احیای شهرک‌های یهودی‌نشین؛ انتقاد عربستان و خشم امارات و ترکیه

عربستان سعودی تصویب قانون جدید در مجلس اسرائیل در خصوص احیای شهرک‌های یهودی‌نشین را که پیش‌تر برچیده شده بود، نکوهش کرد.

همزمان، سفیر آمریکا در سازمان ملل از عواقب تشدید خشونت میان اسرائیل و فلسطینیان، به‌‌ویژه در ماه رمضان، ابراز نگرانی کرد.

وزارت خارجه عربستان روز چهارشنبه دوم فروردین، در بیانیه‌ای اعلام کرد قانون صدور مجوز بازسازی شهرک‌ها را «به‌شدت محکوم می‌کند» و آن را «مخالف قوانین بین‌المللی» و «مانعی جدی برای تلاش‌های صلح‌خواهانه و تشکیل کشور فلسطین در مرزهای سال ۱۹۶۷» می‌داند.

مجلس اسرائیل این هفته با تصویب طرح ارائه شده از سوی نمایندگان تندروی حامی شهرک‌نشین‌ها، این امکان را فراهم کرده تا شهرک‌هایی که در دولت‌های پیشین اسرائیل برچیده شده بودند، دوباره مجوز ساخت‌و‌ساز بگیرند.

قانون جدید، قانونی را لغو کرد که ۱۸ سال پیش در زمان دولت آریئل شارون تصویب شد و بر اساس آن، تمامی شهرک‌های یهودی‌نشین در باریکه غزه و چند شهرک در شمال کرانه باختری برچیده شدند.

قانون تازه با خشم کشورهایی چون امارات و ترکیه نیز روبرو شده که یا به تازگی با اسرائیل رابطه برقرار کرده یا مناسبات خود را با آن بهبود بخشیدند.

به نوشته روزنامه جروزالم پست، اردن و امارات کاهش سطح روابط با اسرائیل را بررسی می‌کنند و مجلس اردن به اخراج سفیر اسرائیل در امان نیز رأی داده است.

واکنش پیاپی عربستان در روزهای اخیر در نکوهش تصمیمات اسرائیلی در حالی است که بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در بازگشت به قدرت، گفته بود برقراری رابطه با عربستان، یکی از اهداف اصلی اوست.

بیشتر در این باره:

ایالات متحده سفیر اسرائیل در واشینگتن را احضار کرد

وزارت خارجه آمریکا در اقدامی غیرمعمول در قبال اسرائیل، روز اول فروردین میخائل هرتسوگ، سفیر اسرائیل در واشینگتن را احضار کرد و وندی شرمن، معاون وزیر خارجه آمریکا، «قویا» از اسرائیل خواست از اجازه بازگشت شهرک‌نشین‌ها به مناطق یادشده جلوگیری کند.

تا پیش از این، آمریکا تنها ۱۴ سال پیش، در زمان دولت باراک اوباما، یک بار سفیر وقت اسرائیل را، آن هم در زمینه ناخشنودی دولت واشینگتن از گسترش شهرک‌سازی‌ها، احضار کرده بود.

قانون تازه یک روز پس از آن در «کنست»، مجلس اسرائیل، تصویب شد که نمایندگان اسرائیل در نشستی در «شرم‌الشیخ» در مصر با میزبانی مصر و با شرکت مقامات اردن، تشکیلات خودگردان فلسطینی و آمریکا، «متعهد شدند» دولت اسرائیل در چهار ماه آینده شهرک‌سازی بیشتری انجام ندهد.

اما سیاستمداران حامی گسترش شهرک‌سازی‌ها در اراضی فلسطینی، که دارای اکثریت در دوره کنونی در مجلس و دولت اسرائیل هستند، از تعهدات بیان شده از سوی هیئت اسرائیلی ابراز ناخشنودی کرده‌اند.

در این میان، سفیر آمریکا در سازمان ملل روز چهارشنبه در نشست شورای امنیت گفت خشونت‌های میان اسرائیل و فلسطینیان مرزهای پیشین را پشت سرگذاشته و وارد مراحل خطرناکی شده است.

لیندا توماس گرینفیلد گفت سال ۲۰۲۲ مرگبارترین سال بین طرفین از پس از دوران انتفاضه بود، ولی از آغاز سال ۲۰۲۳ نیز خشونت میان آن‌ها بیشتر شده است. خانم گرینفیلد خواهان شکیبایی طرفین در ماه رمضان شد.

رسانه‌های اسرائیلی و فلسطینی گزارش دادند که روز سوم فروردین در نخستین بامداد ماه رمضان، امیر ابوخدیجه، یک شبه‌نظامی فلسطینی در منطقه «طولکرم» در کرانه باختری، در درگیری با نظامیان اسرائیل کشته شد.

تا پیش از آغاز رمضان نیز شمار کشته‌های فلسطینی در ۸۰ روز اول از سال ۲۰۲۳، به حدود ۹۰ نفر و تعداد کشته‌ها در طرف اسرائیلی به ۱۸ تن رسید.

اظهارات روزهای اخیر وزیر دارایی اسرائیل نیز در این زمینه که «هرگز ملتی به نام فلسطین وجود نداشته بلکه چنین قومی را در قرن اخیر در تقابل با صهیونیسم عنوان کرده‌اند»، در روزهای اخیر خشم فلسطینیان را برانگیخت و کشورهای متعدد عرب نیز آن را محکوم کردند.

تشکیلات خودگردان فلسطینی از دیوان کیفری بین‌المللی لاهه خواسته است که حکم بازداشت وزیر اسرائیلی را صادر کند.