خواص شگفت انگیز مصرف خرما در ماه رمضان/ از تقویت استخوان‌ها تا کاهش کلسترول خون

خرما اغلب در مناطق گرمسیری، مثل شهر‌های جنوبی کشور خودمان و کشور‌های حاشیه خلج فارس مثل عربستان سعودی رشد می‌کند و با توجه به منطقه و نوع کشت، انواع مختلفی دارد.  در ادامه شما را با چند نوع خرما آشنا می‌کنیم.  انواع خرما به‌دلیل تکنولوژی جدید و تکنیک‌های کشت در حال تکامل بوده‌اند و ممکن است از تنوع موجود در شکل و طعم آن‌ها تعجب کنید. بسته به فرآیند رسیدن، خرما به سه دسته کلیخرمای نرم،خرمای خشک و نیمه‌خشک تقسیم می‌شود.

خرمای خشک و نیمه‌خشک ماندگاری طولانی‌تر و شرایط نگهداری بسیار آسان‌تری دارد درحالی‌که خرمای تازه باید در یخچال نگهداری شود.

 خرمای مدجول
خرمای مدجول به‌دلیل شیرینی طبیعی و طعم کاراملی بیشتر از سایر انواع دیگر، خودش را متمایز کرده است. از مشخصات ظاهر آن می‌توان به درشت بودن و تیرگی زیاد آن اشاره کرد. خرمای مجدول بیشتر در مراکش کشت می‌شود، اما می‌توانید آن را در مناطقی مثل خاورمیانه، جنوب آسیا، آمریکا و شمال آفریقا هم مشاهده کنید.

 این نوع خرما حاوی مقدار زیادی فیبر و انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی مانند ویتامین B۶، مس، آهن، پتاسیم و منیزیم است. این خرما همچنین محتوای کلسیم بیشتری نسبت به سایر خرما‌ها دارد.

با وجود اینکه این خرما در زمان رسیدن دارای سطح قند طبیعی بالاتری است، اما دارای شاخص گلیسمی پایینی است که باعث افزایش ناگهانی سطح قند خون نمی‌شود. اما باید حواستان به مصرف بیش‌ازحدش باشد، زیرا کالری بالایی دارد که ممکن است بر وزن بدن شما تأثیر بگذارد.

خرمای برهی
نام این خرما از باد‌های معروف عرب به نام بره گرفته شده است. پوست خرمای برهی سفت و صاف است و طعمی بسیار مطبوع و کاراملی دارد و ظاهر آن کوچک و گرد است. این خرما پس از رسیدن، به رنگ قهوه‌ای در می‌آید. ویتامین‌های گروه B، فیبر، پتاسیم، آهن، فلاونوئید‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها ارزش غذایی خرمای برهی را افزایش می‌دهند.

 خرمای مضافتی
خرمای مضافتی یکی از خوشمزه‌ترین و معروف‌ترین خرما‌های ایرانی است که در جهان هم محبوبیت دارد. این خرما با نام‌های رطب، کیمیا و خرمای بم هم شناخته می‌شود و از محصولات استان کرمان است. خرمای مضافتی اندازۀ بزرگی دارد و رنگ آن‌هم خیلی تیره است. نرم، گوشتی و آبدار‌بودن دیگر ویژگی‌های این خرما را تشکیل می‌دهند. چیزی که این خرما را از بقیه خرما‌های نرم جدا می‌کند، ماندگاری طولانی آن است. می‌توان این خرما را تا ۲ سال بدون نگرانی در مورد از دست رفتن خواص آن نگه داشت. این خرما سرشار از ویتامین و فیبر است و از آن به‌عنوان یک میان‌وعده مغذی نام می‌برند.

خرمای دگلت نور
دگلت نور یکی از خرما‌های محبوبی است که به‌صورت تجاری در منطقه خاورمیانه، مثل عربستان، تولید می‌شود، اما در آمریکا هم محبوبیت دارد. این خرما در دسته خرما‌های نیم خشک قرار دارد و بافت آن کمی ترد و درعین‌حال انعطاف‌پذیر است. اندازه آن از متوسط تا بزرگ متغیر است و رنگ آن هم می‌تواند از کهربایی تا قهوه‌ای تیره متفاوت باشد.

مثل سایر خرماها، این نوع خرما هم یک منبع غنی از ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری مانند فیبر، آهن، پتاسیم، ویتامین‌های B، فلاونوئید‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها است. وقتی این خرما را در مقابل خورشید قرار می‌دهیم، مرکز آن طلایی می‌شود و به‌همین‌دلیل به آن خرمای نور هم می‌گویند. 

خرمای زاهدی

خرمای زاهدی یکی از خرما‌های پرطرفدار است که در ایران و عراق کشت می‌شود و در حدود ۱۹۰۰ که معرفی شد، توانست خودش را به سراسر جهان بشناساند. میوه آن متوسط و گرد و رنگ آن وقتی برسد قهوه‌ای مایل به طلایی است. زاهدی در دسته خرما‌های نیمه‌خشک است که ظاهری بیضی‌شکل دارد و در اندازه‌های متوسط و بزرگ دیده می‌شود.

