تپه قلی درویش؛ نماد تمدن هفت هزار ساله قم

ایسنا/قم یک راهنمای گردشگری تاریخی فرهنگی و طبیعت گردی بیان کرد: بر اساس کاوش های انجام شده در منطقه قلی درویش ادوار فرهنگی این محوطه از اواسط هزاره چهارم پیش از میلاد آغاز و به اواخر عصر آهن می رسد.

اکرم صادقی راهنمای گردشگری تاریخی فرهنگی و طبیعت گردی و مدیرعامل تشکل مردم نهاد انجمن توسعه زندگی بومی شوکا در گفت‌وگو با ایسنا، در معرفی جاذبه‌های گردشگری قم تپه قلی درویش را مورد توجه قرارداد و عنوان کرد: تپه باستانی هفت هزار ساله قلی درویش زیستگاه اولیه آریایی بوده است که به قم مهاجرت کردند و در مسیر آب ساکن شدند. بر اساس کاوش های انجام شده در منطقه قلی درویش ادوار فرهنگی این محوطه از اواسط هزاره چهارم پیش از میلاد آغاز و به اواخر عصر آهن می رسد.

صادقی بیان کرد: محوطه قلی درویش در حاشیه جنوبی شهر قم، ابتدای بزرگراه قم به جمکران در کیلومتر نخست جاده قدیم قم به کاشان واقع شده است.

وی با تاکید بر اینکه تمدن هفت هزار ساله قم از تپه باستانی قلی دوریش که در جمکران واقع شده گرفته شده است، اظهار کرد: در تپه قلی درویش لایه‌های هزاره پنجم و سوم پیش از میلاد شناسایی شده است، اما اثری از زندگی هزاره چهارم در آن وجود ندارد.

صادقی ادامه داد: در استقرار در تپه قلی درویش یک وقفه تاریخی طولانی وجود دارد که با توجه به کشف استقرارگاهی از هزاره چهارم پیش از میلاد در بافت تاریخی قم این احتمال را قوی کرده است که ساکنان قلی درویش در این دوره تاریخی به شهر فعلی قم آمده‌اند و دوباره پس از یک هزار سال به قلی درویش بازگشته‌اند.

این راهنمای گردشگری بیان کرد: بر اساس سفال هایی که طی کاوش های باستان شناسان به دست آمده استقرارهای همزمان با تپه سیلک کاشان در تپه قلی درویش وجود داشته است؛ این در حالی است که بر روی تپه سیلک کاشان کارهای بسیاری صورت گرفته و جذب گردشگر دارد اما متاسفانه از تپه باستانی قلی درویش حمایتی وجود ندارد و این یک آسیب بزرگ به ظرفیت گردشگری قم با تمدنی هفت هزار ساله است.  

صادقی در رابطه با وجه‌تسمیه تپه قلی درویش گفت: در دوره تیموریان حاکم کرمان فردی به نام "قلی درویش" بوده که پس از مغلوب شدن در برابر تیموریان به قم تبعید شده است؛ به همین جهت این منطقه به این نام شناخته شده است.

وی ادامه داد: بر اساس اسناد حاکم کرمان پس از مرگ در این منطقه به خاک سپرده شد که بنا به نوشته‌های سیامک سرلک یکی از باستان شناسان و کاوشگران تپه قلی درویش، بنایی که مردم از آن به‌عنوان امامزاده جعفر قریب در مجاورت این تپه می‌شناسند متعلق به قلی درویش حاکم تبعیدی کرمان است.

صادقی در ادامه گفت: بنای مقبره امامزاده جعفر غریب واقع در ضلع غربی محوطه تپه قلی درویش از لحاظ شیوه معماری و نوع مواد و مصالح از بناهای دوران قاجار است. بنای امامزاده جعفر غریب در بیرون دارای پلان هشت وجهی است که چهار وجه آن به‌صورت طاق نمای تزیینی است و درون آن با پلان مربع به ابعاد ۱۰×۱۰ متر با چهار ورودی از چهار سمت دارای پوشش گنبدی دوپوسته، با ارتفاع نزدیک به هفت متر می‌باشد.

 وی اضافه کرد: در این بقعه یک ضریح چوبی مشبک ساده وجود دارد روی قبر با کاشی‌های خشتی فیروزه مربوط به یکصد سال پیش کاشی‌کاری شده؛ درون این بنا فاقد تزیین کتیبه و گچ‌بری است و بیرون بنا با تزیینات رسمی بندی در ایوان ورودی و طرح‌های حصیری آجری در پیشانی ایوان ورودی تزیین شده، گنبد ساده بنا، پنجاه سال پیش توسط حاجی میرزا نصرالله خان ناصر السلطنه مرمت شده است.

انتهای پیام