صادرات فرهنگ مهمترین نقش را در معرفی هر کشور دارد

مریم زندی شاعر در گفتگو با خبرنگار مهر درباره سی و چهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران با بیان اینکه نمایشگاه کتاب در معرفی جریان‌های فکری و فرهنگی در کشور موفق عمل کرده است، گفت: نمایشگاه کتاب تهران بزرگترین جریان فرهنگی کشور است. تقریباً تمام دانشجویان، دانش آموزان، نویسندگان، شاعران، ناشران، اساتید دانشگاه و خانواده‌ها منتظر آمدن اردیبهشت و برگزاری نمایشگاه کتاب تهران هستند. می‌توان گفت نمایندگانی از تمام جریان‌های فکری به عنوان ناشر، نویسنده، مخاطب و خریدار کتاب در آن حضور دارند می‌توان گفت که توانسته این جریان‌های متفاوت را گرد هم جمع کند و پوشش دهد.

این شاعر در پاسخ به این سوال که نمایشگاه کتاب تهران چه نقشی در معرفی هر چه بهتر ایران معاصر به جهانیان دارد، افزود: نمایشگاه کتاب در این زمینه مؤثر بوده است و می‌تواند با انجام اقداماتی از جمله تقویت بخش بین‌الملل این تأثیرگذاری را بیشتر کند. هر چقدر ناشران خارجی بیشتری در نمایشگاه کتاب حضور داشته باشند و غرفه‌های بخش بین الملل تقویت شوند، مسلماً کشور و فرهنگ ما بیشتر توسط این افراد معرفی می‌شود. وقتی نمایندگان فرهنگی از کشورهای مختلف در نمایشگاه حضور داشته باشند فرهنگ و تاریخ ما در بعد وسیع‌تری به جهان صادر می‌شود.

وی با بیان اینکه صادرات فقط مربوط به مادیات نیست، گفت: صادرات فرهنگ مهم‌ترین نقش را در معرفی هر کشوری دارد. زمینه تعامل و گفت‌وگوی نویسندگان و ناشران داخلی و خارجی باید در نمایشگاه کتاب تقویت شود تا از این راه آثار و صاحبان اثر به نمایندگان فرهنگی کشورهای مختلف معرفی شوند. مساله مهم دیگر ترجمه کتاب‌های فارسی به زبان‌های خارجی است. ناشران و نویسندگان باید در نمایشگاه کتاب با ناشران و نویسندگان خارجی رایزنی داشته باشند تا زمینه ترجمه آثار خوب ما به زبان‌های مختلف و ارائه آنها در سایر کشورها فراهم شود.

شاعر کتاب‌های «دلتنگم و می دانی» و «چرا بی خداحافظی رفتی» افزود: متأسفانه تعداد کتاب‌هایی که از زبان‌های خارجی به فارسی ترجمه می‌کنیم بیشتر از کتاب‌هایی است که آنها را به زبان خارجی ترجمه می‌کنیم. بسیاری از ناشران از ترجمه کتاب‌هایی خارجی استقبال می‌کنند چون حق التالیفی نمی‌دهند و هزینه کمتری متحمل می‌شوند. این عمل فرهنگ کشورهای دیگر را بر فرهنگ خودمان غالب می‌کند. در صورتی که ما باید با ترجمه کتاب‌های خود به زبان‌های مختلف، فرهنگ کشورمان را به جهان صادر کنیم.

زندی با بیان اینکه نویسندگان خوبی داریم که کتاب‌هایشان قابل ارائه به دنیاست، گفت: در بخش کودک و نوجوان شاهد ترجمه کتاب‌های بسیاری به خصوص در حوزه رمان نوجوان هستیم که بسیار هم پر فروش هستند. در صورتی که ما نویسندگان خوبی در حوزه کودک و نوجوان داریم که باید به آنها و آثارشان توجه شود. کودکان و نوجوانان وقتی کتاب‌های تألیفی می‌خوانند مسلماً با فرهنگ و تاریخ و آداب و رسوم کشور خود آشنا می‌شوند.

