راستی آزمایی| پوتین؛ مظلوم‌نماییِ یک جنایتکار جنگی تحت پیگرد

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، در مراسمی به مناسبت پیروزی اتحاد شوروی در مقابل آلمان نازی در جنگ جهانی دوم، کشورش را «قربانی جنگ اوکراین» قلمداد کرد.

مراسم رژه پیروزی، امسال همچون سال‌های گذشته، برای نمایش اقتدار نظامی اتحاد شورویِ زمان جنگ جهانی دوم، و روسیهٔ امروزی، در مسکو برگزار شد. اما به نوشته سایت «پالی‌گرف»، پروژه راستی‌آزمایی صدای آمریکا، آنچه که «رژه پیروزی» امسال در روز سه‌شنبه ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ به نمایش گذاشت، تزلزل روسیه و افول توان نظامی آن کشور بود. سی‌ان‌بی‌سی به نقل از تحلیل‌گران نوشته که «رژه یک تانکی پوتین مایه سرافکندگی روسیه شد.»

رئیس جمهوری روسیه، که برای ارتکاب جنایات جنگی از سوی دیوان کیفری بین‌المللی تحت پیگرد است، در سخنرانی در میدان سرخ مسکو جنگ جهانی دوم را با جنگ اوکراین مقایسه کرد و گفت: «تمدن بار دیگر در نقطه عطف قرار گرفته است.» او در ادامه ادعا کرد که روسیه از سوی اوکراین مورد تهاجم قرار داشت، و هدف از جنگ علیه اوکراین، دفاع از ساکنان شهر دنباس (واقع در شرق اوکراین) بوده است: «بار دیگر یک جنگ واقعی علیه سرزمین مادری ما درگیر شده، ولی ما تروریسم بین‌المللی را دفع کرده‌ایم و از شهروندان در دنباس حمایت می‌کنیم و امنیتمان را حفظ می‌کنیم.»

این ادعاها نادرست است.

تهاجم نظامی تمام‌عیار روسیه به اوکراین در اسفند سال ۱۴۰۰، مناطقی بسیار فراتر از دنباس را در بر گرفت. در همان روز اول، هواپیماهای جنگی روسی شهرهای بزرگ اوکراین را بمباران کردند و تانک‌های آن کشور کی‌یف، پایتخت اوکراین را محاصره کردند.

روسیه از ماه‌ها قبل برای حمله به اوکراین برنامه‌ریزی و کارزار بزرگی برای انتشار اطلاعات نادرست برپا کرده بود تا تمهیداتش برای حمله را تکذیب و «ماستمالی» کند. در آبان‌ماه ۱۴۰۰، ارتش روسیه شروع به استقرار تدارکات جنگی در نزدیکی مرز اوکراین با روسیه و بلاروس کرد. ایالات متحده تحرکات نظامی روسیه را «فعالیتی غیرمعمول» خواند.

در آذر ماه ۱۴۰۰، نشریه فوربز به نقل از مقامات امنیتی آمریکا نوشت که «روسیه زمینه را برای یک تهاجم نظامی گسترده – با ۱۷۵ هزار نیرو – به اوکراین فراهم کرده، و این حمله می‌تواند در زمستان آغاز شود.» و در دی ماه، جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، گفت انتظار می‌رود که روسیه به زودی به اوکراین حمله کند.

مسکو قصد حمله به اوکراین را تکذیب کرد. دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، چندی پیش از آن گزارش رسانه‌های غربی درباره قصد روسیه به حمله به اوکراین را «ادعاهای توخالی و بی‌اساس در تلاش برای تحریک به تنش» خوانده بود.

اما در روز پنجم اسفند ۱۴۰۰، پوتین «عملیات ویژه نظامی» را اعلام کرد – واژه‌ای که به زودی مشخص شد برای تلطیف و جایگزینی واژه ممنوعه «جنگ» به کار گرفته شده است.

در ۱۵ ماهی که از جنگ روسیه علیه اوکراین می‌گذرد، تلفات و خسارات بسیاری به اوکراین تحمیل شده: نزدیک به نُه هزار شهروند اوکراینی جان باخته و ۱۵ هزار نفر دیگر مجروح شده‌اند، نزدیک به یک سوم از تولید ناخالص ملی‌ این کشور کاهش یافته، و پیشرفت اقتصادی ۱۵ سال گذشته آن کشور بر باد رفته است. هزینه بازسازی اوکراین از سوی بانک جهانی ۴۱۱ میلیارد دلار برآورد شده است. نزدیک به دو میلیون خانه و بیش از ۲۰ درصد مراکز بهداشت و درمان آن کشور ویران شده است.

شمار تلفات و مجروحان روسیه بین ۱۹۰ تا ۲۲۳ هزار نفر، و شمار سربازان جان‌‌باختهٔ اوکراینی بین ۱۵تا ۱۷هزار نفر برآورد شده است.

این مطلب برگردان بخشی از پژوهش انجام‌شده در سایت «پالی‌گرف» پروژه راستی‌آزمایی صدای آمریکا، است.