علاقه‌مندان خوانندگی این آلبوم را گوش کنند/ یک روایت شنیدنی

به گزارش خبرنگار مهر، «ردیف آوازی به روایت عبدالله دوامی» در حوزه موسیقی ردیف دستگاهی ایران عنوان مجموعه‌ای جدید است که به تازگی از سوی نشر «ماهور» دسترس مخاطبان قرار گرفت.

در این آلبوم که گردآوری ردیف‌های برعهده مرحوم فرامرز پایور از هنرمندان شاخص موسیقی ایرانی بود، رهام شیرمحمد خواننده و محمدرضا شیرمحمد نوازندگی سه تار را به عهده دارند.

درباره این آلبوم توضیح داده شده است: اجرای پیش رو برمبنای آوا نویسی استاد عبدالله خان دوامی توسط استاد فرامرز پایور (چاپ ۱۳۷۵) است. در مورد پیشینه اجرای این ردیف باید گفت که اجراهایی با نی جناب سیامک جهانگیری (۱۳۹۴) و همچنین آواز جناب محسن کرامتی (۱۳۹۵) و نیز نمونه‌هایی با تار جناب سیاوش ایمانی (۱۳۹۴ و ۱۳۹۷) قبلاً انجام شده است.

آشنایی ما با ردیف دوامی مربوط به زمان انتشار آن با صدای خود ایشان است که سال‌ها به فراگیری و درک آن همت گماردیم. البته از محضر استادان داریوش طلایی، محمدرضا لطفی و مجید کیانی که خود از شاگردان دوامی بوده‌اند، استفاده کرده‌ایم. با تکیه بر این دانش، نگارش پایور از ردیف دوامی مبنای این کار قرار گرفت و به مرور توانستیم، به قدر وسع خود جملات آوا نویسی شده در کتاب را در تطبیق با اجرای خود دوامی رمزگشایی کنیم و به ماهیت موسیقایی آن نزدیک‌تر شویم و در جستجوی موزیکالیته در لابه‌لای نت‌های ثبت شده حتی‌المقدور از هر مرجعی که در اختیار داشتیم استفاده کردیم. باید گفت این اثر حاصل نزدیک به ۲۰ سال فراگیری و تجربه اندوزی در زمینه ردیف است.

در این اثر تک تک گوشه‌ها، تحریرها و جملات را با اجراهایی موجود از خود دوامی و همچنین دیگر استادان بزرگ قدیم، طاهرزاده، اقبال آذر، سید احمد خان و همچنین ردیف میرزا عبدالله و آقا حسین قلی تطبیق دادیم، سعی بر آن شد که ادوات، تحریرها، جملات و گوشه‌ها عیناً مشابه با نزدیک به اجرایی که از دوامی موجود است اجرا شود و در حد بضاعت خود تلاش کردیم شرط وفاداری به مکتب و شیوه دوامی را رعایت کنیم.

این اجرا از نظر ساختار و شیوه تطبیق با اجرای ضبط شده از دوامی چندان تفاوتی ندارد ولی در عین حال از حیث تعداد و اجرای برخی از گوشه‌ها که در اجرای عمومی دوامی موجود نیست با اجرای مفصل تر برخی جملات و تحریرها و نیز به جهت اشعار متفاوت حاوی مطالب جدیدی است.

اجرای حاضر از چند منظر دارای اهمیت است؛ برای اینکه جنبه آموزشی کیفیت شنیداری اثر را تحت تاثیر قرار ندهد، علاوه بر معرفی هر گوشه در ابتدای هر دستگاه با آواز، مقدمه‌ای با سه تار اجرا می‌شود. از سوی دیگر برای هنرجویانی که با ردیف آوازی دوامی و شیوه اجرای این هنرمند، که وام دار شیوه‌های آوازی موسیقی قدیم است، آشنایی دارند می‌تواند حاوی اطلاعات تکمیلی باشد.

معمولاً هنرجویان آواز کمتر با نت خوانی آشنایی دارند و سعادت بهره‌مندی از آوا نویسی برای آن‌ها میسر نیست، بنابراین این اجرا می‌تواند منبع مفیدی برای آنها به حساب آید. البته از آنجایی که تمام اثر به صورت ساز و آواز اجرا شده است، بنابراین می‌تواند منبع آموزشی مفیدی برای هنرجویان سازهای مختلف در فراگیری جواب آواز باشد. ضمن اینکه وجه تحقیقاتی دیگر این اثر جنبه ارتباط ماهوی با ردیف میرزا عبدالله و آقا حسین قلی است تا هنرجویانی که با ردیف میرزا عبدالله و آقا حسین قلی آشنایی دارند، شناخت بهتر و تکمیل تری از ردیف موسیقی ایرانی پیدا کنند.

نکته آخر اینکه بخش مهمی از زیبایی شناسی موسیقی ما یگانگی ساز و آواز است و تلاش ما برای بازسازی یک کارگان در همین راستا بوده است؛ زین رو برای احیایی این زیبایی شناسی، ساز و آواز را در این اثر همراهی کردیم، امید که راهگشای تعالی رهروان موسیقی ایرانی باشد و در حد بضاعت خود این مسیر را هموار کند.