هفتمین نمایشگاه کتاب تهران بدون سانسور: بازنگری در تاریخ برای امروز در رمان «ژان»

هفتمین نمایشگاه کتاب تهران بدون سانسور از ۴ مه تا ۶ ژوئن در شهرهای مختلف اروپای مرکزی و در تورنتو کانادا و لس‌آنجلس آمریکا برگزار می‌شود. یک نمایشگاه متفاوت که کتاب را به محل سکونت ایرانیان دور از وطن در چهارگوشه جهان می‌برد.

 رمان «ژان» به قلم پیمان یاریان که نشر روناک در هلند آن را به تازگی منتشر کرده رمانی است درباره تاریخ معاصر کردستان ایران در سال‌های بعد از انقلاب ۵۷، با تأکید بر جنگ ۲۴ روزه سنندج از منظر دانای کل و با شخصیت های متعدد. یک اثر حماسی با سویه‌های تراژیک و روایت‌ها و سرنئوشت‌هایی که در هم می‌شوند و یک روایت تاریخی را به دست می‌دهند. رمانی درباره کردستان به قلم نویسنده‌ای کرد که به زبان فارسی هم می‌نویسد. یاریان این رمان را در روزهای ۲۰ و ۲۱ مه در شهرهای روتردادم و اوترخت در نمایشگاه کتاب تهران بدون سانسور معرفی می‌کند.

منتقدی در رادیو زمانه درباره این رمان نوشته است:

  یکی از بهترین بخش‌های رمان “ژان”، فصل ازدواج ابراهیم و ثانیه است. از لحظه‌ی آشنایی ابراهیم و ثانیه که در بخش‌های قبل روایت شده تا بردنش به حمام و ریختن آب توبه بر سر دخترک خردسال و ازدواج با ابراهیم، در حضور مردمی که گرد حمام جمع شده‌اند، یا عاشق شدن سرباز روس در روزگار سختی مردم، نمونه‌های خوبی است از کارکرد دانای کل. چنین بخش‌هایی به خوبی نشان از تسلط درست راوی دانا بر اجزای نزدیک به مرکز رمان دارد و نشان می‌دهد که اگرچه وضع و حال شخصیت‌های اصلی بر گرد سیاست و فعالیت‌های سیاسی می‌چرخد، ساخت و پرداخت شخصیت‌ها از نظر راوی دور نمانده است.

با پیمان یاران گفت‌وگو کرده‌ایم:

یکی از دلایلی که رمان‌نویسان سراغ رمان‌های تاریخی می‌روند این است که می‌خواهند با واسطه گذشته زمان حال را توصیف کنند. همانطور که در رمان علمی – تخیلی نویسنده با تصور آینده زمان حال را توصیف می‌کند. یاریان در این مصاحبه می‌گوید می‌خواسته اثری بیافریند که انسان‌ها با توجه به آنچه که در گذشته‌شان اتفاق افتاده به امروزشان بیندیشند. او در ادامه به چالش‌هایی که نویسندگان مهاجر در به‌کارگیری زبان جاری و ساری در کشورشان دارند اشاره می‌کند و به انقطاع رابطه بین نویسنده و مردم که طبعا بر زبان اثرگذار است. یاریان در این مصاحبه تأکید می‌کند که نویسنده تبعیدی با توجه به آزادی‌ای که از آن برخوردار است و تعهدی که به مردم دارد هرگز نمی‌تواند تن به سانسور دهد، آن هم به این دلیل که اثرش در ایران منتشر شود.