«باغ اکبریه» از معماری اصیل ایرانی تا ثبت جهانی

سپیده قلندری اسفدن ۴ فروردین ۱۴۰۲ / ۱۱:۳۳

«باغ اکبریه» بیرجند نمونه اصیلی از معماری ایرانی است. خالق باغ با اتکا به دانش تجربی خود، فضایی را ایجاد کرده که باعث بقا و پویایی بستر طبیعی منطقه شده است. ساخت این مجموعه از اوایل دوره قاجار تا اواخر آن دوره و در چند مرحله انجام شده ‌است. این باغ شامل چند عمارت از جمله عمارت مرکزی است که با عملکرد تشریفات و پذیرایی از مهمانان که هستۀ مرکزی باغ نیز به حساب می‌آید. ویژگی‌های منحصر به فرد باغ اکبریه باعث شد تا در کنار چند باغ دیگر دیگر از کل کشور در قالب یک پروندۀ زنجیره‌ای در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت برسد. احداث باغ در زمین شیب‌دار، وجود خطوط راست در طراحی و ساخت عمارت در بلندترین قسمت فضای باغ و همچنین ایجاد جوی آب دائمی و وجود درخت‌هایی قدیمی با عمر بیش از ۱۰۰ سال، از عوامل این ثبت جهانی است. در حال حاضر بخش احداث شده در اوایل دوره قاجار، به عنوان کتابخانه فعال است و از بخش مرکزی که در دوره قاجار احداث شده به عنوان موزه باستان‌شناسی و مردم‌شناسی استفاده می‌شود. موزه خصوصی سکه نیز که نشان دهندۀ سکه‌های رایج در دوران‌های مختلف است، بخش‌های مختلف موزه‌ای باغ جهانی اکبریه بیرجند را تشکیل می‌دهند.