تلاش معاندین برای ضربه زدن به صنعت گردشگری ایران

«مراکز تفریحی در آستانه عید نوروز پلمب می‌شود»، «همزمان با آغاز سال نو مردم با ماموران حکومتی در سقز درگیر می‌شوند» و پایکوبی در شهر‌های ایران رنگ و بوی «اعتراض» به خود می‌گیرد، هنوز «صدای شلیک ماموران» آرام نگرفته که «یک جوان ۱۹ ساله اهل بانه به ضرب گلوله کشته می‌شود». روایت‌گری معاندین اینبار ۱۸۰ درجه می‌چرخد تا فقط رقص و آواز دسته جمعی دختران کرد عراقی، ازبکستانی، قزاقزستانی و ... نشانه گیرد. خبری از شلیک و ضرب گلوله نیست و رسم و رسوم نوروز بدون آغشته به خون در حال زنده شدن است.

سری به صنعت گردشگری می‌زنیم، همین کلیدواژه‌ها با رنگ و بوی ناامنی و ایران هراسی مقابل پای گردشگران خارجی می‌افتد و آن‌ها را از سفر به ایران زده می‌کند. همین چند روز پیش بود که Us News گزارش بروز شده وزارت امور خارجه امریکا را منتشر کرد، مبنی‌بر اینکه این وزارتخانه بیش از ۲۰۰ کشور را برای سفر ارزیابی کرده و براساس سلامت، تروریسم و ناآرامی‌های مدنی کشور‌ها دسته‌بندی شده‌اند.

کشور‌هایی که در سطح ۴ قرار می‌گیرند، برای مسافران خطرناک توصیف شده و پیشنهاد شده است که به آن کشور‌ها سفر نشود. براساس این گزارش، ایران در کنار کشور‌هایی همچون افغانستان، بلاروس، بورکینافاسو، جمهوری افریقای مرکزی، میانمار، غزه، هائیتی، عراق، لیبی، مالی، مکزیک، کره شمالی، روسیه، سومالی، سودان جنوبی، سودان، سوریه، اوکراین، ونزوئلا و یمن در دسته کشور‌هایی قرار گرفته که دولت ایالات متحده امریکا گفته به آن‌ها سفر نکنید. 

بنابر این گزارش، در ایران شهروندان ایالات متحده امریکا به طور خاص در معرض دستگیری و بازداشت خودسرانه هستند. اتباع ایرانی – امریکایی مانند دانشجویان، روزنامه‌نگاران و مسافران تجاری به اتهام جاسوسی و تهدید امنیت ملی دستگیر شدند.

۲۹ دی سال ۱۴۰۱ یک سایت آمریکایی ایران را به عنوان مقصد گردشگری کشوری ناامن معرفی کرد و به نقل از وزارت امور خارجه امریکا نوشت: ایران برای شهروندان امریکایی چندان امن نیست. چراکه شهروندان امریکایی در ایران اغلب بدون اخطار بازداشت یا دستگیر می‌شوند. 

این سایت در پایان نتیجه‌گیری کرد که ایران برای مسافرت چندان امن نیست. چراکه این کشور سابقه بسیار طولانی در بازداشت، دستگیری، ربودن امریکایی‌ها و ناآرامی‌های مدنی فراوان دارد.

علاوه‌بر وزارت امور خارجه امریکا، فرانسه، آلمان، هلند و ... هم همزمان با اعتراضات سراسری با اعلام فراخوان از اتباع خود خواسته بودند هرچه سریع‌تر ایران را ترک کنند.

روز پنج‌شنبه بی‌بی‌سی فارسی با ادعای اینکه ویدئویی از دستگیری مهاجرین افغان به دستش رسیده، نوشت: «فرستنده توضیح داده که ماموران انتظامی ایران در روز‌های نوروز مهاجرین افغان را از میدان آزادی دستگیر می‌کردند».

به نقل از این رسانه، «او توضیح نداده که ماموران مهاجرین بدون مدرک اقامتی را بازداشت می‌کردند یا خیر. ولی او مدعی شده که ماموران امنیتی با مهاجرین رفتار تحقیر آمیز داشتند و می‌گفتند اینجا جای شما نیست و نباید به محدوده میدان آزادی بیایید».

نه‌تنها برخورد و دستگیری اتباع در ایران وِرد زبان این رسانه‌ها شده، بلکه دوم فرودین هم رادیو فردا نوشت: در سال‌های اخیر تصاویر زیادی از گرد آمدن شهروندان در کنار آرامگاه کوروش به مناسبت‌های مختلف از جمله نوروز و روز کوروش منتشر شده است. در بسیاری از موارد این تجمع‌ها با برخورد خشن نیرو‌های حکومتی مواجه شده است.

به گفته حرمت‌الله رفیعی رئیس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران، الان ورود گردشگر از کشور‌های اروپا، امریکا، کانادا و انگلیس نزدیک به صفر رسیده است. آن‌ها با هر تلنگری اعلام می‌کردند به ایران نمی‌آیند. همین افغانستانی که به ایران می‌آید می‌گوید با ترس و لرز به اینجا آمده‌ام. فردی این حرف را می‌زند که بیش از ۵۰ سال با جنگ دست و پنجه نرم می‌کند. چراکه تبلیغات مسموم ضد ایران بکار گرفته می‌شود.

با وجود اینکه رئیس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران معتقد است تبلیغات مسموم رسانه‌ها تاثیرش را بر صنعت گردشگری گذاشته، ولی آمار گردشگران در اوج اعتراضات را بیش از ۳۰۰ هزار نفر در ماه می‌داند که به مراتب این تعداد بیشتر شده و در اسفند به ۵۰۰ هزار نفر رسیده است.

آماری که هنوز وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی اعلام نکرده و فقط آمار گردشگران ورودی به کشور را در چهار ماهه اول سال ۱۴۰۱ (قبل از اعتراضات) منتشر کرده است. طبق این آمار یک میلیون و ۴۵۹ هزار و ۱۶۰ گردشگر در چهار ماهه اول سال ۱۴۰۱ وارد کشور شدند. 

به گفته رفیعی، بیش از ۵۰ درصد از حجم گردشگران ورودی‌مان از کشور عراق است. بعد از عراق آذربایجان، ترکیه، کشور‌های حوزه خلیج فارس مانند بحرین، عمان، کویت و ... در لیست گردشگران ورودی قرار می‌گیرند. در مقابل، جمع کشور‌های اروپایی، امریکایی، انگلیسی و ... در سال (قبل از کرونا) به حدود ۳۵ هزار هم نمی‌رسیده است. 

با این حال با پیش‌دستی چین برای توافق ایران با عربستان رئیس انجمن دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران پیش‌بینی می‌کند بیش از روسیه گردشگر چینی وارد کشور شود و به تعداد گردشگران عربستانی هم حدود ۴۰ درصد افزوده خواهد شد.

درحالی که رسانه‌های کشور‌های اروپایی سعی‌شان بر این است همچنان ناامنی را به ایران گره بزنند، فرانک مولن، سفیر هلند در ایران عکس‌های نوروزی‌اش را به همراه سفرای بریتانیا و دانمارک رو می‌کند تا بگوید «اینبار با دوستان خیابان ولیعصر را به طول ۱۸ کیلومتر از جنوب به شمال طی کردیم». بعضی از کاربران هم با کنایه خطاب به سفرای این کشور‌ها نوشتند: مگر ایران ناامن نبود؟ چگونه ۱۸ کیلومتر پیاده‌روی کردید!

گزارش از نفیسه خلیلی

باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری ساير حوزه ها