پرونده قبرستان بهائیان تهران؛ بازداشتی‌های پرونده گلستان جاوید همچنان در «گروگان» هستند

با گذشت بیش از دو هفته از بازداشت چهار شهروند بهایی در ارتباط با قبرستان بهائیان تهران موسوم به گلستان جاوید، تاکنون خانواده‌های این افراد پاسخ مشخصی از سوی شعبه سه دادسرای اوین دریافت نکرده‌اند.

منابع مطلع به رادیو فردا گفته‌اند که افراد بازداشت‌شده «گروگان» هستند تا بهائیان با خواسته‌های وزارت اطلاعات در مورد نحوه خاکسپاری اجساد عزیزان خود موافقت کنند.

این منابع گفته‌اند که مسئول شعبه دادسرای سه اوین با عنوان «آقای محمدی» از پذیرفتن خانواده‌های بازداشتی‌های بهایی سر باز زده و گفته است: «من با آن‌ها کاری ندارم».

این در حالی است که ماموران وزارت اطلاعات روز ۱۱ اردیبهشت با حکم این شعبه به منازل شادی شهیدزاده، عطاءالله ظفر، ولی‌الله قدمیان و منصور امینی یورش برده و پس از تفتیش منزل‌شان، آن‌ها را بازداشت کردند.

سه نفر از افراد بازداشت شده مسئول انجام أمور اداری قبرستان بهائیان تهران، و خانم شهیدی نوه عزت ضرغامی است که جسد او به‌دلیل ممانعت وزارت اطلاعات از خاکسپاری، ۳۱ روز در سردخانه نگهداری و سپس مخفیانه دفن ‌شد.

بیشتر در این باره:

بازداشت چهار شهروند بهایی در ارتباط با «محدودیت‌های آرامستان بهایی‌ها در تهران»

گفته شده حتی هیچ‌یک از نامه‌های نوشته شده از سوی این خانواده‌ها نیز از سوی این دادسرا پذیرفته نشده و به آن‌ها تنها عنوان شده که باید برای پیگیری پرونده نزدیکان‌شان «به دادگاه انقلاب تهران» مراجعه کنند.

از سوی دیگر خانواده‌ها روز سه‌شنبه هفته گذشته در ملاقات با افراد بازداشتی مطلع شده‌اند که «روند پرونده این افراد به سرعت در حال پیگیری است و آخرین دفاعیات این افراد در بازپرسی انجام شده است».

به گفته منابع رادیو فردا، این برخورد به آن معنا است که بازپرس پرونده «با قرار وثیقه مخالفت کرده» است.

گزارش‌های دریافتی حاکی است که برخی از افراد بازداشتی از بیماری زمینه‌ای رنج می‌برند و خانم شهیدی دارای یک فرزند است که این بازداشت باعث بروز «مشکلات عاطفی» برای این کودک شده است.

به گفته جامعه بهائیان، با وجود این‌که زمین‌های قبرستان بهائیان تهران متعلق به این جامعه است، یک مأمور وزارت اطلاعات که خود را «مسعود مؤمنی» معرفی می‌کند، برای دفن بهائیان در زمین این قبرستان «مبلغ گزافی» را طلب کرده است.

بیشتر در این باره:

جامعه جهانی بهایی دفن اجباری اجساد بهاییان در خاوران را محکوم کرد

فعالین بهائی این مبلغ را «حدود ۳۰ میلیون تومان» عنوان کرده‌اند.

با مخالفت نزدیکان افراد درگذشته با پرداخت این مبلغ، اجساد شهروندان بهایی «به مدت طولانی در بهشت‌ زهرا، پزشکی قانونی ورامین و سردخانه قبرستان بهائیان» نگهداری شدند.

خانواده‌ها از طریق «بهشت‌ زهرا، شورای شهر و حتی وزارت اطلاعات» پیگیر دفن عزیزان خود بودند و هرکدام «وکیلی تعیین کرده» بودند و برای پرونده «زمان دادگاه» نیز تعیین شده بود.

با وجود این، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی اجساد را به صورت مخفیانه و بدون رعایت مراسم آئین بهایی در گورستان خاوران دفن کرد.

گورستان خاوران محل دفن دسته‌جمعی قربانیان اعدام‌های تابستان ۱۳۶۷ است که در محوطه قدیمی قبرستان بهائیان تهران، گلستان جاوید، قرار دارد.

به گفته نمایندگی جامعه بهائیان در سازمان ملل، مأمور وزارت اطلاعات، اجساد شش بهایی را در «قبرهای باریک» خاک کرده و دست‌کم در یک مورد، دو جسد را در قبرستان خاوران، در «یک قبر» قرار داده است.

فعالین بهایی عنوان کرده‌اند که این گورهای دسته‌جمعی از دو جهت برای بهائیان اهمیت دارند. از یک سو «حداقل جسد ۵۰ تن از کشته‌شدگان بهایی سال‌های ابتدایی انقلاب» در این گورستان دفن شده و از سوی دیگر این گورستان «سند و بخشی از تاریخ ایران» است.

در همین زمینه جمعی از خانواده‌های زندانیان سیاسی کشته‌شده در دهه شصت و بهائیان شامگاه هفتم اردیبهشت ضمن برگزاری نشستی مجازی برای آغاز «کارزار ماندگاری خاوران»، اقدام وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در فشار بر خانواده‌های بهایی برای دفن درگذشتگان خود در محل گورهای دسته‌جمعی زندانیان اعدام شده در کشتار ۱۳۶۷ را محکوم کردند.

بیشتر در این باره:

تاکید خانواده‌های کشته‌شدگان ۶۷ و جامعه بهائی بر حفظ «خاوران به عنوان نماد دادخواهی»

گزارش‌های متعدد نهادهای حقوق بشری جهانی در سال ۲۰۲۲ تأکید داشت که آزار بهائیان ایران در این سال با «تشویق» حکومت گسترش یافت و تبلیغات ضدبهایی در رسانه‌های جمهوری اسلامی ایران ادامه دارد.

گزارش سالانه حقوق بشری وزارت خارجه آمریکا و گزارش کمیسیون آزادی‌های مذهبی در روزهای گذشته تداوم نقض اساسی‌ترین حقوق بهائیان در ایران را بخشی از رویکرد «هدفمند» حکومت حاکم دانسته و آن را مایه «نگرانی ویژه» توصیف کردند.

با استفاده از گزارش‌های منابع مطلع رادیو فردا/پ.م/ک.ر