چندین کشور تخلیه شهروندان خود از سودان را آغاز کردند

نیروهای مسلح ایالات متحده آمریکا و بریتانیا کارمندان سفارت‌خانه‌های خود را از سودان خارج کردند. در حالی که روز یکشنبه در خارطوم پایتخت سودان درگیری‌ها ادامه داشت، کشورهای دیگر نیز برای تخلیه شهروندان خود تلاش می‌کنند.

مقامات آمریکایی گفتند که نیروهای ویژه این کشور روز شنبه کمتر از ۱۰۰ نفر را در عملیاتی که تنها یک ساعت به‌طول انجامید از سودان خارج کردند.

درگیری‌ها میان ارتش سودان و گروه شبه‌نظامی «نیروهای واکنش سریع» (RSF) منجر به بحران انسانی در این کشور شده است. تاکنون ۴۲۰ نفر کشته شده‌ و میلیون‌ها نفر نیز بدون دسترسی به خدمات اولیه گرفتار مانده‌اند.

با تلاش مردم برای گریز از چنین هرج‌ومرجی، کشورهای دیگر شروع به اعزام هواپیماهایی به خارطوم برای خارج کردن اتباع خود کرده‌اند. شماری از این شهروندان خارجی در جریان درگیری‌ها مجروح شده‌اند. صدای تیراندازی همچنان در سراسر خارطوم شنیده می‌شود و دود تیره بر فراز این شهر نمایان است.

طرف‌های درگیر یکدیگر را به حمله به یک کاروان فرانسوی متهم کردند. هر دو طرف گفتند که یک فرانسوی زخمی شده است. وزارت امور خارجه فرانسه که پیشتر گفته بود کارکنان و شهروندان دیپلماتیک خود را تخلیه می‌کند، در این‌باره اظهار نظری نکرد.

فرانسه اعلام کرد که یک هواپیمای این کشور حامل حدود ۱۰۰ نفر از جمله هیئت اتحادیه اروپا در خارطوم را به همراه سایر ملیت‌ها به جیبوتی منتقل کرده است و هواپیمای دوم با تعداد مشابهی به‌زودی پرواز خواهد کرد.

همچنین گفته می‌شود که شبه‌نظامیان «نیروهای واکنش سریع» به یک کاروان قطری که عازم بندر سودان بود، حمله کرده‌اند. در حوادث جداگانه، یک شهروند عراقی در جریان درگیری‌ها کشته شد و مصر گفت که یکی از دیپلمات‌هایش زخمی شده است.

ارتش آلمان نیز اعلام کرد که بیش از ۲۰۰ نفر از اتباع خود را از خارطوم به اردن منتقل کرده و هواپیمای دوم با ۱۱۳ سرنشین نیز به سمت اردن در حرکت است. در مجموع بیش از یک‌هزار زن و  مرد از ارتش آلمان در این عملیات شرکت دارند.

تلاش‌ برای خارج کردن شهروندان خارجی برخی از سودانی‌ها را ناامید کرده است. آن‌ها می‌بینند که ارتش سودان و شبه‌نظامیان «نیروهای واکنش سریع» به برخی از شهروندان خارجی برای خروج از کشور کمک می‌کنند اما شهروندان سودانی همچنان زیر حملات قرار دارند.

ارتش سودان گفت با ایالات متحده، بریتانیا، آلمان و فرانسه در عملیات تخلیه شهروندانشان در پایگاه هوایی وادی سیدنا در شمال خارطوم همکاری می‌کند. ارتش افزود عملیات زمینی نیز از قطر و اردن به بندر سودان انجام می‌شود.

جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا گفت، این کشور نیز دیپلمات‌های خود را بیرون کشیده و در تلاش است از کارکنان محلی خود نیز حمایت کند.

مصر، هند، نیجریه و لیبی از جمله کشورهایی بودند که اعلام کردند شهروندان خود را به خانه باز می‌گردانند.

جنگ در خارطوم و سایر بخش‌های سودان در ۲۶ فروردین / ۱۵ آوریل، چهار سال پس از سرنگونی عمر البشیر، حاکم مستبد این کشور آغاز شد.

ارتش و شبه‌نظامیان با همکاری هم در سال ۲۰۲۱ کودتا کردند اما در جریان مذاکرات برای ادغام این دو گروه و تشکیل دولت غیرنظامی با یکدیگر اختلاف نظر پیدا کردند.

فرورفتن ناگهانی سودان در جنگ، امید برای ایجاد حکومت غیرنظامی در این کشور را از بین برد. این کشور فقیر اکنون در آستانه فاجعه انسانی قرار داد و جنگی گسترده‌ آن را تهدید می‌کند و می‌تواند قدرت‌های خارجی را هم وارد آن کند.

به‌جز خارطوم، گزارش‌هایی مبنی بر وقوع بدترین خشونت‌ها در دارفور، منطقه‌ای در غرب هم‌مرز با چاد منتشر شده است. در درگیری‌های قبلی که در سال ۲۰۰۳ در دارفور رخ داد، ۳۰۰ هزار نفر کشته و ۲,۷ میلیون نفر آواره شدند.

ارتش تحت فرماندهی ژنرال عبدالفتاح البرهان و «نیروهای واکنش سریع» ژنرال محمد حمدان داگالو، آتش‌بس‌های تقریباً هر روزه، از جمله آتش‌بس سه روزه به‌مناسبت عید فطر مسلمانان را نقض کرده‌اند.

برای نخستین بار از زمان شروع درگیری‌ها، ویدئویی منتشر شد که محمد حمدان داگالو را در لباس رزم در نزدیکی کاخ ریاست جمهوری خارطوم نشان می‌داد. با این حال تاریخ این ویدئو مشخص نیست.

عبدالفتاح البرهان هم روز دوشنبه اعلام کرد که در مقر ارتش در مرکز خارطوم، حدود دو کیلومتری کاخ ریاست جمهوری مستقر است.

نبردها در اطراف مقر ارتش و فرودگاهی که به‌دلیل درگیری‌ها بسته شده و همچنین در دو روز گذشته در «خارطوم بحری»، شهری در ایالت خارطوم ادامه یافته است.

شبه‌نظامیان «نیروهای واکنش سریع» روز یکشنبه گفتند که در منطقه کفوری «خارطوم بحری»هدف حملات هوایی قرار گرفتند و ده‌ها نفر کشته و زخمی شدند.

تدروس آدانوم گبریسوس، رئیس سازمان جهانی بهداشت از حملات مرگبار متعدد به مراکز بهداشتی در سودان خبر داد. او در توییتی نوشت:

بهیار‌ها، پرستاران خط مقدم و پزشکان اغلب قادر به دسترسی به مجروحان نیستند و مجروحان نیز نمی‌توانند به امکانات دسترسی پیدا کنند.

سازمان جهانی بهداشت روز یکشنبه به‌نقل از وزارت بهداشت سودان اعلام کرد که تاکنون دست‌کم ۴۲۰ نفر کشته و سه هزار و ۷۰۰ نفر زخمی شده‌اند.

گزارش‌ها حاکی از آن است که مردم خارطوم با کمبود مواد غذایی، قطع برق و اینترنت مواجه‌اند و ارتباط با این کشور به‌شکل فزاینده‌ای با مشکل همراه است. مراکز درمانی محلی نیز فاقد تجهیزات و دارو، به‌ویژه منابع خونی هستند و کارکنان آن‌ها نیز محل زندگی خود را ترک کرده‌اند.