حرکت کشورهای جهان به سمت کاهش وابستگی به دلار

خبرگزاری میزان - «امانوئل مکرون»، رئیس جمهور فرانسه به تازگی در مصاحبه‌ای گفت: اروپا باید وابستگی خود به آمریکا را کاهش دهد.

«مکرون» همچنین اظهار کرد که تمام اروپا باید بر کاهش وابستگی خود به دلار متمرکز شود.

به گفته وی، اگر تنش‌ها بین آمریکا و چین بالا بگیرد، ما زمان و منابع لازم برای تامین مالی استقلال استراتژیک خود را نخواهیم داشت و دست نشانده خواهیم شد.

اخیراً نیز چین و برزیل به توافقی دست یافتند که به جای دلار آمریکا، که از پایان جنگ جهانی دوم، ارز غالب در سیستم‌های مالی جهان بود، با ارز‌های خود تجارت کنند.

دلار آمریکا پرمصرف‌ترین ارز برای معاملات بین‌المللی و ارز ذخیره اولیه توسط بانک‌های مرکزی در سراسر جهان است. تسلط دلار آمریکا دلایل متعددی دارد، از جمله نفوذ اقتصادی و سیاسی آمریکا و نقش دلار در بازار‌های مالی جهانی. 

دلایل تمایل کشور‌ها به کاهش وابستگی به دلار

با این حال، نگرانی‌هایی در مورد ثبات دلار آمریکا و نقش آن در سیستم مالی جهانی وجود دارد. وضعیت دلار آمریکا به عنوان ارز ذخیره اولیه جهان به این معنی است که تغییرات در سیاست پولی آمریکا می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر سیستم مالی جهانی داشته باشد. به عنوان مثال، تصمیم بانک مرکزی آمریکا برای افزایش نرخ بهره در سال ۲۰۲۲ تأثیر موجی بر بازار‌های مالی جهانی داشت و باعث آشفتگی مالی در اقتصاد‌های بازار‌های نوظهور شد.

تمرکز سیستم مالی جهانی بر دلار آمریکا نیز می‌تواند بی‌ثباتی ایجاد کند. تسلط دلار آمریکا می‌تواند یک «اثر دومینویی» ایجاد کند، جایی که بحران در یک کشور می‌تواند به سرعت به کشور‌های دیگر سرایت کند، زیرا مؤسسات مالی در سراسر جهان از طریق استفاده از دلار آمریکا به یکدیگر متصل هستند. 

علاوه بر این، نگرانی‌هایی در مورد پایداری بلندمدت اقتصاد آمریکا وجود دارد. این کشور دارای بدهی ملی بزرگی است و نگرانی‌هایی در مورد توانایی آمریکا برای پرداخت بدهی‌های خود در دراز مدت وجود دارد. علاوه بر این، ظهور سایر قدرت‌های جهانی مانند چین و افزایش استفاده از ارز‌های جایگزین مانند یورو و یوان چین می‌تواند سلطه دلار آمریکا را در آینده به چالش بکشد. 

سوء استفاده از تحریم‌های اقتصادی توسط دولت آمریکا نیز نقش مهمی در دلارزدایی داشته است. بسیاری از کشور‌ها تحت تحریم‌های آمریکا قرار گرفته‌اند که می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر اقتصاد آن‌ها داشته باشد. این کشور‌ها با کاهش وابستگی خود به دلار آمریکا می‌توانند تاثیر تحریم‌های آمریکا را به حداقل برسانند. 

برخی کشور‌ها تسلط دلار آمریکا را تهدیدی برای حاکمیت و استقلال خود می‌دانند. این کشور‌ها دلار را ابزاری برای سیاست خارجی آمریکا می‌دانند که می‌تواند برای اعمال نفوذ و کنترل بر سایر کشور‌ها مورد استفاده قرار گیرد. این کشور‌ها با کاهش وابستگی خود به دلار می‌توانند استقلال خود را اعلام کرده و از نفوذ آمریکا بر اقتصاد خود بکاهند. 

دلار آمریکا از دیرباز ارز غالب در تجارت و امور مالی بین‌المللی بوده است، اما این بدان معناست که در معرض نوسانات از لحاظ ارزش این ارز قرار دارد. کشور‌هایی که مقادیر قابل توجهی دلار در ذخایر خارجی خود نگهداری می‌کنند در معرض ریسک ارزی قرار دارند که می‌تواند پرهزینه و مدیریت آن دشوار باشد. کشور‌ها می‌توانند با تنوع بخشیدن به ذخایر خود به ارز‌های دیگر، میزان ریسک ارزی خود را کاهش دهند. 

سازوکار تبادل دلار در اقتصاد جهانی

تسلط دلار آمریکا در تجارت بین‌المللی نیز می‌تواند عدم تعادل تجاری بین کشور‌ها ایجاد کند. کشور‌هایی که کالا‌ها را به آمریکا صادر می‌کنند اغلب پرداختی‌ها را به دلار دریافت می‌کنند که باید آن را به ارز‌های خود تبدیل کنند. این می‌تواند تقاضا برای دلار آمریکا را ایجاد کند که می‌تواند ارزش این ارز را بالا برده و صادرات آمریکا را گرانتر و به عدم تعادل تجاری کمک کند. 

کشور‌ها با کاهش وابستگی خود به دلار آمریکا می‌توانند تأثیر این عدم تعادل را بر اقتصاد خود کاهش دهند. به عنوان مثال، کشور‌های بریکس قرارداد‌های مبادله ارز دوجانبه امضا کرده‌اند که به آن‌ها اجازه می‌دهد به جای دلار آمریکا با ارز‌های خود تجارت کنند. این قرارداد‌ها نیاز کشور‌ها به نگهداری ذخایر بزرگ دلار آمریکا را کاهش داده و تنوع ارزی را در اقتصاد جهانی ارتقا داده است. 

تصمیم چین برای دلار زدایی

چین به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان و یک صادرکننده بزرگ، علاقه قابل توجهی به کاهش وابستگی خود به دلار آمریکا و ترویج تنوع ارزی دارد. راه‌های مختلفی وجود دارد که چین برای رسیدن به این هدف در ان جهت تلاش کرده است. 

گرایش به سمت دلارزدایی یک پدیده پیچیده و چندوجهی بوده که نشان دهنده پویایی در حال تغییر اقتصاد جهانی است. تأثیر دلارزدایی بر سیستم مالی جهانی هنوز نامشخص است. 

در حالی که هنوز برای پیش‌بینی تأثیر کامل دلارزدایی بر سیستم مالی جهانی خیلی زود است، اما واضح است که این روند احتمالاً در سال‌های آینده ادامه خواهد داشت، زیرا کشور‌ها به دنبال کاهش وابستگی خود به دلار آمریکا و ترویج تنوع ارزی بیشتر هستند. 

انتهای پیام/