حضور کودکان در نمایشگاه کتاب باعث علاقه‌مندی آنها به کتابخوانی می‌شود

برگزیده سومین جشنواره بین‌المللی شعر فجر با اشاره به اهمیت حضور کودکان در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران افزود: این حضور می‌تواند باعث علاقه‌مندی کودکان به کتاب شود. سال قبل پر فروش‌ترین بخش نمایشگاه، بخش کودک و نوجوان اعلام شد و خوشبختانه این نشان‌دهنده توجه خانواده‌ها به کتاب و کتابخوان‌شدن فرزندان‌شان است.‌

زندی با تاکید بر اینکه کودکان باید نمایشگاه کتاب تهران را که یک همایش عظیم فرهنگی است تجربه کنند، گفت: والدین حتماً باید بچه‌ها را با خود به نمایشگاه بیاورند تا آنها از نزدیک شاهد این اتفاق بزرگ فرهنگی باشند. عده‌ای از خانواده‌ها خودشان برای بچه‌ها کتاب می‌خرند و آنها را همراه نمی‌کنند در صورتی که این کار اشتباهی است. مگر می‌شود بدون بچه‌ها به شهر بازی رفت و آنها لذت بازی را از تعاریف ما کاملاً حس کنند؟ همان طور که بچه‌ها را برای خرید لباس به مغازه و فروشگاه می‌بریم باید برای خرید کتاب نیز آنها را با خود همراه کنیم تا به آنها احساس مهم بودن و ارزشمندی بدهیم.

شاعر «مشق آسمان» و «وقت گل برف» گفت: کودکان در خرید کتاب تجربه‌ای ندارند و بیشتر به رنگ و لعاب کتاب نگاه می‌کنند. به همین دلیل لازم است که والدین به آنها در انتخاب کتاب مناسب کمک کنند. ممکن است بچه‌ای کتابی را انتخاب کند که مربوط به گروه سنی او نباشد. در اینجا لازم است که پدر و مادر، کودک را راهنمایی کنند و برای او توضیح بدهند. در واقع والدین باید کودکان را در نمایشگاه کتاب همراهی کنند و بر خرید کتاب توسط آنها نظارت داشته باشند. در این صورت هم کودک اعتماد به نفس پیدا می‌کند و هم کتاب مناسبی برایش خریداری می‌شود.

برگزیده نخستین جشنواره ملی شعر کودک و خردسال با اشاره به ضرورت طراحی بازی در بخش کودک و نوجوان نمایشگاه کتاب تهران افزود: بازی‌ها برای بچه‌ها لذت بخش است. بازی‌های مرتبط با کتاب باید در نمایشگاه کتاب برای کودکان طراحی شود تا آنها خسته نشوند. به عنوان مثال بازی طراحی شود که بچه‌ها باید کتاب انتخابی را لی لی کنان تا صندوق غرفه ببرند و خریداری کنند.کودکان باید حس کنند به تفریح آمده‌اند نه اینکه فقط برای خرید کتاب به نمایشگاه آمده باشند.

مریم زنی در پایان با بیان اینکه باید با خلاقیت کودکان را جذب کتاب و کتابخوانی کرد، گفت: نبود خلاقیت در هر کاری که مربوط به بچه‌هاست، آنها را زود خسته و دلزده می‌کند. وقتی یک بازی فاقد جذابیت و خلاقیت باشد، بچه‌ها از آن بازی دست می‌کشند. اگر هم کتاب و قصه جذاب نباشد کودک نه تنها سرگرم نمی‌شود بلکه بی‌قرار می‌شود و سراغ کار دیگری می‌رود. بر این اساس لازم است که برگزار کنندگان نمایشگاه کتاب با توجه به روحیات و نیازهای کودکان در طراحی بخش کودک و نوجوان خلاقیت و ظرافت به خرج دهند تا کودکان بیشتر تحت تأثیر فضای کتاب و کتابخوانی قرار گیرند.