مطالعات ژنتیکی نشان می‌دهد که تمدن جهانی قرون وسطایی از زنان آفریقایی و مردان ایرانی شکل گرفته است

به گزارش رویترز، مطالعه بر روی «دی‌ان‌ای» چند صد ساله، از اجداد پیچیده مردم سواحیلی در آفریقای شرقی رمزگشایی کرده است و نشان می‌دهد که چگونه تمدن جهانی مرفه قرون وسطایی به لطف زنان آفریقایی و مردانی که از ایران آمده‌‌اند، شکل گرفته است.

پژوهشگران چهارشنبه گفتند که آنها دی‌ان‌ای ۸۰ نفر را در پنج مکان در کنیا و تانزانیا که مربوط به سال‌های ۱۲۵۰ تا ۱۸۰۰ پس از میلاد است را بررسی کردند.

بیش از نیمی از ورودی ژنتیکی در بسیاری از آنها به اجداد زن از سواحل شرقی آفریقا باز می‌گردد، در حالی سهم قابل توجهی نیز از آسیا بدست آمده است که حدود ۹۰ درصد آن از مردان ایرانی و ۱۰ درصد از هند است.

این مطالعه نشان می‌دهد که از حدود ۱۵۰۰ پس از میلاد، بخش عمده‌ای از سهم ژنتیکی آسیایی به منابع عربی منتقل شد.

منطقه ساحلی سواحیلی تقریبا از موگادیشو پایتخت سومالی در شمال تا جزیره کیلوا در تانزانیا در جنوب امتداد دارد و شامل بخش‌هایی از کنیا، مالاوی، و مجمع الجزایر زنگبار و کومور در اقیانوس هند است.

مردم سواحیلی قرون وسطایی در دولت‌ شهرهایی مانند مومباسا و زنگبار کالاهایی از داخل آفریقا از جمله عاج، طلا، آبنوس، چوب صندل، و برده‌ها را به مقصدهایی در سراسر اقیانوس هند صادر می‌کردند. آنها همچنین از نخستین پیروان اسلام در میان مردم صحرا بودند.

استر بریل، کارشناس ژنتیک دانشگاه هاروارد، نویسنده ارشد این مطالعه است که در مجله «نیچر» منتشر شده است.

به گفته او :«تعصب جنسی درآمیختگی آفریقایی-آسیایی، پرسش‌هایی را در مورد پویایی‌های اجتماعی و نقش‌های جنسیتی ایجاد می‌کند. از یک طرف، شما مردان ایرانی را دارید که با زنان آفریقایی مخلوط می‌شوند، که ممکن‌ است نابرابری‌های اجتماعی را برجسته کند، معمولا با جمعیت زنانی که وضعیت پایین‌تری دارند.»

استر بریل در ادامه می‌افزاید :«با این حال، در این مورد، از آن‌جا که جمعیت بانتو در شرق آفریقا اغلب متمایل به سمت مادری هستند، زنان آفریقایی احتمالا استقبال بیشتری در انتخاب شریک زندگی خود برای تشکیل خانواده داشتند، نوعی پیوندهای ازدواج سودمند.»

به گفته پژوهشگران، ممکن است زنان آفریقایی و جوامع آنها تشکیل خانواده با شاهزادگان یا بازرگانان ایرانی را انتخاب کرده و موجب تقویت شبکه‌های تجاری بازرگانان آفریقایی و ایرانی شده‌اند.

این مطالعه نشان می‌دهد که مردم آفریقایی و آسیایی حدود هزار سال پس از میلاد شروع به مخلوط شدن در منطقه کردند. یافته‌های ژنتیکی بازتاب‌دهنده ماهیت جهان وطنی مردم سواحیلی است. زبان سواحیلی آنها منشا آفریقایی دارد، دین غالب اسلام از خاورمیانه وارد شده است، و آشپزی آنها تأثیراتی از هند و خاورمیانه دارد.

استفانی وین جونز، یکی از نویسندگان مقاله که استاد باستان‌شناسی آفریقا در دانشگاه یورک در انگلیس است، می‌گوید :« ریشه‌های زبان سواحیلی را می‌توان به‌عنوان بخشی از خانواده زبان بانتو ردیابی کرد. این موضوع ماهیت بومی این جامعه را نشان می‌دهد که و می‌توان نتیجه گرفت که ورودی ژنتیکی از ایران بخشی از یک حرکت عمده جمعیتی نبوده است.»

فرهنگ سواحیلی از قرن ۱۲ تا ۱۵ به اوج شکوفایی رسید ولی با ورود پرتغالی‌ها در قرن شانزدهم رو‌ به افول گذاشت.

به گفته استر بریل « این داده‌های ژنتیکی، اطلاعات جدیدی را ارائه می‌دهد که فرضیات استعماری پیشین درباره منشا مردم سواحیلی و پیشرفت‌های آنها را که به خارجی‌ها نسبت داده می‌شود را به چالش می‌کشد.» او در ادامه می‌افزاید که شواهد مربوط به اصل و نسب هند، لایه جدید شگفت‌انگیزی را به تاریخ سواحل آفریقای شرقی اضافه می‌کند.

چاپوروخا کوسیمبا، از نویسندگان مقاله که انسان‌شناس در دانشگاه فلوریدای جنوبی است، می‌گوید :«این هیجان‌انگیز است که نتایج با تاریخ شفاهی بومی مردم سواحیلی مطابقت دارد. این یافته‌ها کمک‌های آفریقایی، و در واقع آفریقایی بودن سواحیلی را بدون به حاشیه راندم ارتباط ایرانی و هندی آنها نشان می‌دهد.»

این مطلب با استفاده از گزارش رویترز تنظیم شده است.