش‌ها و رفت و آمدهایی باشد و بفهمند که حرف ایران چیست. گفت و گو قطعاً باعث دوستی ما با کشورهای اسلامی خواهد شد و مسأله آزادی فلسطین هم راحت‌تر انجام می‌شود.

مسأله دیگری که احتمالاً سال آینده خواهیم داشت، مسأله بنزین است که بالاخره باید تدبیری انجام شود، چون مصرف بنزین ما خیلی بالاست و گاهی تولید داخلی کمتر است. لذا مجبور هستیم از خارج بنزین وارد کنیم و این وضعیت قابل ادامه نیست. حتماً دولت و مجلس باید تدبیری برای موضوع بنزین اتخاذ کنند و با توجه به وضع معیشتی نامناسب مردم، مسأله بسیار ظریفی است.

مطلب دیگر اینکه باید برای بهبود وضعیت معیشت مردم تلاش مضاعف شود. به دلیل اینکه اکثریت مردم در فشار بسیار شدیدی هستند و انصافاً تحمل می‌کنند و نجابت به خرج می‌دهند، ولی ما وظیفه داریم که وضعیت معیشتی را بهتر کنیم.

از نظر سیاسی به آشتی ملی نیاز داریم، چون به دنبال حوادث مهرماه در بین مردم شکاف ایجاد شده و شکاف باید از بین برود؛ اشتباهاتی بود و اعتراضاتی آغاز شد و رسانه‌های بیگانه و دشمن بر حوادث سوار، و باعث تشدید آشوب‌ها شدند. در این اعتراضات عده‌ای کشته و عده‌ای شهید شدند، خود به خود بین مردم شکاف ایجاد شده است، باید برطرف شود و آشتی ملی صورت گیرد. حتی درباره زندانیان سیاسی سخت‌گیری نکنند، کسانی که به دلیل انتقاد از وضع موجود و سیاست‌های نظام بازادشت شدند، باید آزاد شوند و بازداشت این‌ها روش درستی نیست. مخصوصاً که رهبر انقلاب چند بار فرمودند، «حتی کسی نظر مخالف نظر من دارد باید بتواند حرف خود را بزند». باید به این فرموده عمل شود و نمی‌شود سیاست دوگانه داشته باشیم که رهبر انقلاب چیزی بگویند و نهادهای امنیتی و اطلاعاتی کار دیگری انجام دهند، این درست نیست. به نظر من آشتی ملی بسیار لازم است؛ حتی مسئولان به موضوع حبس خانگی پایان دهند، برای چه این موضوع ادامه پیدا کرده است و چه ضرورتی دارد؟ مسئولان حالت آشتی ایجاد کنند تا کشور رو به پیشرفت حرکت کند.

مسأله بسیار مهم در سال ۱۴۰۲ انتخابات مجلس شورای اسلامی است. باید تلاش کنیم تا انتخابات آزاد برگزار شود و روش گذشته در انتخابات مجلس یازدهم و دولت سیزدهم کنار گذاشته شود. راهش این است که به شورای نگهبان استقلال دهند؛ این مجموعه نباید تحت فرمان نهادهای اطلاعاتی و امنیتی باشد و آنها نظرات و امیال خود را به شورای نگهبان دیکته کنند. باید شورای نگهبان را آزاد بگذارند تا خودشان تصمیم بگیرند و با تندروی‌ها مواجه نباشیم و ان شاءالله انتخابات آزادی برگزار شود، چون میزان مشارکت مردم در انتخابات آینده مجلس بسیار برای کشور حائز اهمیت است.

آینده دولت را چگونه می‌بینید و با توجه به وعده‌هایی که دولت داده چه توصیه‌ای به قوه مجریه دارید؟

راهی که اخیراً در سیاست خارجی -برای ارتباط بیشتر و بهبود روابط ما با دنیا، برای رابطۀ بهتر با آژانس بین‌المللی اتمی، برای آزادی زندانیان ایرانی و غربی و تلاش برای احیای برجام- باز کردند را ادامه دهند. اگر مردم احساس کنند که افق جدیدی باز شده و امیدی پیدا کنند، در انتخابات مشارکت خوبی خواهند داشت اما اگر احساس کنند که دولت و نظام همان روش قبلی و کارهایی که تاکنون انجام شده را ادامه می‌دهند، نسبت به سیاست خارجی و تحریم‌ها بی‌تفاوت باشند و بگویند که «ما زندگی مردم را به برجام گره نمی‌زنیم» و... و شعار دهند، نتیجه نمی‌دهد. وقتی مردم ناامید باشند در انتخابات به درستی شرکت نمی‌کنند و عدم شرکت مردم در انتخابات به ضرر کشور است.

امیدوارم که مسئولان دولتی و حکومتی همان طور که روش خود را تغییر دادند این کار را ادامه دهند و مردم با گشایش اقتصادی، معیشتی و سیاسی مواجه شوند و امیدی به آینده پیدا کنند.

۲۱۲۲۰