پشت پرده توافق ایران و عربستان با میانجی‌گری چین - Gooya News

رادیو فردا - ۱۹ اسفند ۱۴۰۱ علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران، و مساعد بن محمد العیدان، وزیر مشاور و مشاور امنیت ملی عربستان سعودی، در چین توافق از سرگیری روابط امضا کردند؛ خبری که محافل سیاسی را در منطقه و جهان شگفت‌زده کرد.

از حدود دو سال پیش از آن ایران و عربستان با میانجی‌گری بغداد پایتخت عراق مذاکره می‌کردند. مذاکراتی که به سطح وزرای خارجه نرسید و حتی خبرهایی هم از بن‌بست در این مذاکرات منتشر شد. این‌که بدون پیش‌زمینه خبر از توافق توسط مقام‌های امنیتی دو کشور منشر شد،‌ اتفاق غیر منتظره بود.

شمخانی و العیدان دو شخصیتی هستند که به ندرت ممکن است در یک اتاق گردهم آیند و شاید دیدارشان در چین، نخستین ملاقات‌شان باشد. اما وانگ یی، وزیر خارجه پیشین و عضو دفتر سیاسی حزب کمونیست چین، که مسئول سیاست خارجی است، توانست آن‌ها را گردهم گردهم آورد.

وانگ یی به عنوان مهندس سیاست خارجی چین در دوره ریاست‌جمهوری شی جین پینگ شناخته می‌شود، و علی شمخانی و مساعد بن محمد العیدان با میانجی‌گری او توافقی تاریخی امضا کردند که به هفت سال قطع رابطه میان ایران و عربستان سعودی پایان داد.

پس از آن‌که ۱۲ دی ۱۳۹۴ شماری از هوادران حکومت ایران در واکنش به اعدام شیخ نمر باقر النمر روحانی شیعه عربستانی به نمایندگی‌های دیپلماتیک عربستان سعودی در تهران و مشهد حمله کردند، ریاض روابط خود را با تهران قطع کرد. رویدادهای دیگر از جمله حمایت تهران از حوثی‌های یمن و حمایت‌های ایران و عربستان از طرف‌های رقیب در لبنان، بر تنش میان دو کشور افزود.

اما چگونه زمینه این توافق فراهم شد؟ و چرا هزاران کیلومتر دور از دو کشور یعنی در چین امضا شد؟