زاهدی هم مثل انواع دیگر خرما مغذی است، چون حاوی مقادیر زیادی آهن، پتاسیم، ویتامین‌های گروه B، فلاونوئیدها، آنتی‌اکسیدان‌ها و انواع مختلف اسید‌های آمینه است.

خرمای پیارم
یکی دیگر از خرمای معروف ایران و جهان، پیارم است که رنگ قهوه‌ای تیره دارد. پوست آن نازک چروکیده است و گوشت و پوست آن به هم چسبیده‌اند.  پیارم در دسته خرمای نیمه‌خشک قرار می‌گیرد که از آن به‌عنوان خوش‌طعم‌ترین خرما‌های نیمه‌خشک جهان نام می‌برند. فیبر، کلسیم، منیزیم، فلاونوئیدها، انواع اسید‌های آمینه ارزش غذایی این خرما را تشکیل می‌دهند.

خرمای پیارم سرشار از فروکتوز است و کالری کمی دارد. به‌همین‌دلیل برای کسانی که قصد کاهش وزن دارند یا شیرینی زیاد برای سلامتیشان مضر است، خوردن این خرما بسیار توصیه می‌شود.

 خرما کبکاب
کبکاب یکی از مقرون‌به‌صرفه‌ترین و خوش‌طعم‌ترین خرما‌های جهان است که در ایران کشت می‌شود. رنگ کباکب در مرحله نارس و تازه زرد است و بعد از اینکه کاملاً رسید به قهوه‌ای تیره تبدیل می‌شود. پوست این خرما ضخیم‌تر از سایر خرماها است و به‌صورت نیمه‌خشک عرضه می‌شود.

حقایق تغذیه‌ای خرما
یک عدد خرما (۸ گرم) حدود ۲۳ کالری، ۰.۲ گرم پروتئین، ۶ گرم کربوهیدرات و ۰ گرم چربی دارد. خرما منبع خوبی از پتاسیم، منیزیم و آهن است. ارزش غذایی هر خرما برابر است با:

·کالری: ۲۳

·چربی: ۰ گرم

·سدیم: ۰.۲ میلی‌گرم

·کربوهیدرات: ۶ گرم

·فیبر: ۰.۶ گرم

·شکر: ۵ گرم

·پروتئین: ۰.۲ گرم

·پتاسیم: ۵۳ میلی‌گرم

·منیزیم: ۳.۴ میلی‌گرم

·آهن: ۰.۱ میلی‌گرم

·فولات: ۱.۵۲ میکروگرم

 فواید خرما 

فیبر بالا
خرما منبع خوبی از فیبر غذایی است. تحقیقات نشان داده که رژیم غذایی سرشار از فیبر می‌تواند به هضم سالم غذا کمک کند و به حرکات روده نظم بدهد. همچنین فیبر یک ماده مغذی ضروری برای کاهش وزن محسوب می‌شود. فیبر باعث افزایش احساس سیری و رضایت می‌شود که می‌تواند به کاهش کلی کالری دریافتی کمک کند.

شاخص گلیسمی پایین
خرما دارای شاخص گلیسمی (GI) پایینی است، به این معنی که به‌آرامی جذب و هضم می‌شود. بنابراین، انواع خرما‌ها به‌جای افزایش ناگهانی سطح گلوکز خون، یک منبع انرژی ثابت محسوب می‌شوند. طبق تحقیقات، رژیم غذایی با GI پایین برای مدیریت قند خون مفید است و خطر ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش می‌دهد.

خوردن آن‌ها در ترکیب با سایر مواد غذایی با GI پایین مانند آجیل، دانه‌ها و سبزیجات می‌تواند به مدیریت و تنظیم سطح قند خون و جلوگیری از پرخوری کمک کند.

تقویت استخوان‌ها
همان‌طور که می‌دانید دریافت نور خورشید و غذا‌های حاوی ویتامین D برای سلامت استخوان‌ها حیاتی است. بااین‌حال ترکیب مواد معدنی مثل منیزیم و مس که در خرما وجود دارد، این میوه را هم به یک غذای مهم برای تقویت استخوان‌ها تبدیل کرده است. چه به‌دنبال مبارزه با پوکی استخوان خود هستید و چه دنبال یک اقدام پیشگیرانه می‌گردید، خرما می‌تواند به شما در این مسیر کمک کند.

کاهش کلسترول
اگر به‌دنبال راهی برای کاهش کلسترول خود هستید، خرما منبع خوبی از فیبر محلول است که می‌تواند به کاهش کلسترول به‌عنوان بخشی از یک رژیم غذایی سالم کمک کند.

سرشار از مواد معدنی
خرما منبع خوبی از مواد معدنی مانند پتاسیم، منیزیم و روی است که می‌تواند برای کاهش وزن مفید باشد. پتاسیم به تنظیم فشارخون کمک می‌کند، از عملکرد قلب سالم پشتیبانی و هضم سالم را تقویت می‌کند.

طبق تحقیقات، روی از عملکرد سالم ایمنی و بهبود زخم پشتیبانی می‌کند. علاوه بر این، این مواد معدنی می‌توانند با ارتقای متابولیسم سالم، تولید انرژی و کاهش استرس باعث سلامت کلی بدن بشود.

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی کلينيک